Rusland zet twee leden van activistische punkband Pussy Riot op lijst met "buitenlandse agenten"

Het Russische ministerie van Justitie heeft een bijgewerkte lijst gepubliceerd van wat het als "buitenlandse agenten" beschouwt. Dat zijn volgens de officiële verklaring organisaties of mensen die geld ontvangen uit het buitenland en zich bezighouden met activiteiten tegen de Russische overheid. Volgens critici is het label buitenlandse agent enkel bedoeld om kritische stemmen de mond te snoeren.

In totaal zijn 8 nieuwe namen aan de lijst toegevoegd. Samen met een aantal journalisten, een bekende komiek en een kunstverzamelaar worden nu ook twee leden van de punk-rockband Pussy Riot als buitenlandse agenten beschouwd. Het gaat om mede-oprichtster Nadezjda Tolokonnikova en Veronika Nikoelsjina. 

Door deze beslissing krijgen de bandleden een aantal beperkingen opgelegd. Hun doen en laten wordt nauwgezet gecontroleerd. Zo moeten ze om de zes maanden informatie verschaffen over hun activiteiten en inkomsten.

Daarnaast moeten ze bij elke communicatie die ze de wereld insturen, ook op sociale media, voortaan vermelden dat ze het label van buitenlandse agent hebben gekregen. Op hun socialemediaprofielen lachen de bandleden die beslissing weg. Na een tweet met de verplichte vermelding (zie onder) volgt een tweet met hun "officiële reactie": "lol" (laughing out loud). Ze denken er niet aan die vermelding te gebruiken en kondigen ook aan dat ze in beroep gaan. "Rusland zal vrij zijn", klinkt het nog.

De wet omtrent de buitenlandse agenten werd in 2012 aangenomen. Aanvankelijk kwamen vooral non-profitorganisaties op de lijst terecht, later ook onafhankelijke media en sinds vorig jaar staan er ook individuen op. Op de bijgewerkte lijst staan nu 111 mensen of organisaties.

Pussy Riot werd opgericht in 2011. Via allerlei acties, maar vooral door middel van hun muziek, zetten de bandleden zich af tegen de Russische president Vladimir Poetin en de Russische regering en overheid in het algemeen.

Mede-oprichtster Tolokonnikova, die nu dus als buitenlands agent wordt beschouwd, zat samen met een ander bandlid bijna twee jaar in de cel na een omstreden optreden in 2012 in de Christus Verlosser Kathedraal van Moskou.

Pussy Riot bekritiseerde met het optreden de leiders van de Russische orthodoxe kerk die Poetin openlijk steunden tijdens de verkiezingscampagne. Ze werden veroordeeld wegens "door religieuze haat gemotiveerd hooliganisme". De band werd door het proces en de veroordeling op slag wereldwijd bekend.

Later voerden ze onder meer nog actie tijdens de Olympische Winterspelen van 2014 in Sotsji. In 2019 kregen twee leden asiel in Zweden.