Waarom werkt geeuwen aanstekelijk?

Geeuwen is een restant van onze evolutie, een oude reflex die we met veel dieren delen. De geeuw op zich is simpel. Je zuigt een diepe teug lucht naar binnen met je mond open terwijl je kaak- en rompspieren strekken. Daarna adem je snel uit. Wat meestal volgt is een gevoel van ontspanning.

Maar de reden waarom we dit doen is gehuld in mysterie. We beginnen al te geeuwen in de baarmoeder als we nog maar elf weken oud zijn. Al is het wachten tot de leeftijd van 4 à 5 jaar voordat we de drang voelen om te gapen als we anderen dit zien doen. Er zijn dus twee soorten geeuwen: spontaan en besmettelijk.

_{Lees verder onder de video.}

Spontaan geeuwen kunnen verklaren is al lastig, maar voor besmettelijk geeuwen geldt dat nog meer. Afgezien van mensen zijn chimpansees, honden, grasparkieten en leeuwen de enige andere dieren waarvan bekend is dat ze last hebben van besmettelijk geeuwen. Dat zijn allemaal erg sociale dieren, wat suggereert dat het iets te maken kan hebben met empathie. Psychologen hebben effectief bewezen dat hoe empathischer je bent, hoe groter de kans is dat je gaat geeuwen als iemand anders dat doet. En hoe dichter je emotioneel bij iemand staat, hoe sneller je geeuwt als zij geeuwen. Er is zelfs een specifieke rangorde: familie, vriend, vreemdeling. Maar of besmettelijk geeuwen ons helpt sociale relaties op te bouwen, is een heel andere zaak. Waarschijnlijk is het gewoon een bijproduct van evolutie. Een manier waarop wij, en andere zeer sociale dieren, instinctief op anderen reageren zonder dat dit een functie heeft.

Bij de meeste mensen is geeuwen dus een normale reflex, spontaan of besmettelijk. Maar als je zonder duidelijke reden plots overmatig moet geeuwen, dan is het verstandig om eens langs de dokter te gaan. Sommige medische aandoeningen leiden ook tot geeuwbuien. Enkele logische voorbeelden zijn slaapapneu, slaapgebrek of slapeloosheid en narcolepsie. Maar ook bepaalde medicijnen, bloedingen rond het hart, hersentumoren, multiple sclerose, beroerte en zelfs een hartaanval kunnen gegeeuw veroorzaken.

Lees ook: 

Last van atmosferische hoofdpijn? Een wetenschapsjournalist over de link tussen regen en migraine (+)

Helpen zoenen, yoghurt en knoflook in de neus tegen hooikoorts of niet?: onze wetenschapsexpert bespreekt de zin en onzin van 10 populaire middeltjes (+)

“Snurken kan je zien als een zwaar onderschatte medische alarmkreet”: wanneer is snurken gevaarlijk en wat kan jij (of je partner) eraan doen? (+)