‘Dit mag nooit meer gebeuren’: rector UGent gaat door het stof na gebrekkige aanpak grensoverschrijdend gedrag

Een 21-jarige studente kaartte twee jaar geleden het grensoverschrijdend gedrag van een assistent aan, maar de man kreeg nog altijd geen sanctie. Hoe is dat mogelijk?

“Eerlijk: ik kan daar geen reden voor bedenken. Ik kan alleen maar vaststellen dat de tuchtcommissie, het onafhankelijk orgaan dat deze zaak onderzocht, veel te veel tijd heeft genomen om tot een besluit te komen. Daardoor is de redelijke termijn ver overschreden. Dit had niet mogen gebeuren.”

Meer nog: de studente werd stelselmatig afgescheept toen ze vroeg naar de status van haar dossier. Uiteindelijk kreeg ze te horen dat de assistent een sanctie had gekregen, wat een leugen blijkt te zijn.

“In november 2021 heeft de studente inderdaad twee e-mails ontvangen van twee verschillende medewerkers waarin staat dat de man een passende sanctie heeft gekregen. Die e-mails zijn voorbarig gestuurd, want de tuchtcommissie was op dat moment nog niet formeel tot een eindadvies over die sanctie gekomen. Laat staan dat de vicerector de sanctie al had uitgesproken. De informatie die op dat moment aan de studente werd gegeven, was dus niet correct.”

Waarom zijn die e-mails verstuurd?

“Dat weet ik nog niet. Als rector ben ik niet betrokken bij de werkzaamheden van de tuchtcommissie. Ik weet enkel dat het is gebeurd en ik betreur dit zeer.”

Heeft de assistent nog contact met studentes?

“Hij is nog altijd tewerkgesteld, ja.”

Waarom grijpt u niet preventief in?

“Dat is in dit soort procedures niet gebruikelijk en in regel ook niet nodig. In dit geval duurt de procedure nu wel ongewoon lang, maar dat weet je niet op voorhand. Mijn rol als rector is trouwens duidelijk afgelijnd: als een melding binnenkomt, beslis ik of ze wordt geseponeerd of niet. Daarna gaat ze naar de tuchtcommissie. Ik heb zeer snel beslist om de melding van de studente niet te seponeren.”

Als rector moet u ook zorgen dat studenten veilig les kunnen volgen.

“Absoluut. Net daarom vind ik dit zo’n ernstige zaak. Geloof me, ik begrijp zeer goed de teleurstelling bij studenten en de universitaire gemeenschap. Ik vind die ook terecht. Ik ben van plan om hier eerlijk en open over te communiceren.”

“Als universiteit doen we veel inspanningen om grensoverschrijdend gedrag te voorkomen. Zo hebben we vorig jaar een nieuw reglement goedgekeurd waarin staat dat de behandeling van een melding door de tuchtcommissie nooit langer dan vier maanden kan duren. In principe kan dit zich dus niet herhalen. Maar dat volstaat niet. Want als het fout loopt, duurt het ook gewoon te lang voordat een probleem op de radar komt van de top van de universiteit. Dat ligt voor alle duidelijkheid niet aan de melders zelf, maar aan de universiteit. We dienen een cultuur te creëren die ervoor zorgt dat problemen sneller aan de oppervlakte komen.”

Bij het anonieme meldpunt Meldet zijn er de voorbije dagen zes getuigenissen binnengekomen over grensoverschrijdend gedrag aan de UGent, waaronder aanranding door een prof. Bent u op de hoogte van deze meldingen?

“Nee, ik verneem dat via de media. Ik begrijp zeer goed dat deze zaak het vertrouwen van slachtoffers niet bepaald vergroot. Toch zou ik willen vragen om op een of andere manier toch melding te doen binnen de universiteit. Dat kan op je eigen voorwaarden en volledig anoniem. Via ons meldpunt, Trustpunt, maar desnoods ook aan mij persoonlijk. Want dit is de verantwoordelijkheid van de hele universiteit, ook van mij. Het moet stoppen.”

In 2016 bleek een professor literatuur aan de UGent ook al jarenlang zijn gang te kunnen gaan. Collega’s spraken toen van “een extreem slechte bedrijfscultuur”. Is er dan niets veranderd?

“De melding van vandaag heeft niets te maken met de zaak van toen. Uit die vorige zaak hebben we ook veel geleerd. Zo hebben we ons meldpunt verder uitgebouwd. Dat levert resultaten op, want in 2020 kwamen er 18 meldingen binnen, vorig jaar een paar tientallen. Ik zou het ongepast vinden om daar details over te geven, maar iedere melding wordt ernstig genomen. Hoewel er nog problemen zijn, is het dus niet zo dat er niets is verbeterd.”

De VUB heeft onlangs een professor archeologie ontslagen nadat er al 23 meldingen waren binnengekomen over intimidatie en machtsmisbruik. Ook daar hadden de slachtoffers het gevoel dat ze in de steek werden gelaten.

“Ik kan enkel voor UGent speken. Wat voor verbetering vatbaar is, is dat melders beter op de hoogte moeten worden gehouden van de stappen die worden gezet. In het geval van de studente is er nu iemand aangesteld die de meldster consequent en systematisch op de hoogte zal brengen.”

‘Wij zijn geen rechtbank’, zei uw VUB-collega Caroline Pauwels. Bent u het daarmee eens?

“Opnieuw: ik kan als rector geen uitspraken doen over andere universiteiten of zaken die ik niet ten gronde ken.”

Soms lijkt het alsof universiteiten zich achter hun tuchtprocedure verschuilen.

“(fel) Dat doe ik expliciet niet. Ik heb enkel uitgelegd dat er een procedure bestond die kennelijk aanleiding kon geven tot onredelijk lange doorlooptijden. Ik praat dat niet goed. Integendeel. Ik zeg klaar en duidelijk dat dit nooit meer mag gebeuren. Het had al veel sneller aangepakt moeten worden.”