Fictiereeksen worden steeds minder bekeken op tv. ‘We maken ons daar niet druk om’

Na een groots opgezette mediacampagne en een rodeloperevent op FilmFest Gent ging dinsdag de eerste aflevering van Grond op antenne. De reeks, waarvan Adil El Arbi en Bilall Fallah de eerste twee afleveringen regisseerden, is dit najaar een van de meest in het oog springende programma’s op Play 4. Maar de buzz rond de reeks vertaalt zich nog niet in kijkcijfers. De eerste aflevering was goed voor amper 268.000 lineaire kijkers.

Of neem de VTM-reeks Red Light, nog zo’n project dat tot de verbeelding spreekt met onder meer Halina Reijn, Carice van Houten, Maaike Neuville en Koen De Bouw op de affiche. Ook daar blijft kijkcijfersucces achterwege. Na negen afleveringen moet de Vlaams-Nederlandse coproductie het met gemiddeld 125.000 kijkers stellen. De historische reeks De Bende van Jan de Lichte is in hetzelfde bedje ziek. De tweede aflevering lokte zondag 269.000 kijkers. Dan doen de Oostendse brandweermannen in Onder vuur het met gemiddeld zo’n 800.000 kijkers beter. Al ligt ook dat cijfer een stuk lager dan wat voorgangers op zondagavond op Eén lieten optekenen. 

Lang leven

Je zou verwachten dat in de zenderhoofdkwartieren alarmsignalen af gaan. In de praktijk blijkt dat mee te vallen. “Ik maak me niet druk meer in die lineaire cijfers die de ochtend na uitzending binnen lopen”, zegt Annick Bongers, programmadirecteur bij Play 4. “Die eerste uitzending is in het geval van Grond slechts de start van het traject. Een fictiereeks heeft tegenwoordig een veel langer leven. Twee dagen na de eerste uitzending hadden al 448.506 kijkers de eerste aflevering gezien. Dat aantal zal de komende weken en maanden continu blijven groeien.”

“Gelukkig word ik van die cijfers niet”, zegt Maarten Janssen die bij VTM achter de knoppen zit. Ook hij wijst er op dat je bij het beoordelen van het succes van zo’n reeks ruimer moet kijken. Er is een steeds grotere groep mensen die zo’n reeks ziet op VTM GO, het digitale platform van de zender. Ook uitgesteld kijken zit nog in de lift. En dan klokt Red Light af op gemiddeld 283.908 kijkers en heeft De Bende van Jan de Lichte na twee afleveringen gemiddeld 447.704 kijkers. En vallen er nog kijkers buiten de cijfers, bijvoorbeeld degenen die op Streamz kijken. Anderen nemen de reeks op en bingen die dan in een keer. Aan de Reyerslaan kampen ze met hetzelfde fenomeen. “Wanneer je het uitgesteld kijken en de views op VRT.NU meetelt, komt Onder vuur zonder probleem boven het miljoen kijkers uit”, vertelt Lotte Vermeir, netmanager van Eén en Canvas uit. 

Puzzelen

Ook bij Grond vertellen de eerste cijfers maar een deel van het verhaal. Zo wordt er zwaar ingezet op jongere doelgroepen die interesse kunnen hebben in de reeks, maar niet snel naar Play 4 zappen. Speciaal voor hen is Grond met Franse en Arabische ondertitels te zien op GoPlay, het digitale platform van de zender. Daarbovenop krijgt de reeks begin 2022 een wereldwijde release op Netflix en zal ze ook op Streamz te zien zijn. Omdat deze platformen deels de kosten dragen, blijft fictie betaalbaar voor de zenders, zelfs al duiken de lineaire cijfers naar beneden.

Alleen is het vaak puzzelen om alle verschillende releasedata met elkaar te verzoenen. Red Light was eerst op Streamz te zien. Een première die met interviews in zowat alle kranten en tijdschriften in de verf werd gezet. Maar toen de reeks eind augustus naar VTM verhuisde, was er op de tv-pagina’s amper iets over te vinden. Bij Grond is het omgekeerd, de reeks is eerst op Play4 en pas daarna bij Netflix en Streamz te zien. Voor de zenders is het zoeken, zeker omdat het kijkgedrag razendsnel blijft evolueren. Toch verandert er een ding niet. “Ons publiek blijft naar fictie kijken”, zegt Janssen. “Alleen doen ze dat niet meer allemaal op hetzelfde moment en op dezelfde plek.”