Conservatieven vormen regionale regering met Vox: uiterst rechts voor het eerst in een regering in Spanje
In Spanje heeft de conservatieve Volkspartij (PP) een coalitieakkoord gesloten voor de noordelijke regio Castilië en Leon. De PP gaat daar een regionale regering vormen met de extreemrechtse partij Vox. Het is voor het eerst dat die partij in een regering wordt opgenomen in Spanje.
Castilië en Leon is de grootste autonome regio van Spanje en ligt ten noorden van de hoofdstad Madrid. Begin februari waren de verkiezingen voor een regionaal parlement gewonnen door de conservatieve Volkspartij (Partido Popular of PP), maar die had geen absolute meerderheid verkregen.Â
Er werd dus gezocht naar een coalitiepartner en die heeft de PP nu gevonden in Vox, een recente extreemrechtse partij die van migratie een punt heeft gemaakt. Meer nog: Vox mag de vice-minister-president van de regio leveren en ook de voorzitter van het regionale parlement.Â
Het is de eerste keer dat Vox in een regering in Spanje stapt. Na een electorale doorbraak in de zuidelijke regio Andalusië verstrekte Vox daar wel gedoogsteun aan de regionale coalitie van PP en de liberale Ciudadanos, maar bleef de partij wel buiten de regering.
Vox brak in 2018 door bij regionale verkiezingen in de zuidelijke regio Andalusië. Intussen is de partij zowat overal in Spanje actief. Sinds de laatste verkiezingen in 2019 is Vox de derde partij van het land met 52 van de 350 zetels in de Cortes, het federale parlement in Madrid. Bij de regionale verkiezingen in Castilië en Leon behaalde Vox 17,6 procent van de stemmen.Â
"Een pact van schande"
In Spanje bestaat er niet zoiets als een "cordon sanitaire" zoals hier rond Vlaams Belang gebouwd werd. Toch heeft de samenwerking met Vox tot heel wat discussie geleid binnen de conservatieve Volkspartij. Gedoogsteun in Andalusië is een ding, regeringsdeelname van Vox in Castilië en Leon is een stap verder. De Spaanse socialistische partij PSOE spreekt over "een pact van de schande".Â
Vox is een vrij recente partij. De partij ontstond toen een aantal leden van de rechtervleugel zich afscheurden van de Volkpartij. Ideologisch staat Vox voor sociaal conservatisme en een centralistisch Spaans nationalisme waarbij de macht terug bij de federale regering in Madrid eerder dan bij de autonome regio's zou moeten liggen. Vox is ook tegen abortus en euthanasie, voor het traditionele gezin en de rol van de vrouw daarin. De partij kon garen spinnen bij de onrust over migratiestromen en het ongenoegen van veel Spanjaarden over de kwestie-Catalonië.
Castilië en Leon is in grondgebied de grootste regio van Spanje. Ze ligt ten noorden van Madrid en telt steden als Salamanca, Burgos, Avila en Valladollid. De regio is belangrijk voor de auto-industrie en productie van machines. Er wonen iets meer dan 2,5 miljoen mensen in de regio.