Onderscheid maken tussen gevaccineerden en niet-gevaccineerden: is dat een goed idee?

Eerst even dit: de ziekenhuizen moeten weer opschalen. Dat wil zeggen dat ze nu de helft van de bedden moeten vrijhouden voor covidpatiënten. Daarenboven zijn er op dit moment zo'n 2.000 ziekenhuisbedden in ons land gesloten (gewone bedden en IC-bedden) omdat er niet genoeg zorgpersoneel is. Margot Cloet, van Zorgnet-Icuro, het netwerk van Vlaamse zorginstellingen, pleit voor een verplichte vaccinatie bij het zorgpersoneel én ook bij de hele bevolking:

"Op dit moment maken we een onderscheid tussen mensen waarvan we denken dat ze potentieel meer kans hebben om besmettelijker te zijn dan anderen", zegt politiek filosoof Patrick Loobuyck. "We weten dat mensen die gevaccineerd zijn, minder besmettelijk zijn. Maar we laten ook toe aan mensen die niet gevaccineerd zijn om gebruik te maken van een negatieve test."

Dat is een systeem, 3G, waarbij je moet voldoen aan een van de drie voorwaarden: gevaccineerd, genezen of getest. "Als je kan aantonen dat je op dit moment niet besmet bent en dus ook niet besmettelijk, dan val je onder dezelfde categorie als iemand die gevaccineerd is."

Voor wie zich niet heeft laten vaccineren, valt de optie van een test te laten doen binnenkort misschien wel weg. Daar buigt het overlegcomité zich woensdag over. "Wij zijn zo ver nog niet, maar in verschillende landen doen ze dat al", zegt Loobuyck. "Bij ons zijn er een aantal stemmen die daarover spreken." 

Loobuyck denkt dat mensen die nu gebruik maken van het Covid Safe Ticket, vooral mensen zijn die gevaccineerd zijn. "Ik denk niet dat er zoveel mensen gebruik maken van het Covid Safe Ticket met een negatieve PCR-test. Misschien eenmalig, als ze dat voor een evenement nodig hebben. Of je daar zo veel winst mee maakt, dat weet ik niet. Het is vooral de boodschap die je geeft als samenleving: we vinden het superbelangrijk dat u zich laat inenten."

"In Oostenrijk heeft het wel een beetje effect", zegt Loobuyck. Net zoals bij de invoering van het Covid Safe Ticket, kan een 2G-systeem helpen om mensen naar het vaccinatiecentrum te krijgen. "Maar de vraag is: in hoeverre ga je daarin mee als samenleving. Op de duur zeg je eigenlijk enerzijds is vaccinatie een vrije keuze, maar anderzijds maken wij u het leven zodanig onmogelijk dat u bijna verplicht bent om u te laten vaccineren."

Dat men op een indirecte manier mensen aanzet tot vaccinatie, vindt Loobuyck een moeilijk punt. "Dan is het misschien beter om openlijk te zeggen, als je als overheid of samenleving wil dat iedereen gevaccineerd is, dat iedereen zich moet laten vaccineren. Ik denk dat politici te defensief zijn geweest in het verleden door niet te zeggen dat deze maatregelen er misschien gingen komen. Nu moeten ze veel bochten nemen, terwijl ze al hadden kunnen voorspellen dat dat denkbare scenario's zouden kunnen zijn."

"Bonneux heeft ongelijk", reageert Loobuyck. "Er bestaan al verplichte vaccins, zoals polio. Maar het verschil is dat het poliovaccin ingeburgerd is. Een van de elementen is dat het coronavaccin in de ogen van veel mensen snel gekomen is. Dat wekt een beetje wantrouwen. Men denkt ook dat het een substantieel nieuwe technologie is."

"We hadden het idee, voor de Delta-variant er was, dat we met 70 procent vaccinatiegraad er zouden zijn", zegt Loobuyck. "Maar de wereld is ondertussen veranderd en dan moeten we onze opvattingen ook daaraan aanpassen. Dat is een heel lastige oefening voor mensen." We mogen volgens Loobuyck niet vergeten dat we zonder die hoge vaccinatiegraad, in een zeer vervelende situatie zouden zitten, met een zorgsector die volledig zou kapseizen.