Sinds 1 februari 2021 kunnen steden en gemeenten onder bepaalde voorwaarden GAS-boetes uitschrijven voor kleine verkeersovertredingen. Gemeenten kunnen zo niet alleen hun handhaving beter aansturen,  ze kunnen ook de inkomsten uit de boetes in eigen kas houden. 

Maar omdat de investering voor kleinere gemeentes doorweegt, kiezen sommigen ervoor om in zee te gaan met een privébedrijf waarbij de installatie, de uitbating en het onderhoud volledig uitbesteed wordt. Per uitgeschreven boete gaat er dan een deel naar het privébedrijf. Zo wil de gemeente Bonheiden volgend jaar 22 trajectcontroles plaatsen in dat zogenaamde TaaS-systeem. Ook andere gemeenten zouden het systeem willen toepassen.

Dat gemeenten een privaat bedrijf inschakelen behoort volgens minister van Mobiliteit Lydia Peeters tot de “gemeentelijke autonomie”. De Vlaamse overheid heeft volgens haar enkel het kader gecreëerd en het is aan de lokale besturen zelf om te beslissen of en op welke manier ze dat kader gebruiken. “Het is nooit de bedoeling geweest om daar een financieel verdienmodel van te maken”, aldus Peeters. 

Verkeersveiligheid

Maar er groeit wel kritiek. “Die private bedrijven doen dat wel degelijk met een verdienmodel voor ogen”, zegt Groen-parlementslid Stijn Bex. “Zij gaan bovendien aan gemeenten beperkingen opleggen. Zo mogen zij bijvoorbeeld geen snelheidsbelemmerende maatregelen nemen. Dat staat toch haaks op de bezorgdheid rond verkeersveiligheid?”, aldus Bex. “Die private bedrijven zijn niet bezig met de verkeersveiligheid, maar wel met winst maken”, vulde Els Robeyns (Vooruit) aan. 

Ook vanuit de eigen meerderheid klonken er kritische opmerkingen. “Ik heb op zich niets tegen het uitbesteden aan private bedrijven, maar ik heb wel vragen bij de beperkingen die het consortium oplegt aan de lokale besturen. Een private speler moet zich niet moeien met het verkeersveiligheidsbeleid van een gemeente”, aldus N-VA-parlementslid Rita Moors. Ook CD&V-parlementslid Jo Brouns toonde zich bezorgd over de constructies met private spelers.

Open VLD-parlementslid Marino Keulen probeerde zijn minister uit de wind te zetten en trachtte een en ander te nuanceren. Volgens hem spelen voor lokale besturen andere argumenten mee. “Als dit model puur gebaseerd zou zijn op geldklopperij, dan zullen de betrokken besturen daar in 2024 door de kiezer op afgerekend worden”, aldus Keulen.