Begin 2018 voerde Mechelen na een beslissing van de gemeenteraad een taks in op de bedeling van maaltijden met een brom- of motorfiets. Het stadsbestuur wilde daarmee de koeriers sensibiliseren rond de overlast die de voertuigen veroorzaken. Toen een van de Mechelse pizzakoeriers het aanslagbiljet in zijn bus kreeg, tekende hij bezwaar aan.

Het schepencollege wees dat bezwaar af en er vond nog een overleg plaats met de zaakvoerder van het bedrijf. De ondernemer besliste om de taks juridisch aan te vechten. In de zomer van 2019 trok hij naar de rechtbank. Een klein jaar later, in de lente van 2020, stelde de rechter de stad in het ongelijk. Ook het aanslagbiljet werd vernietigd.

Geen objectieve verantwoording

De rechter oordeelde dat overlast als argument voor de heffing niet door objectieve elementen was onderbouwd, en van daar uit in strijd is met het grondwettelijk gelijkheidsbeginsel. De rechtbank wees ook op het gebrek aan feitelijke gegevens en vaststellingen voor een objectieve grondslag: bijvoorbeeld vaststellingen door politie of beëdigde ambtenaren.

Op advies van haar advocaat tekende de stad Mechelen hoger beroep aan tegen de beslissing van de rechtbank van eerste aanleg. In de conclusies motiveerde de advocaat uitvoerig waarom het gebruik van brom- en motorfietsen voor het leveren van maaltijden meer overlast zou creëren. “Enerzijds omdat ze het meest worden gebruikt voor het bedelen van maaltijden, en anderzijds omdat de maaltijden vaak ’s avonds en ’s nachts worden geleverd.”

Het hof van beroep volgde die redenering niet. Eind vorig jaar bevestigde de rechter in beroep het vonnis van de collega’s in eerste aanleg. Het hof is van oordeel dat er inderdaad sprake is van een schending van het gelijkheidsbeginsel en dat er geen redelijke en objectieve verantwoording bestaat om alleen koeriers van maaltijden te belasten. Bijvoorbeeld ook de bedeling van kranten, brood of boodschappen kan overlast veroorzaken.

Lopende procedures stopgezet

Na deze uitspraak zou de stad nog naar het Hof van Cassatie kunnen trekken. “Maar we hebben beslist om dat niet te doen. We berusten in het vonnis”, reageert Koen Anciaux (Vld-Groen-m+), schepen van Financiën. Door de uitspraak moet de pizzakoerier voor meer dan 12.000 euro uitstaande aanslagbiljetten niet betalen. Lopende procedures worden stopgezet.

Door de rechtszaak heeft het huidige belastingreglement namelijk geen toekomst meer. Tegelijk zorgt ze voor een precedent, want ook andere ondernemers kunnen de belasting juridisch aanvechten. “Daarom zijn we het reglement op dit moment aan het herbekijken. We gaan de taks wellicht aanpassen en uitbreiden naar alle bedelingen. Wie de belasting al betaalde, kan ze niet terugvorderen”, legt Anciaux uit.