“Bescherming voor mensen uit onveilige landen die Oekraïne ontvluchten, is mogelijk”

Bij de vluchtelingenstroom uit Oekraïne zitten ook mensen die een andere nationaliteit hebben dan de Oekraïense. Het gaat tot nu toe om 2 procent (602 mensen) van de al 29.752 attesten afgeleverd aan mensen op de vlucht uit Oekraïne. Die mensen krijgen niet automatisch bescherming in ons land, laat staatssecretaris Mahdi weten. 

Studenten, arbeidsmigranten en andere buitenlanders met een niet-permanent verblijf in Oekraïne hebben geen recht op het statuut tijdelijke bescherming. Zij krijgen ook geen toegang tot het registratiecentrum. Met hen wordt naar een oplossing gezocht om terug te keren naar hun land van oorsprong, als ze daar hulp bij nodig hebben. Daarvoor wordt een specifiek infopunt opgericht en is ondersteuning door Fedasil beschikbaar.

Voor derdelanders die wel permanent in Oekraïne verbleven, is een aparte flow ingericht in het registratiecentrum. Zij krijgen een specifieke intake op de Heizel door medewerkers van de Dienst Vreemdelingenzaken, gevolgd door een spoedonderzoek door DVZ om te bepalen of ze veilig kunnen terugkeren naar hun land van herkomst. 

Derdelanders met permanent verblijf die niet veilig en duurzaam kunnen terugkeren naar hun land van herkomst, komen wel in aanmerking voor de tijdelijke bescherming. Het gaat bijvoorbeeld om een Syrisch gezin dat in Oekraïne erkend was als vluchteling of een Wit-Russisch persoon geboren in Oekraïne, die niet veilig terug kan naar Wit-Rusland.

"Iedereen die in Oekraïne zit, moet het land kunnen ontvluchten. Huidskleur en afkomst zijn niet van tel. Maar een Amerikaanse arbeidsmigrant, een Congolese student of een Tunesiër met tijdelijk verblijf hebben hier geen bescherming nodig, en moeten dus vervolgens terugkeren naar hun land. Dat lijkt me de logica zelve", zegt staatssecretaris Mahdi.

Voor de terugkeer naar hun thuisland kunnen derdelanders hulp krijgen van de instellingen van de Europese Unie of de lidstaten. Via de ambassades van de betrokken landen wordt er zodra het mogelijk is een chartervlucht ingezet. De staatssecretaris laat weten dat vanuit Polen, waar de meeste vluchtelingen toekomen, meerdere terugkeervluchten zijn georganiseerd naar Tadzjikistan met 529 mensen aan boord en Kyrgyzstan met 169 mensen die naar hun land terugkeerden. Ook konden al 5.000 Oezbeken terugkeren naar huis. Er waren ook heel veel Turken aanwezig in Oekraïne. 15.000 burgers werden gerepatrieerd.