Helft Belgische werknemers ontvangt ecocheques: wat kan je ermee kopen? En gaat het van je loon af?

Eén werknemer op vier gebruikt vandaag ecocheques voor alledaagse boodschappen. Vroeger werden ecocheques meer voor één grote aankoop ingezet. Dat blijkt uit data van VIA, de overkoepelende organisatie van uitgevers van ecocheques en maaltijdcheques. VIA ziet ook een verschuiving bij het gebruik, waarbij de categorieën voeding en doe-het-zelf steeds belangrijker worden. 

Ongeveer de helft van de loontrekkenden in ons land kan rekenen op ecocheques. “Dat zijn ongeveer 2 miljoen werknemers bij ruim 113.000 bedrijven”, zegt Geert Vermeir van SD Worx. “Er is geen algemeen wettelijk recht op ecocheques. Er zijn wel veel sectorale cao’s, afspraken in paritaire comités, die de ecocheques toekennen. Alle bedrijven in die sectoren moeten ze dan toepassen. Bovendien kan ook een individueel bedrijf beslissen om ecocheques toe te kennen.” Lees hier wie er recht op heeft.

Als aan een aantal voorwaarden is voldaan, zijn er geen fiscale en sociale lasten of inhoudingen op ecocheques. “Een van die voorwaarden is het maximaal bedrag per jaar: 250 euro per werknemer”, weet Vermeir. “Je kan dus nooit meer dan 250 euro per jaar in ecocheques krijgen. Soms is het ook minder, omdat je deeltijds werkt, of omdat je nog geen volledige referteperiode gewerkt hebt. Het gemiddeld uitgekeerde bedrag in ecocheques is 190 euro per werknemer per jaar.”

“Bovendien zijn ecocheques een ‘collectief voordeel’. Ze worden toegekend aan alle werknemers in een bedrijf, of aan een objectieve groep van werknemers. In tegenstelling tot maaltijdcheques moeten werknemers ook geen persoonlijke bijdrage of persoonlijk aandeel leveren. Het bedrag van de ecocheques is dus volledig ten laste van je werkgever, en komt bovenop je loon.” 

Tip: Ecocheques omruilen voor extra loon, kan soms wel. Dit zijn de voorwaarden.

Ecocheques zijn sinds dit jaar verplicht volledig elektronisch, gaat Vermeir verder. “Ze worden bijgeschreven op een betaalkaart, dezelfde kaart als die waar ook de elektronische maaltijdcheques op staan, als die er zijn. De uitgever van de cheques – Edenred, Sodexo of Monizze – bezorgt je een mail wanneer de cheques op je kaart worden opgeladen. Je kan het saldo ook raadplegen op een app of via een beveiligde webtoepassing. Ze staan ook op je loonfiche vermeld.”

In 2020 werd er nog voor meer dan 318 miljoen euro aan ecocheques gebruikt. Deze kun je opsouperen aan zo’n 2.000 verschillende producten en diensten in ongeveer 11.000 verkooppunten over het hele land. “Je kan ze enkel uitgeven in België, aan ecologische goederen of diensten, bij handelaren die aangesloten zijn bij het netwerk. De sociale partners in de Nationale Arbeidsraad bepalen wat die goederen en diensten zijn”, besluit Vermeir. 

Bekijk hier welke producten je kan kopen met ecocheques. 

Deze 10 dingen worden het vaakst gekocht met ecocheques

In welke winkels kan je je ecocheques gebruiken?

Elektronische maaltijdcheques zijn handig, maar waar kan je ze uitgeven?