Na acht stemrondes: Sergio Mattarella moet pensioen uitstellen en wordt herverkozen als Italiaanse president

Sergio Mattarella vond het na zeven jaar dienst als Italiaans staatshoofd, een voornamelijk ceremoniële maar bij onder meer regeringsvorming belangrijke functie, eigenlijk welletjes geweest. De man wou op pensioen.

Maar een opvolger kiezen bleek aartsmoeilijk. Tijdens een week vol politieke strijd en onderhandelingen in achterkamertjes slaagden de stemgerechtigden er maar niet in een opvolger te kiezen. En dus kwam Mattarella op zijn besluit terug en werd hij zoals verwacht uiteindelijk alsnog weer herkozen. Officieel zit zijn eerste termijn er pas op 3 februari op, daarna kan hij meteen opnieuw worden beëdigd.

De bekendmaking van de uitslag zorgde voor een jubelstemming bij de in Rome verzamelde volksvertegenwoordigers. “Ik ben de president dankbaar voor zijn besluit om gehoor te geven aan de nadrukkelijke wens van het parlement hem voor een tweede ambtstermijn aan te stellen”, zei premier Mario Draghi. De voormalig baas van de Europese Centrale Bank werd ook gezien als geschikte kandidaat voor de opvolging van Mattarella, maar vriend en vijand zagen de regeringsleider liever op zijn post blijven. Dit uit vrees dat zijn vertrek de stabiliteit van de Italiaanse regering zou kunnen ondermijnen.

In de achtste stemronde kreeg Mattarella in totaal 759 van de 1.009 mogelijke stemmen, ruim boven de 505 die nodig waren voor de vereiste absolute meerderheid. Er zouden 983 stemgerechtigden hun stem hebben uitgebracht, niemand heeft zich onthouden. Van de andere kandidaten kregen alleen Carlo Nordio namens de extreemrechtse oppositiepartij Fratelli d’Italia (90 stemmen) en maffia-jager Nino Di Matteo (37) nog noemenswaardige steun.

De marathonverkiezing heeft diepe kloven tussen de Italiaanse regeringspartijen aan het licht gebracht. In meerdere partijen en bij meerdere politici, zoals ook ex-premier Silvio Berlusconi, is er nu opluchting dat het huidige staatshoofd ook het volgende wordt. Die steenrijke en veelbesproken oud-premier hoopte overigens aanvankelijk even om zelf president te worden. Maar hij trok zich later terug als kandidaat.

De moeizaam verlopen presidentsverkiezingen en de coronacrisis vragen om “verantwoordelijkheidsgevoel en respect voor het parlement”, verklaarde Mattarella zelf na zijn herverkiezing. “Deze omstandigheden dwingen ons om onze plichten niet uit de weg te gaan. Die plichten moeten belangrijker zijn dan andere overwegingen en persoonlijke doelen.”

Mattarella werd via Twitter gefeliciteerd door tal van politieke kopstukken. “Veel plezier bij je werk”, schreef oud-premier Matteo Renzi. Ook Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, wenste de blijvende Italiaanse president meteen succes.