VS-president Joe Biden: "De NAVO was nog nooit zo verenigd als nu"

President Biden is speciaal naar Brussel gekomen voor de cruciale toppen van zowel de NAVO, als de G-7 als de Europese top van staatshoofden en regeringsleiders. Een punt prijkt boven die agenda: de Russische invasie van Oekraïne en de gevolgen daarvan.

Voor Biden is het duidelijk: de NAVO is nog nooit eerder zo verenigd geweest als nu, merkte hij tevreden op in een toespraak na de bijeenkomst. De verontwaardiging over de Russische invasie in Oekraïne -en de onrust daarover bij een aantal Oost-Europese lidstaten- hebben de neuzen flink in dezelfde richting gezet. De NAVO-landen trekken hun defensiebudget fors op en stationeren steeds meer troepen in Oost-Europa.

Dat is precies het omgekeerde van wat de Russische president Vladimir Poetin wou bereiken en president Biden kon niet nalaten om dat even in de verf te zetten. Toch waarschuwde hij: "het belangrijkste is dat dat verenigd front tegen Rusland ook behouden blijft in de toekomst". "Dat zal hem (Poetin), stoppen, als hij denkt dat de westerse eenheid op een maand tijd verdampt, zal hij dat volhouden", zo ging Biden verder. 

Biden liet dus uitschemeren dat het om een breder conflict over een langere periode gaat, dus niet enkel enkele weken of maanden. Hij had ook een waarschuwing voor Poetin: "Als Rusland chemische wapens zou inzetten, zal ons antwoord afhangen van de aard van dat gebruik ervan". Dat is vaag, maar net dat is bedreigend. 

Biden had ook een boodschap voor de Chinese president Xi Jinping. Als die Rusland materieel zou helpen, zou dat gevolgen hebben voor de economische relaties tussen het Westen en China, aldus Biden.

Zoals president Biden het benadrukte, gaat het om een strategische ommezwaai van de alliantie "voor de langere termijn". De Russische invasie in Oekraïne heeft dus blijkbaar tot een historische ommekeer geleid. Leek de NAVO vorige zomer op de dool na het debacle in Afghanistan, dan heeft net Poetin die alliantie nu gegalvaniseerd en verenigd. Het doet denken aan het agressieve beleid van voormalig Sovjetdictator Stalin dat aan de basis lag van de NAVO eind de jaren 40.

Werd een maand geleden nog gezegd dat de troepenversterking van de NAVO in de Oost-Europese lidstaten "tijdelijk" was, dan lijkt die nu "permanent" te worden en dat is precies het omgekeerde van wat Poetin wou bereiken. Tot nu toe hadden de NAVO en de EU zich weliswaar uitgebreid tot Oost-Europa en de Baltische staten, maar niet zo zeer in militaire aanwezigheid. Nu wordt dat met de dag meer het geval. 

Het is misschien wat vroeg om te spreken over een nieuwe Koude Oorlog -die volgens sommigen nooit echt geëindigd is- maar feit is dat de oorlog in Oekraïne een "gamechanger" is in de relaties tussen het Westen en Rusland. Het vertrouwen was al weg na de bezetting van de Krim in 2014 en de oorlog in Oost-Oekraïne, nu lijkt dat permanent bestendigd te worden.