In een ideale wereld zijn er geen safe spaces nodig. Maar wie het aanbod wil tegengaan, kan beter mee zorgen dat de vraag overbodig wordt
Bart Eeckhout is hoofdredacteur van De Morgen.
Hoe mooi zou de wereld niet zijn, mochten mensen andere mensen altijd en overal waarderen en verdragen als wie ze zijn, ongeacht geaardheid, seksuele voorkeur, kleur, uiterlijk of overtuiging? Dan zouden we ongestoord in elk café en elke discotheek met elkaar kunnen lachen, drinken en dansen tot aan het morgenlicht, de wereldharmonie tegemoet kijkend.
Helaas. We leven niet in zo’n wereld.
In de grijzere realiteit worden voornamelijk vrouwen en niet-heteromannen in de publieke ruimte geregeld lastiggevallen, verbaal geïntimideerd of fysiek aangevallen. Iedereen kent verhalen, iedereen kent getuigen. Die agressie gebeurt meestal door mannen. Een marginale minderheid der mannen, natuurlijk zijn ‘wij’ niet allemaal ‘zo’. Het zou er nog aan mankeren. Maar dat is een schrale troost voor wie slachtoffer is van de intimidatie of het geweld.
En dan wordt het een kwestie van strategie. Wat doe je als mikpunt of potentieel mikpunt van dat grensoverschrijdend of erger gedrag? Sommigen zullen zeggen dat je nooit mag toegeven en moet terugvechten om een zo vrije en gelijkwaardig mogelijke samenleving te blijven verdedigen. Dat is eerbaar, erg eerbaar zelfs.
Maar er zijn ook andere mensen. Mensen die al een keer te veel hebben moeten vechten om zichzelf te mogen zijn. Mensen die nu even de puf, de goesting of het zelfvertrouwen niet hebben om die mentale, verbale of fysieke strijd aan te gaan. Voor die groep kunnen veilige plekken een alternatief bieden. Ook daar hoeft niks mis mee te zijn.
Die zogenaamde ‘safe spaces’ vormen al langer het voorwerp van een heftig debat. Ten dele is de tegenstand ook terecht. Van veilige ruimtes dreigen de safe spaces, zeker in het Angelsaksische model, enclaves te worden van gelijkgezindheid over een boze buitenwereld waarmee elke tegenspraak gemeden wordt. Dat is geen vooruitgang. Door wrijving ontstaat glans.
Die bedenkingen nemen niet weg dat voor sommige mensen zo’n veilige plek wel een weldaad kan zijn. We zouden eraan willen toevoegen: jammer genoeg.
Daarom is het zo teleurstellend dat de discussie over een incident in een bekend Gents café, dat zich helder profileert als zo’n veilige plek, niet verder komt dan wat over-en-weergeroep over discriminatie en geginnegap over benamingen en afkortingen. Dat debat is niet interessant. Wat gaan we doen aan de vaak agressieve homohaat? Hoe gaan we ervoor zorgen dat vrouwen ook een leuk avondje uit kunnen beleven zonder ongevraagde en ongewenste handen op hun lijf te moeten voelen? Dat is de kwestie.
In een ideale wereld zijn er geen veilige plekken nodig. Ook activisten springen er beter spaarzaam mee om. Maar wie het aanbod wil tegengaan, kan er beter mee voor zorgen dat de vraag overbodig wordt.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
