Imploderende cryptomarkt zaait paniek onder beleggers én aanbieders: dit is wat we weten

Er is op dit moment niets meer over van de euforie rondom cryptomunten, die er eerder dit jaar nog wel was. Eind maart bereikte de bekendste cryptomunt, de bitcoin, nog een jaarpiek met een koers van bijna 43.000 euro. Inmiddels is daar nog maar de helft van over. Nadat de munt de afgelopen dagen al in een vrije val terechtgekomen was, daalde hij maandag nog eens met 10 procent. Ether, de op een na grootste cryptomunt, zakte de afgelopen week meer dan een derde in waarde.

Het is al een tijd onrustig, als gevolg van de vrees bij beleggers voor hogere rentetarieven van de Amerikaanse Federal Reserve vanwege de hoge inflatie. Dat heeft ook gevolgen voor techaandelen, die worden gezien als risicovolle investeringen. Cryptomunten zijn “techaandelen in het kwadraat’” zegt ING-econoom Teunis Brosens, met extreme koerswisselingen als gevolg. Als de rente stijgt, kiezen veel beleggers ervoor om minder risico te nemen. Met andere woorden: cryptomunten zijn op dit moment niet zo populair als beleggingsvehikel.

In mei volgde een extra klap toen een van de grootste zogenoemde stablecoins ter wereld toch niet zo stabiel bleek te zijn. De koers van de Terra – die altijd 1 dollar waard zou moeten zijn – kelderde toen naar een schamele 17 dollarcent. De crash leidde tot een golf van paniekverkopen en vergrootte de argwaan jegens vergelijkbare munten.

‘Extreme marktomstandigheden’

De afgelopen dagen zakte het vertrouwen, voor zover dat er nog was, verder weg. Het Amerikaanse Celsius Network bevroor zondag alle transacties, naar eigen zeggen vanwege “extreme marktomstandigheden”. Het is volgens Brosens gissen wat er precies aan de hand is bij deze zogenoemde (niet gereguleerde) cryptobank. Die presenteert zich als een degelijke bank, met spaarrekeningen, maar wel met een beloofd rendement van 18 procent op jaarbasis. “Het is een klassieke wijsheid”, zegt Brosens, “een hoog rendement hangt samen met een hoog risico.” En de risico’s zijn op dit moment erg hoog.

De ING-econoom vermoedt dat Celcius maandag gewoon niet aan zijn betaalverplichten kon voldoen, nadat steeds meer klanten zenuwachtig werden en hun tegoed opvroegen. Brosens: “Het is een bankrun volgens het boekje. Na de Terra-crash zijn beleggers kritisch geworden en vragen ze zich constant af: waar heb ik nog meer risicovolle beleggingen? Overal kloppen klanten op de deur.” De bank, die overigens al langer conflicten heeft met de Amerikaanse toezichthouders, heeft 1,7 miljoen klanten die bij elkaar ruim tien miljard dollar op rekeningen hebben staan. Zij kunnen daar nu niet bij. Het verschil met gereguleerde banken is dat klanten daar tot 100.000 euro een garantie hebben en altijd hun geld terugkrijgen.

‘Zeer ongelukkige timing’

De ingreep van Celcius leidde tot nóg meer paniek onder beleggers. En om de ellende compleet te maken, werd ook het bekende cryptohandelsplatform Binance (dat ook veel Nederlandse klanten heeft) maandag gedwongen de handel tijdelijk te bevriezen, naar eigen zeggen als gevolg van een technisch probleem. Inmiddels is de handel daar weer hervat. Brosens houdt het op een “zeer ongelukkige timing”.

Binance mag dan weer functioneren, in het kielzog van Celsius kondigden twee andere cryptobedrijven maandag wel ingrepen aan. Celcius-concurrent BlockFi maakte bekend dat het maar liefst 20 procent van het personeel zal moeten ontslaan. Oprichters Zac Prince en Flori Marquez noemen de negatieve marktomstandigheden als oorzaak. Het in Singapore gevestigde crypto.com gaat 5 procent van zijn werknemers naar huis sturen.