Middeleeuwse grafkuil met 2 volwassenen, baby en tiener ontdekt bij archeologische opgravingen in Ninove
In het Ninoofse gehucht Lebeke is bij archeologische opgravingen in 2019 langs de Stuypenberg een graf uit de Karolingische periode (ca. 750-900 na Christus) ontdekt. De resultaten van het onderzoek zijn vandaag bekendgemaakt. Opmerkelijk was dat in het graf resten lagen van 2 volwassenen, met aan het hoofdeinde een baby. In dezelfde kuil is ook nog een jongvolwassene of een tiener gevonden, die er later zou bijgezet zijn.
Voor de aanleg van hockey- en padelterreinen aan de Stuypenberg in Ninove werd in 2019 eerst een archeologisch onderzoek uitgevoerd door SOLVA (de intergemeentelijke samenwerkingsorganisatie voor streekontwikkeling in Zuid-Oost-Vlaanderen). Op het terrein zijn sporen van een middeleeuwse woonsite ontdekt, waar verschillende periodes in te zien zijn.
Graf met overblijfselen baby en tiener
Er zijn overblijfselen van houten gebouwen en een drenkpoel voor vee gevonden. Maar onverwacht ook een woonplaats uit de Karolingische periode (ca. 750-900 na Christus), met daarnaast een grafkuil. "Dat is ongewoon, want in die periode werd er al christelijk begraven in een kerkhof, rond een kerk", legt archeoloog Arne De Graeve van SOLVA uit.
We denken dat de moeder tijdens, of kort na de bevalling, samen met haar baby is overleden
In het graf vonden de archeologen resten van 2 volwassenen, met een baby aan het hoofdeinde. "Dat hadden we niet verwacht. Normaal gezien zie je in een graf maar 1 persoon. Maar aan de hand van onderzoek van tanden wisten we dat er sprake was van 2 personen." We vermoeden dat 1 van die volwassenen de moeder moet zijn", legt de archeoloog uit: "We denken dat zij tijdens, of kort na de bevalling, samen met haar baby is overleden."
In dezelfde kuil was later een jongvolwassene of tiener bijgezet, dat was te zien aan de kleur van de kuil op die plek. Het zou dus kunnen dat het om familie gaat.
Tandenonderzoek om leeftijd te bepalen
De leeftijd van de personen werd bepaald op basis van onderzoek van tanden die werden gevonden. "We vermoeden dat de jongvolwassene een tiener van ongeveer 15 jaar moet geweest zijn." Andere gevonden tanden toonden aan dat er ook een ouder persoon lag. Aan de overblijfselen van de baby is te zien dat het kind maximum 3 maanden moet geweest zijn. Het kindje lag in foetushouding en had een totale lengte van 36 centimeter groot.
Bij het tandonderzoek van één van de skeletten is te zien dat de bewoner in heel stressvolle omstandigheden heeft geleefd. De tanden vertoonden sporen van hypoplasie, dat is een onderontwikkeling van de tanden. Dat zou kunnen te maken hebben met periodes van weinig voeding of infectieziekten. "Dit geeft heel goed mee hoe hard het bestaan toen moet geweest zijn", zegt De Graeve.
Je kan zien aan de tanden dat de bewoners een hard bestaan hadden, met periodes van te weinig voedsel of infectieziekten
Handel en ambachtelijk werk
Het graf dateert van de periode vóór de 10e eeuw, daarna werden op het perceel nog verschillende houten gebouwen gezet. Errond werd een grote omgrachting gebouwd die er meer dan 2 eeuwen is gebleven. Het perceel bleef de hele tijd bewoond tot de 13e eeuw. "We vermoeden dat er een eenvoudig boerenerf moet geweest zijn."
Alle vondsten, zoals aardewerk uit het Rijnland en Noord-Frankrijk, en uit verschillende periodes, tonen aan dat de bewoners goede contacten hadden met handelsreizigers van overal. Er zijn sporen van palen, greppels, kuilen en poelen gevonden, en die tonen aan dat de bewoners verschillende ambachten uitvoerden.
Mogelijk had dat te maken met het verwerken van textiel, maar in een kuil werden ook metaalresten teruggevonden, die wijzen erop dat er zeker een smid moet geweest zijn. Na de middeleeuwen, ergens in de 18e eeuw, is de plek verlaten en werd ze in gebruik genomen als weiland.
Geïnteresseerden kunnen gratis een uiteenzetting van de archeologen van SOLVA beluisteren op donderdag 9 juni, om 19.30 in de cafetaria van Hockeyclub Denderhockey en padel2020 langs de Stuypenberg. "Dat is net op de plek waar wij de opgravingen deden", eindigt archeoloog De Graeve nog.
