Welke narcist ken jij? Wetenschappers onderscheiden 2 types
Ze zijn manipulatief, egocentrisch, arrogant en krijgen een kick van andere mensen te vernederen. En jammer genoeg zijn ze ook overal: narcisten. Maar waarom gedragen ze zich zo? Het is een vraag waar wetenschappers zich al lang het hoofd over breken. Een nieuwe studie bracht hen iets dichter bij het antwoord.
Volgens woordenboek Van Dale heeft een narcist “een ziekelijke liefde voor zichzelf”. Een narcist is een meestermanipulator, een egoïst, een charmante wolf in schaapskleren. Toch is het niet zo makkelijk om hem te herkennen. Na jarenlang onderzoek zijn zelfs psychologen en wetenschappers niet honderd procent zeker wat narcisten precies drijft.
Kwetsbare versus grootste narcisten
Als het gaat over narcisme maken psychologen wel al langer een onderscheid tussen twee verschillende types. Er zijn de ‘kwetsbare narcisten’ die een laag zelfbeeld en bindingsangst hebben en gevoelig zijn voor kritiek. De tweede groep wordt ‘grandioze’ of ‘grootste narcisten’ genoemd. Zij blaken van zelfvertrouwen en voelen zichzelf constant verheven boven iedereen.
(Lees verder onder de foto.)
Enkele Amerikaanse wetenschappers wilden dit verschil verder onderzoeken. Zij ondervroegen bijna 300 mensen: alle deelnemers moesten een enquête invullen waarin gepeild werd naar hun persoonlijkheidstrekken en eigenwaarde. En jawel, ook zij konden twee groepen onderscheiden.
Sommige deelnemers gedroegen zich superieur en destructief, maar vertoonden wel onzekerheden en schuldgevoel. “We hadden moeite om te achterhalen waarom narcisten zich zo onaangenaam en laatdunkend gedragen. Onze studie lijkt nu te suggereren dat sommige narcisten geen opgeblazen ego hebben, maar in wezen onzeker zijn”, zegt klinisch psycholoog Pascal Wallish van de New York University (NYU).
Hun gedrag zou dus, met andere woorden, een soort compensatiemechanisme zijn. “Om hun gebrek aan zelfwaarde te maskeren”, zegt Mary Kowalchyk, ook psycholoog aan NYU en hoofdauteur van de paper. “Juist door hun pompeus en narcistisch gedoe duwen ze mensen verder van zich weg. Hierdoor worden ze nog meer onzeker en komen ze in een vicieuze cirkel terecht waarbij ze steeds méér onuitstaanbaar gedrag vertonen.”
‘Grandioos narcisme’ kunnen we beschouwen als een manifestatie van psychopathie.
Andere narcisten hadden nul schuldgevoel en nul onzekerheid, maar vertoonden wel psychopathische trekken. “De vorm van ‘grandioos narcisme’ kunnen we dus beschouwen als een manifestatie van psychopathie”, schrijven de wetenschappers in hun paper.
Deze conclusie ligt alvast in lijn met eerdere studies, die nagingen of narcisten zichzelf nu echt zo leuk vinden of niet. In 2017 was er al een onderzoek waarin mannen onder een hersenscan werden gelegd: zij ervaarden duidelijke emotionele stress wanneer ze een foto zien van zichzelf.
“Door de twee types beter af te bakenen kunnen we het gedrag van narcisten beter begrijpen.” En dat is belangrijk, zeggen de wetenschappers, omdat beide varianten veel schade kunnen toebrengen aan de mensen in hun omgeving.
Poll
Ken jij een kwetsbare narcist?
