Frankrijk neemt kunst van oligarch in Rusland in beslag na succesvolle expo van de Morozov-collectie
Frankrijk laat twee schilderijen uit de prestigieuze Russische Morozov-collectie voorlopig niet naar Rusland terugkeren. Tot vorige week waren ze te zien op een drukbezochte expo in Parijs, maar nu zijn ze in beslag genomen. Eén ervan is eigendom van een oligarch en vertrouweling van de Russische president Vladimir Poetin.
De Morozov-collectie was de voorbije maanden te bewonderen in Parijs; de succesvolle tentoonstelling sloot vorige week de deuren. In de 19e eeuw hadden de Russische broers Morozov de crème de la crème van de kunst verzameld, onder meer werken van Van Gogh, Monet of de Rus Malevitsj. De collectie-Morozov was tot nu toe nooit buiten Rusland te zien. De expo in de Fondation Louis Vuitton in Parijs was dan ook een buitenkansje en trok meer dan een miljoen bezoekers.
Intussen is de wereld veranderd en zijn zware internationale sancties van kracht tegen Rusland, wegens de inval in Oekraïne. De vraag is: wat moet gebeuren met Russische kunst die is uitgeleend voor tentoonstellingen in het buitenland? Voor kunst die uit officiële musea komt is er geen probleem. Kunst uit privécollecties wordt van naderbij bekeken.
Eigendom van vertrouweling Poetin
Het Franse ministerie van Cultuur heeft beslist om niet alle werken van de Morozov-verzameling te laten terugkeren naar Rusland. Twee ervan blijven in Frankrijk. Het schilderij "Zelfportret in grijs" van Pjotr Kontsjalovski is in beslag genomen “zolang sancties gelden tegen de eigenaar, een Russische oligarch”. Volgens het Franse persbureau AFP is dat Petr Aven, een vertrouweling van de Russische president Poetin. Hij staat op de Europese lijst van oligarchen, tegen wie strafmaatregelen van kracht zijn.
Een tweede schilderij blijft ook in Frankrijk, omdat het zou moeten terugkeren naar Dnipro in Oekraïne, allerminst een veilige plek op dit moment. Van een derde werk wordt de precieze herkomst nog onderzocht.
De rest van de kunstwerken keert wél terug naar Rusland. Dat gebeurt niet met het vliegtuig, want er geldt een vliegverbod boven Rusland, maar over land. Dat vergt veel diplomatiek geregel.
Tegengehouden aan grens Finland-Rusland
Een ander kunsttransport is de voorbije dagen even tegengehouden aan de Fins-Russische grens. De kratten bevatten kunstwerken die door Rusland waren uitgeleend voor buitenlandse tentoonstellingen in Italië en Japan. Finland had ze eerst in beslag genomen, maar na diplomatiek overleg op hoog niveau kon het kunsttransport zijn weg verder zetten, naar zijn plek van herkomst: musea in Sint-Petersburg en Moskou.
Hieronder ziet u beelden van dat (tegengehouden) transport.
Hermitage zonder M
De oorlog in Oekraïne heeft ook gevolgen voor de Amsterdamse afdeling van het Hermitage-museum van Sint-Petersburg. De banden met Rusland zijn daar helemaal verbroken.
In de plaats zijn op dit moment werken uit het Rijksmuseum te zien, onder meer "Het melkmeisje” van Johannes Vermeer. "Dutch Heritage Amsterdam" heet de expo, waarbij opvalt dat de M uit "Hermitage" verdwenen is.