Stoppen met e-commerce is "utopie": "Wil je echte impact op werkomstandigheden? Haal die bedrijven dan naar hier"

Waarover gaat het? Gisteren verscheen er een interview met Magnette bij Humo. Daarin zei hij dat er "na de kernuitstap een e-commerceuitstap moet komen". Hij deed die uitspraken vooral om de werkomstandigheden van de koeriers en magazijniers aan te kaarten. De arbeider zelf wordt volgens Magnette slecht betaald en de winst vloeit meestal weg naar het buitenland.

Redenen genoeg dus om niet te willen inzetten op e-commerce voor Magnette. Volgens hem niet alleen om de werkomstandigheden van de personeelsleden van die bedrijven te beschermen, maar ook de lokale middenstand die moeilijk kan concurreren met de grote online bedrijven. Zijn uitspraken worden hem niet in dank afgenomen.

Niet het minst door zijn coalitiepartners in de federale regering die zich samen met de PS moeten buigen over de hervorming van de arbeidsmarkt. Daar staat ook een eventuele soepelere regeling rond nachtarbeid op de agenda, waar de e-commercesector al erg lang vragende partij voor is.

Ook experts op het vlak van e-commerce verslikten zich gisteren in hun koffie bij het lezen van het interview met de PS-voorzitter. Professor transporteconomie en e-commerce Roel Gevaers aan de UAntwerpen noemt de uitspraken bijvoorbeeld "populistisch en op weinig gebaseerd".

"Het is een absurd idee om te stoppen met de e-commerce", zegt ook professor consumentengedrag en retail Malaika Brengman (VUB) in "De ochtend" op Radio 1. "Je kunt de digitale evolutie helemaal niet tegenhouden. Kopen ze niet bij ons, dan kopen ze via buitenlandse webshops."

Volgens de retailfederatie Comeos is de e-commerce in ons land goed voor een omzet van 9 miljard euro en tienduizenden jobs. De sector helemaal loslaten, zou dus veel geld en jobs kosten. "Er zitten ook heel wat hoogwaardige jobs in de sector", benadrukt Brengman.

"We zitten in de achterhoede in vergelijking met Aziatische landen, maar de sector groeit wereldwijd en komt er aan", legt Gevaers uit aan VRT NWS. "Je kunt het beter meenemen in je economische weefsel zodat het versterkend werkt voor je lokale handel. Dat hebben we tot nog toe te weinig gedaan in België. Daardoor zijn er veel winkelsluitingen geweest."

De e-commerce hoeft ook voor Brengman geen doodsteek te zijn voor de lokale handel. "De fysieke winkels moeten hun troeven beter uitspelen", zegt ze. "Ze kunnen heel wat meerwaarde bieden door advies te geven of in te zetten op beleving. Consumenten kunnen bij hen de producten in het echt zien, aanraken en ruiken. Iedere fysieke winkelbeleving zou zo een fijne ervaring moeten worden."

Al heeft Magnette wel een punt als hij naar de misbruiken in de sector wijst. Eind vorig jaar viel de arbeidsauditeur bijvoorbeeld binnen in verschillende logistieke centra van pakjesbedrijven in verband met mogelijke sociale fraude, misbruiken en andere wantoestanden.

Veel koeriers moeten lange dagen kloppen en voor weinig geld veel pakjes leveren. "Dat is iets waar iets aan moet worden gedaan", zegt Gevaers. "Dat heeft veelal te maken met de logistieke kosten die te weinig worden aangerekend of waar de consument niet voor wil betalen."

Waar Magnette volgens Gevaers helemaal de bal misslaat is zijn visie op nachtarbeid. "Hij vindt dat enkel nuttig voor de zorgsector", zegt de expert. Terwijl net onze strengere regelgeving voor nachtarbeid er nu voor een groot stuk toe leidt dat veel distributiecentra van e-commercebedrijven net over de grens met onze buurlanden gevestigd zijn. "Vooral in Nederland en in Duitsland, maar ook Frankrijk voor bijvoorbeeld Amazon."

Zoals gezegd valt de e-commerce moeilijk tegen te houden. "Het is een utopie om te denken dat e-commerce nog stopt", zegt Gevaers daarover. Dankzij de Europese Unie is er vrij verkeer van personen en goederen. Waardoor niemand consumenten kan verbieden om in pakweg Spanje of Duitsland iets te bestellen.

Het is volgens de experts dan ook beter om de bedrijven in ons land te houden, omdat je dan daadwerkelijk een impact kunt hebben op de arbeidsomstandigheden. "Als wij in België niet werken aan een degelijk wetgevend kader voor de bedrijven, consumenten en de werknemers, komen de bestellingen vanuit het buitenland en dan heb je er helemaal geen impact op", besluit Gevaers.

Een vakbondsactie bij een Duits verdeelcentrum van Amazon voor betere werkomstandigheden: