Dit verandert op 1 februari: baas mag ambtenaren na uren niet meer bellen, hogere tarieven bij NMBS

De baas mag federale ambtenaren vanaf 1 februari niet meer bellen na de werkuren. Dat staat in een omzendbrief van minister van Ambtenarenzaken Petra De Sutter (Groen) over het zogenaamde recht op 'deconnectie'. Nog dit jaar buigt de federale regering zich ook over een soortgelijke regeling voor de privé. 

Het deconnectierecht bestaat uit twee principes. Ten eerste mag een federale ambtenaar vanaf dan enkel en alleen "nog buiten de normale arbeidstijd worden gecontacteerd wanneer het gaat om uitzonderlijke en onvoorziene omstandigheden, en waarbij actie vereist is die niet kan wachten tot de volgende arbeidsperiode". Een tweede bepaling stelt dat een federale ­ambtenaar "geen nadelen mag ondervinden wanneer die ­buiten de normale arbeidstijd de telefoon niet beantwoordt of werk­gerelateerde berichten niet leest".

Volgens De Sutter was het nodig om het recht op deconnectie voor de zowat 65.000 federale ambtenaren wettelijk vast te leggen, "in de strijd tegen overmatige werkstress en burn-out". "Velen voelen door het thuiswerken de druk om altijd bereikbaar te zijn, en zo vervaagt de grens tussen werk en privé", zegt De Sutter nog. "Deze maatregel zorgt ervoor dat er afspraken gemaakt kunnen worden tussen werkgever en werknemer over bereikbaarheid in hun vrije tijd.”

Wanneer iemand een verzekering gewaarborgd inkomen aanvraagt, mogen verzekeraars vanaf 1 februari geen rekening meer houden met een kankeraandoening waarvan de behandeling al meer dan tien jaar geleden succesvol is afgerond. Een door sectorfederatie Assuralia opgestelde bindende gedragscode daarover treedt dan in werking. Sinds februari 2020 bestaat zo’n “recht om vergeten te worden” al voor ex-kankerpatiënten bij schuldsaldoverzekeringen.

Verzekeraars mogen zich volgens de gedragscode niet langer op een vroegere kankeraandoening beroepen om de aanvraag van een verzekering gewaarborgd inkomen te weigeren, de aandoening uit te sluiten van de verzekeringsdekking of een bijpremie aan te rekenen. De aanvrager zal wel nog steeds de ziekte moeten vermelden bij het afsluiten van de verzekering. Er gelden wel enkele voorwaarden. “Zo moet een termijn van tien jaar verstreken zijn sinds het succesvol beëindigen van de behandeling”, zegt Assuralia. “Daarnaast mag tijdens deze periode van tien jaar geen herval hebben plaatsgevonden en mag de kandidaat-verzekerde tijdens die tien jaar niet arbeidsongeschikt zijn geweest ten gevolge van zijn kankeraandoening.”

CEO van de sectorfederatie, Hein Lannoy, zegt dat de verzekeraars hiermee de aanbeveling volgen van onder meer Kom op tegen Kanker. Hij heeft het over een belangrijke stap “voor duizenden voormalige kankerpatiënten”. Dan gaat het “bij uitstek” over zelfstandigen, “die het qua gewaarborgd inkomen met zeer beperkte mogelijkheden moeten stellen en bij ziekte het risico lopen om in ernstige financiële moeilijkheden te belanden. Daarom sluiten ze vaak een arbeidsongeschiktheidsverzekering, zoals de verzekering gewaarborgd inkomen.”

Lannoy wijst er verder op dat ons land op dit vlak “een pioniersrol” vervult, omdat het als eerste land het recht om vergeten te worden invoert voor de verzekering gewaarborgd inkomen. Uit een recente Ipsos-peiling, op vraag van Assuralia, bleek dat een tiende van de Belgen vandaag zo’n verzekering heeft. 

De NMBS past naar jaarlijkse gewoonte haar tarieven aan op 1 februari. De woon-werkabonnementen en de schoolabonnementen worden 2,14 procent duurder, de andere tarieven stijgen met gemiddeld 1,14 procent. Omdat de spoorwegmaatschappij de trein aantrekkelijker wil maken voor vrijetijdsreizigers blijven de prijzen van vrijetijdsproducten voor jongeren en senioren ongewijzigd, klinkt het. 

