LIVE OORLOG OEKRAÏNE. Vrouw van Oekraïense president de wanhoop nabij: "Dit is massamoord” - Pentagon: “Nieuwe Russische colonne op weg naar Kiev”

De verkoop van buitenlandse valuta is tot 9 september opgeschort in Rusland. Dat heeft de Russische centrale bank bekendgemaakt.

Banken zullen de komende maanden dus geen buitenlandse valuta meer kunnen verkopen aan burgers. Russen zullen wel nog hun dollars en euro's kunnen inwisselen voor roebels. "Op elk moment en voor elk bedrag", klinkt het.

Buitenlandse biljetten cash afhalen bij de banken zal ook beperkt zijn tot 10.000 Amerikaanse dollar. Het resterende bedrag zal enkel in roebels tegen de geldende wisselkoers opgenomen morgen worden.

De Russische nationale munt tekende nieuwe laagterecords op. De aankondiging van de Amerikaanse president Joe Biden over het importverbod voor fossiele brandstoffen was een nieuwe klap voor de Russische economie.

De echtgenote van de Oekraïense president Zelensky beschuldigt de Russen van een massamoord op burgers. In een open brief aan media wereldwijd noemt OIena de Russische aanval op Oekraïne "onmogelijk te bevatten".

"Op 24 februari werden we allemaal wakker met de bekendmaking van een Russische invasie", schrijft ze. "Tanks staken de Oekraïense grens over, vliegtuigen kwamen ons luchtruim binnen, raketwerpers omsingelden onze steden. Propagandakanalen van het Kremlin noemden dit een speciale operatie, in feite is het massamoord op Oekraïense burgers."

Olena wijst vooral op de jonge slachtoffers. De achtjarige Alice stierf in de straten van Okhtirka terwijl haar grootvader haar probeerde te beschermen. Polina uit Kiev is samen met haar ouders omgekomen bij beschietingen. De 14-jarige Arseni werd in het hoofd geraakt en kon niet gered worden omdat een ambulance niet op tijd ter plaatse raakte. "Als Rusland zegt dat het geen oorlog voert tegen burgers roep ik eerst de namen van deze vermoorde kinderen."

Minstens 5.000 mensen zijn veilig en wel geëvacueerd uit Soemy, een stad in het oosten van Oekraïne. Volgens vicepremier Iryna Vereshchuk zaten er onder hen ook 1.700 buitenlandse studenten.

Frisdrankmultinational Coca-Cola schort zijn operaties in Rusland op na de Russische inval in Oekraïne. Ook grote concurrent PepsiCo maakt ongeveer gelijktijdig bekend dat het de verkoop in Rusland van Pepsi-Cola en andere grote merken, zoals 7Up en Mirinda, opschort. Eerder op de dag maakten andere grote bedrijven zoals McDonald's en Starbucks ook al bekend dat ze hun vestigingen in Rusland sluiten.

Rusland en Oekraïne waren in 2021 goed voor 1 à 2 procent van de netto bedrijfsopbrengsten van de Coca-Cola Company. Eind vorig jaar had de multinational een belang van 21 procent in Coca-Cola HBC, de bottelaar en distributeur van de Cola-merken in die regio. "Onze harten zijn bij de mensen die lijden onder de gewetenloze gevolgen van deze tragische gebeurtenissen in Oekraïne," aldus het bedrijf in een korte verklaring. "We zullen de situatie blijven volgen en beoordelen naarmate de omstandigheden zich ontwikkelen."

Bij PepsiCo is te horen dat het alle investeringen en promotiecampagnes in Rusland opschort. "Als een voedingsbedrijf moeten we nu meer dan ooit trouw blijven aan het humanitaire aspect van ons bedrijf", aldus een interne mail. "Dat betekent dat we een verantwoordelijkheid hebben om onze andere producten in Rusland te blijven aanbieden, waaronder dagelijkse benodigdheden zoals melk en andere zuivelproducten, babyvoeding en babyvoeding."

Starbucks stopt met zakendoen in Rusland. Dit betekent dat de Amerikaanse koffieketen geen Starbucks-producten meer levert aan de 130 Russische franchisezaken van het merk, zoals koffiebonen of bekertjes met het bekende logo.

