In Slovenië prijkte de foto van Frank Van Laecke vrijdag prominent op de voorpagina’s. “Schandaal in de opera”, blokletterde één van de kranten. Aanleiding was de première van Faust, die door Frank Van Laecke werd geregisseerd. Van FC De Kampioenen tot 40-45: weinig Vlaamse regisseurs kunnen in eigen land het palmares van Van Laecke voorleggen. Maar ook internationaal bouwde hij een ijzersterke reputatie uit.

Faust was bijvoorbeeld al zijn zesde productie in de Sloveense Nationale Opera. Tot ieders verbazing stapt hij donderdagavond na de première het podium op voor een toespraak, waardig maar vol vuur. “Faust is mogelijk mijn laatste productie”, opende Van Laecke, waarop meteen een schokgolf door de zaal ging.

“Gemuilkorfd”

“In de vierde akte wou ik kleine blauw-gele vlaggetjes achter een raam in het decor. Een artiest heeft een stem en moet spreken, dat is zijn plicht. Theater en opera moeten luisteren naar de hartslag van het heden. Voor mij kleurt de hartslag vandaag geel en blauw”, klonk het, verwijzend naar de oorlog in Oekraïne.

De regisseur zegt dat hij gemuilkorfd werd. “De algemeen directeur van het Opera House in Ljubljana, Stas Ravter, heeft me dat verboden. Mocht ik met een journalist over het verbod praten, dan zou ik geen voet meer in de opera mogen zetten”, lichtte Frank Van Laecke het geschokte publiek in.

Het was meteen duidelijk dat de regisseur zich niet de mond zou laten snoeren. “Kunnen we dictatuur tolereren? Gaan we akkoord met censuur? Geven we toe aan chantage als we onze vrijheid van spreken gebruiken? Ik moet mezelf in de spiegel kunnen kijken. Nee, ik zal nooit akkoord gaan met censuur. Als de algemeen directeur de deur sluit voor mij, dan is het zo. Ik bewaar de mooiste herinneringen. Ik hou van Slovenië en de mensen hier. Die herinneringen kan jij nooit wegnemen. En jij zal me nooit mijn stem ontnemen”, eindigde Frank Van Laecke, terwijl hij de directeur die in de zaal zat recht in de ogen keek.

Na de laatste woorden veerde het publiek als één man recht voor een lange ovatie, terwijl ook de cast zijn steun betuigde aan de regisseur. Een dag later is hij nog steeds onder de indruk. “Het applaus duurde vijftien minuten. Het doek was al vijf minuten dicht maar het moest weer open, iedereen bleef staan klappen. De hele cast, ook elk koorlid, nam me zijn armen. De internationale steun is al even onwaarschijnlijk. Het regent reacties vanuit de hele wereld. Mijn telefoon stond nog niet stil.”

Toont de regisseur zich meestal heel aimabel, dan neemt hij nu geen blad voor de mond. “Ik laat me niet bedreigen en monddood maken. Zolang die man daar zit, zet ik geen voet meer in dat huis. Ik wil niet de marionet zijn van zo’n man, in een huis waar artistieke vrijheid hoog in het vaandel zou gedragen moeten worden!”