De prijs van de papieren ‘Local Multi’, bedoeld voor korte afstanden binnen een bepaalde zone, wordt zelfs verlaagd met 1 euro. Dat tarief wordt gelijkgeschakeld met de digitale versie, die 27 euro kost voor tien ritten. Jongerentickets (tot 26 jaar) zoals het ‘Youth Ticket’, ‘Youth Multi’ (vroeger Go Pass) en ‘Youth Holidays’ behouden dezelfde prijs. Het ‘Senior Ticket’ voor 65-plussers blijft ook onveranderd.

Het tarief van de standaardtickets gaat met 1,63 procent omhoog. De tienrittenkaart ‘Standard Multi’ (vroeger Rail Pass) wordt 1 euro duurder en zal 84 euro kosten in de app en 87 euro op papier.

Tot slot worden ook de ‘Brupass’ en ‘Brupass XL’, vervoersbewijzen van NMBS, De Lijn, MIVB en TEC die in en rond Brussel bij de vier operatoren gebruikt kunnen worden, duurder. Voor de ‘Brupass XL’, die in en rond Brussel geldig is, wordt 1 ritje duurder: van 3 naar 3,1 euro. Een tienrittenkaart wordt 1 euro duurder en kost nu 21 euro. Sommige ‘Brupass’ en ‘Brupass XL’-tarieven blijven wel ongewijzigd. De prijs van een schoolabonnement werd in september verlaagd naar 52 euro, en dat blijft zo. Ook het tarief voor 1 ‘Brupass’-rit blijft ongewijzigd op 2,4 euro, net als dat van een ‘Brupass’-abonnement van 12 maanden (583 euro). 

Het MIVB-jongerentarief dat al langer gold voor schoolgaande jeugd in Brussel tussen de 12 en 24 jaar, wordt vanaf 1 februari dan weer uitgebreid naar niet-studerende jongeren uit die leeftijdscategorie. Ook zij genieten vanaf 1 februari van het voordeeltarief van 12 euro in plaats van 499 euro voor een jaarabonnement. De Brusselse regering hoopt het openbaar vervoer op die manier toegankelijker te maken.

Jaarlijks vervoert de MIVB ruim 400 miljoen reizigers. De MIVB is een alternatief voor de wagen en een oplossing voor de filedruk en de slechte luchtkwaliteit. Daarom blijft de Brusselse regering investeren in extra capaciteit op tram, metro en bus, extra comfort, en goedkopere tarieven. Dit jongerentarief is een van de kortingtarieven die de MIVB aanbiedt.

De scholieren- en studentenkorting, die in juli 2021 inging, is intussen een groot succes: vergeleken met 2019 werden in 2021 46 procent meer abonnementen verkocht. In 2021 waren dat er 35.812, in 2019 ging het om 24.447 abonnementen.

Blue-bike, de deelfietsenaanbieder van onder meer De Lijn, trekt zijn tarieven op. Het standaardtarief voor de eerste 24 uur gaat van 3,15 naar 3,50 euro. Dat standaardtarief geldt op verschillende locaties, vooral in de grootste steden. Op andere plaatsen komt er 35 cent bij, en zal een rit voortaan 1,5 euro voor de eerste 24 uur kosten. De jaarlijkse abonnementskost blijft 12 euro.

Blue-bike, opgericht in 2011, heeft zijn aanbod de laatste tijd fors uitgebreid. Op tientallen plaatsen, meestal bij trein- of busstations, staan blauwe fietsen. Sinds dit jaar werkt het bedrijf op sommige plaatsen met slimme fietssloten die met een smartphone-app te bedienen zijn. Elders staan er sleutelautomaten.

Het tarief van 3,5 euro geldt in Antwerpen-Berchem, Antwerpen-Centraal, Antwerpen-Zuid, Aalst, Brussel (alle locaties), Gent (alle locaties), Blankenberge, De Panne, Knokke, Heist, Zeebrugge en Sint-Truiden. In gemeenten waar het lokale bestuur samen met de Vlaamse overheid bijdraagt, stijgt de prijs van 1,15 naar 1,50 euro per 24 uur. In Deinze, Landegem en Ninove is de huur de eerste 24 uur bovendien gratis. Ook de tarieven om de fietsen langer dan 24 uur te houden, gaan omhoog.