Vorige week benadrukte topman Kevin Johnson nog dat zo'n 2.000 mensen in Rusland voor hun inkomen afhankelijk zijn van Starbucks, waardoor een plots vertrek uit het land onverantwoord zou zijn. Nu het oorlogsgeweld in Oekraïne al bijna twee weken voortduurt, zegt Johnson toch alle activiteiten in Rusland op te schorten. De licentiehouder voor Starbucks in Rusland zal de honderden mensen die nu zonder werk zitten steunen, beloofde Johnson in een statement.

Starbucks verdient in Rusland vooral geld met de licenties die het verkoopt om een zaak van het merk te mogen openen en runnen. Eerder meldde het bedrijf die opbrengsten volledig te doneren voor noodhulp in Oekraïne. In dat land heeft Starbucks geen filialen.

Eerder dinsdag kondigde McDonald's aan zijn Russische vestigingen te sluiten. De druk op Amerikaanse bedrijven om Rusland te boycotten groeit. 

België gaat concrete vragen van Polen om bilaterale hulp bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen onderzoeken. Dat kondigt minister van Buitenlandse Zaken Sophie Wilmès (MR) in Polen aan na een ontmoeting met haar Poolse collega Zbigniew Rau dinsdagnamiddag.

"Tijdens deze ontmoeting hebben we het gehad over de praktische gevolgen van de toevloed van Oekraïense vluchtelingen - meer dan een miljoen van hen zijn sinds de start van de Russische inval naar Polen gevlucht, red. De Polen hebben hun grenzen, hart, woning geopend, maar het risico bestaat dat op een ogenblik een saturatie ontstaat", legde de Belgische minister uit. "Momenteel heeft Polen geen bijzondere massieve hulp gevraagd. Maar er werden wel concrete bilaterale hulpvragen gesteld en die zullen we onderzoeken", voegde Wilmès toe. 

De ontmoeting tussen beide Buitenlandministers sloot het bezoek aan Polen van Sophie Wilmès en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Sammy Mahdi af. 

Tijdens de tweedaagse missie heeft de Belgische delegatie de grenspost van Medyka bezocht, waar de mobiele consulaire missie de laatste Belgen die in Oekraïne vastzaten ter hulp komen en de humanitaire konvooien steunen. Er waren ook contacten met vertegenwoordigers van de Oekraïense burgergemeenschap en Sammy Mahdi bezocht in Warschau de zetel van Frontex, het Europees grenswachtagentschap.

Polen heeft dinsdagavond aangekondigd bereid te zijn om al zijn MiG-29-straaljagers "onmiddellijk en gratis" ter beschikking te stellen van de Verenigde Staten en ze te verplaatsen naar de Amerikaanse luchtmachtbasis van Ramstein, in Duitsland. Polen verzoekt andere NAVO-bondgenoten die beschikken over zulke straaljagers om in dezelfde zin op te treden.

Polen vraagt de Verenigde Staten in ruil voor de terbeschikkingstelling om Warschau dan gebruikte gelijkaardige vliegtuigen te bezorgen.

Zondag nog herhaalde Warschau dat het geen gevechtsvliegtuigen aan buurland Oekraïne zou leveren. Een Witte Huis-woordvoerder had een dag eerder gezegd dat Polen Amerikaanse F16-gevechtsvliegtuigen kon krijgen, als het zijn MiG-29-gevechtsvliegtuigen aan Oekraïne gaf. De MiG-29 is van Russische makelij en Oekraïense gevechtspiloten kunnen met dit type vliegtuig overweg.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken suggereerde zondag in de Moldavische hoofdstad Chisinau, waar hij voor crisisoverleg was, eveneens dat deze optie tot de mogelijkheden behoort. Op Twitter schreef de Poolse regering echter dat "Polen geen gevechtsvliegtuigen naar Oekraïne zal sturen en (Oekraïne) ook niet zal toestaan zijn luchthavens te gebruiken".

Eenheden van de pro-Russische separatisten blijven oprukken in de omsingelde Oekraïense havenstad Marioepol. Dat meldt het Russische ministerie van Defensie. Strijders van de zelfverklaarde Volksrepubliek Donetsk zijn al bijna een kilometer opgeschoven sinds een staakt-het-vuren in de stad afliep, aldus het ministerie.

Marioepol, een strategisch belangrijke havenstad aan de Zee van Azov, wordt al dagenlang belegerd. De omstandigheden voor de achterblijvende burgerbevolking zijn erbarmelijk. Verschillende pogingen om de stad te evacueren zijn mislukt, maar het was onmogelijk om dat onafhankelijk te verifiëren. 

De Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) heeft dinsdag in totaal 806 Oekraïense vluchtelingen geregistreerd in het voormalige Bordet-ziekenhuis in Brussel, meldt een woordvoerster van DVZ. Sinds de opening van het Bordet-centrum vrijdag zijn daar nu al 2.245 mensen geregistreerd, van wie 699 tijdens de eerste drie dagen en 740 gisteren.

In minder dan twee weken tijd hebben twee miljoen Oekraïners hun toevlucht gezocht in de Europese Unie. België staat, net als de hele EU, voor een ongekende uitdaging om mensen op te vangen die het gewapende conflictgebied ontvluchten. De federale regering is dan ook nog op zoek naar een grotere site om vluchtelingen te registreren, raakte eerder op de dag bekend.

VTM NIEUWS-journalist Robin Ramaekers is terug in Oekraïne. Hij bevindt zich in de havenstad Odesa, in het zuiden van het land, een regio waar fel gevochten wordt. 

"Odesa heeft het gevoel dat het de volgende stad is die op het lijstje van Poetin staat", aldus Ramaekers. "Er zijn al gewelddadige waarschuwingen geweest, ook raketaanvallen op de stad en president Volodymyr Zelensky heeft aangekondigd dat hij ook verwacht dat Odesa de volgende stad is die de volle laag gaat krijgen." 

In Odesa is de meerderheid van de inwoners nog steeds Russisch-sprekend. "Maar zelfs de meest Russisch-gezinde mens hier keert zich als één collectief tegen die Russische aanval", legt Ramaekers uit. Hij sprak met verschillende strijdvaardige Oekraïners in de havenstad: “Ik ga vechten, ze zullen Odesa niet krijgen”, klonk het onder meer.

De Oekraïners hebben de voorbije weken van zo’n veertig landen behoorlijk wat gesofisticeerd wapentuig gekregen. En het ziet ernaar uit dat ze weten hoe het te gebruiken. Een overzicht door VTM NIEUWS:

Er gaan geruchten dat Rusland Syrische huurlingen ronselt, die vertrouwd zijn met straatgevechten in steden omdat dat "een vak apart is". Russisch president Vladimir Poetin ontkende dat gerucht vanmiddag formeel.

Fastfoodketen McDonald's sluit al zijn restaurants in Rusland. Dat zijn er zowat 850. Dat heeft CEO Chris Kempczinski aangekondigd in een bericht aan de werknemers. "We hebben beslist om alle restaurants in Rusland tijdelijk te sluiten en alle activiteiten in het land te pauzeren", zo staat in het bericht. Het Amerikaanse bedrijf belooft onder meer dat het de lonen van de 62.000 werknemers in het land zal blijven betalen.

Nog enkele bekende bedrijven lieten dinsdag weten hun activiteiten in Rusland te staken: de Franse cosmeticareus L'Oréal zal zijn eigen winkels en ook zijn toonbanken in warenhuizen in Rusland sluiten. De fabriek nabij hoofdstad Moskou zal wel blijven produceren. 

De Oostenrijkse kristalproducent Swarovski kondigde aan de twaalf winkels die het merk zelf uitbaat in het land te sluiten, en de leveringen aan Rusland worden "tot nader order stopgezet". De webshop werd eerder al gesloten. De groep belooft dat ze haar tachtig werknemers in Rusland zal steunen.

Unilever stopt met de import uit en export naar Rusland, maar blijft wel in het land actief. Het Britse concern achter merken als Dove, Zwitsal en Ben & Jerry's blijft Russen nog essentiële voedingsmiddelen en hygiëneproducten verkopen die binnen de landsgrenzen zijn gemaakt, zegt topman Alan Jope in een schriftelijke verklaring.

In geen enkel scenario kan de Russische president Vladimir Poetin als overwinnaar uit de oorlog in Oekraïne komen, meent de Amerikaanse president Joe Biden. "Oekraïne zal nooit een zege voor Poetin zijn", zei hij dinsdag nog tijdens zijn toespraak vanuit het Witte Huis. Tijdens die toespraak kondigde hij eerder het Amerikaanse importverbod aan voor fossiele brandstoffen uit Rusland.

