Tekort aan zonnebloemolie door oorlog in Oekraïne: "Acute crisis bij aardappelverwerkende bedrijven"
De oorlog in Oekraïne zorgt voor een tekort aan zonnebloemolie. De aardappelverwerkers moeten halsoverkop overschakelen op palmolie. Bij sectorfederatie Belgapom bevestigt men het tekort aan zonnebloemolie. "Een acute crisis. Het is momenteel alle hens aan dek bij de aardappelverwerkers", aldus Christophe Vermeulen, CEO van de sectorfederatie Belgapom. Maar ook de bredere voedingssector komt in de problemen, zegt Nicholas Courant, woorvoerder van Fevia, de federatie van de Belgische voedingsindustrie.
De aardappelverwerkers gebruiken normaal zonnebloemolie om de aardappelen te verwerken tot frietjes of chips. Vijfenzeventig procent van de gebruikte zonnebloemolie is afkomstig uit Oekraïne en Rusland, markten die zwaar verstoord zijn door de oorlog. "Twee weken geleden hadden de bedrijven nog voorraden voor zes weken".
De aardappelverwerkers kijken daarom uit naar alternatieven. "In eerste instantie wordt daarbij naar palmolie gekeken", vertelt Vermeulen. Schaarste aan olie zorgt er echter voor dat de prijzen voor alternatieven, zoals palmolie, omhoog gaan. Palmolie is bovendien een stuk minder duurzaam dan zonnebloemolie.
De producenten moeten door de overstap naar palmolie ook hun labels veranderen. "Het gaat ook om plantaardige vetten, maar er zijn toch verschillen, denk maar aan de hoeveelheid verzadigde vetten".
Mission impossible
"Het is een beetje een mission impossible", zegt Nicholas Courant, woorvoerder van Fevia, de federatie van de Belgische voedingsindustrie. Want naast nieuwe verpakkingen en labels, komt er nog veel meer bij kijken.
"De recepten moeten worden aangepast", zegt hij in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Dat betekent dat je heel wat testen moet gaan doen. Die alternatieven hebben soms wat andere eigenschappen op vlak van smaak, textuur en kleur. Ook de apparatuur aanpassen, vraagt heel wat werk."
Het gaat ook niet alleen om aardappelverwerkende bedrijven. Ook bedrijven die bijvoorbeeld sauzen, babyvoeding en gebak maken, kunnen in de problemen komen. "Zonnebloemolie is een ingrediënt dat in heel wat producten wordt gebruikt. Het gaat dus om heel wat bedrijven."
Beluister hier het volledige gesprek met Nicholas Courant in "De wereld vandaag" op Radio 1:
Tekort aan zonnebloemolie door oorlog in Oekraïne: "Acute crisis bij aardappelverwerkende bedrijven"
"Wij zouden graag naar Frans voorbeeld een website oprichten waarop de aangepaste recepten terug te vinden zijn", zegt hij. Dat betekent dat de consument dan het aangepaste product koopt in de oude verpakking, maar op de website kan zien wat de nieuwe gegevens zijn.
De sector is daarover in overleg met de overheid, onder meer met het Voedselagentschap. "Op deze pragmatische manier kunnen we een oplossing bieden die tegelijk de voedselveiligheid behoudt, want dat blijft een absolute voorwaarde, en de transparantie naar de consument garandeert. Dat blijft ook een absolute noodzaak."
In "Laat" zegt Courant dat zelfs als de oorlog morgen voorbij is, de problemen overmorgen niet opgelost zijn. Bekijk het gesprek hier:
Neemt regering maatregelen?
Het tekort aan zonnebloemolie bereikte ook al de regeringstafel. Minister van Middenstand, Zelfstandigen, Kmo's en Landbouw David Clarinval (MR) haalde het tekort aan als voorbeeld van bedrijven die kampen met stijgende energie- en grondstoffenprijzen.
De regering gaat nu de Nationale Bank vragen de impact van de oorlog voor de verschillende sectoren te onderzoeken, om dan op basis daarvan maatregelen te kunnen nemen, klonk het.