-
Ja. (78%)
-
Nee. (22%)
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
PREMIUM
De stoute kantjes van acteur Peter Van Asbroeck: “Ik was het condoom kwijt. Maar dat durfde ik niet te zeggen”
-
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike
Wie het aangename aan het nuttige wil koppelen bij het kiezen van een tweewieler, gaat voor een elektrisch exemplaar en raakt zo in één beweging ook razendsnel op zijn bestemming. Maar let op: de markt van de e-bikes evolueert continu en je zwemt in de keuzemogelijkheden. Waar moet je zoal op letten? HLN Shop haalt vijf aandachtspunten aan. -
OPROEP. NINA zoekt mensen die hun lichaam willen vieren met een mooie fotoshoot
NINA wil graag lichamen vieren, samen met jou. Want een lichaam verandert geleidelijk aan of soms in een fractie van een seconde. Leerde jij jouw lichaam opnieuw accepteren, bijvoorbeeld door ouderdom, of na een zwangerschap, ongeval of ziekte? Dan willen we graag jouw verhaal horen, én jouw lichaam vieren met een integere fotoshoot. -
-
Livios
Tuinhuis plaatsen? Alles wat je moet weten over kosten, isolatie en beveiliging
-
PREMIUM
“Het eerste jaar heb je misschien helemaal niet door dat je partner een narcist is”: Dorcas vertelt over haar huwelijk van 15 jaar met een narcistische man
Een narcist slaagt er dikwijls in om mensen te verleiden met mooie woorden en gebaren, maar achter dat masker schuilt een destructief persoon. Dorcas van der Smissen (48) is vijftien jaar getrouwd geweest met een narcist en vertelt haar verhaal. “Zelfs onze kinderen wilden dat ik de relatie met hun vader zou verbreken.” -
PREMIUM
EXCLUSIEF. ‘Thuis’-actrice Tine Priem over de baby op komst en de burn-out: “Ik begon te huilen. Ik wist niet wat me overkwam”
“Ik vind een zwangerschap eigenlijk heel privé. Maar als actrice móét ik het wel delen.” In ‘Thuis’ heet ze Tamara en is ze een gescheiden mama. In het echte leven is Tine Priem (35) gelukkig met Tom en is haar eerste kindje op komst. Én haar eerste kledinglijn. Het contrast met hoe ze zich een halfjaar geleden nog voelde, kan niet groter zijn. “Mijn lichaam gaf me tekens. En ik negeerde ze.” -
PREMIUM
PORTRET. Vera toont haar lijf dat 35 keer onder het mes ging: “Ik hoef het niet mooi te vinden, maar ik wil het wél aanvaarden”
-
Livios
Zo vind je een betrouwbare plaatser voor zonnepanelen: “Aannemers ouder dan tien jaar zijn zeldzaam”
-
Waarom vrezen we bepaalde verjaardagen? Expert: “Wie zich jonger voelt dan hij is, is gelukkiger”
Ouder worden is geen pretje, maar blijkbaar vreest iedereen een andere leeftijd. Vanaf wanneer voel jij je écht oud? Bij vijfendertig kaarsjes of bij zestig pas? Een psycholoog en psychoanalyticus leggen uit waarom de ‘enge leeftijd’ voor iedereen anders is en wat je kan doen als je erg bang bent om te verouderen. “Mensen met een narcistische kwetsbaarheid kunnen er gevoeliger voor zijn.” -
PREMIUM
De ‘onzichtbare’ ziekte treft véél vrouwen, ook op jonge leeftijd. Sarah (22) en Emma (17): “Ik dacht dat ik zot werd”
“De gynaecoloog zei dat ik ‘te jong was’ voor endometriose. Ik barstte in tranen uit.” Sarah (22) en Emma (17) groeien op met het gevoel dat iemand met een mes in hun buik steekt. Menstruatiepijn zo erg dat ze niet rechtop kunnen staan. Ze zien specialisten tíéntallen keren, voor ze hun diagnose krijgen. Hoe kan dat? “Het is gek om op je zeventiende al over je kinderwens te moeten nadenken.” -
Dag van het geluk: 28 tips en inzichten voor een gelukkig leven