"Hij kan misschien een stad innemen, maar het zal hem nooit lukken het hele land onder controle te houden", zei Biden. De president is ervan overtuigd dat de Oekraïners hun vrijheid en hun democratie met hun leven zullen verdedigen. "Ze zullen nooit toelaten dat Poetin gewoon neemt wat hij wil." Uiteindelijk zal Rusland verzwakt uit de oorlog in Oekraïne komen, en de rest van de wereld versterkt.

Maar intussen heeft de oorlog van Poetin al enorm veel leed veroorzaakt en onnodige mensenlevens geëist, klonk het nog. 

Tijdens zijn toespraak riep hij het Congres ook op om zijn pakket met 12 miljard dollar humanitaire en militaire hulp aan Oekraïne goed te keuren. "We blijven het moedige volk van Oekraïne steunen."

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft dinsdagavond het Britse Lagerhuis toegesproken via een rechtstreekse videolink. Hij werd door de parlementsleden onthaald met een staande ovatie en kreeg er ook na zijn speech één. Het parlementsgebouw in Westminster zat propvol voor de volgens voorzitter Lindsay Hoyle "historische toespraak".

"Ik spreek jullie toe als een burger, als een president van een groot land, met een droom", stak Zelensky van wal. Hij vergeleek de strijd van Oekraïne tegen Rusland met de Britse oorlogsinspanningen tegen nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. "Jullie wilde je land niet verliezen toen de nazi's het wilden innemen", zei hij. "En je moest vechten."

Mijn volk heeft een "heldhaftige" inspanning geleverd tegen de Russische troepen, aldus Zelensky. "De beschietingen hebben ons niet gebroken." Hij verwelkomde de sancties, maar herhaalde ook dat ze niet volstaan en dat er een no-flyzone moet komen. Zelensky ziet verder dat de beslissing van het Internationaal Strafhof om Rusland te onderzoeken vanwege oorlogsmisdaden hoop heeft gegeven dat er consequenties zullen volgen, maar dat ook dat niet voldoende is.  "Meer dan vijftien kinderen zijn omgekomen in de oorlog, ze hadden nog kunnen leven."

"We zullen vechten tot het einde", sprak de president in zijn boodschap tot het Britse parlement. Hij verwees daarmee naar de beroemde oorlogstoespraak die de Britse premier Winston Churchill in 1940 hield.

In een reactie op de toespraak zei de Britse premier Boris Johnson dat gewone Oekraïners miljoenen inspireren door hun moed. "Het Verenigd Koninkrijk en zijn bondgenoten zijn vastbesloten om door te gaan met het leveren van wapens, het opleggen van sancties en het opvoeren van de druk tegen Rusland en zijn invasie in Oekraïne."

Johnson zei ook alle mogelijk methodes te zullen gebruiken totdat Poetin "faalt" en Oekraïne "opnieuw vrij is."

De Vlaamse hotel- en logiessector zou tot 1.400 vluchtelingen uit Oekraïne kunnen opvangen, blijkt uit een bevraging van Horeca Vlaanderen op vraag van ministers Bart Somers en Zuhal Demir.

Van de gecontacteerde hotels hebben er al 33 positief gereageerd. Zij kunnen 557 kamers beschikbaar maken, goed voor de tijdelijke opvang van 1.100 vluchtelingen. Via twee leegstaande jeugdlogies van Toerisme Vlaanderen in Laarne en Ronse komen daar nog eens bijna 300 mogelijke plaatsen bij.

De aandelenbeurs in Moskou blijft ook woensdag gesloten, zo heeft de Russische centrale bank besloten. Het is sinds 28 februari niet meer mogelijk om in aandelen te handelen op die beurs, om binnenlandse beleggers te beschermen tegen forse verliezen als gevolg van de Russische inval in Oekraïne. Het wordt vanaf woensdag voor Russen wel weer mogelijk roebels te verhandelen, iets wat tijdelijk was verboden.

De Russische centrale bank besloot de aandelenhandel op te schorten nadat de belangrijkste graadmeter van de Moskouse beurs een recordverlies leed. Maar Russische bedrijven die ook op de beurs in Londen een notering hebben, zijn sinds de aanval van Rusland op Oekraïne en de daarop volgende economische sancties 90 procent minder waard geworden.

De VS en het Verenigd Koninkrijk proberen intussen de regering van president Vladimir Poetin met hun recente aankondigingen een extra economische klap toe te brengen.