Beste Steven Van Gucht, er ligt nog een vraag op mijn lever die niet kan wachten

Beste Steven Van Gucht

Ik geef het toe. Dat ik nu nog kom aanzetten met een brief aan u, is een beetje raar. Je zou denken dat we over die pandemie en dat virus ondertussen alles wel zo ongeveer gezegd hebben - waarschijnlijk veel te veel, zelfs. En toch ligt er nog iets op mijn lever. Het is iets dat tot dusver onderbelicht bleef, en waar nu - meteen, subiet, heute godverdomme - alle spots op moeten worden gericht. Vergelijk het met de nazi’s. Van die lui denk je ook vaak dat je alles al gezien hebt - tot Canvas nog ergens een documentaire opvist die onze visie op de rol van Joseph Goebbels grondig doet kantelen. Eerst krijgen we die in zwart-wit te zien, wat later volgt dan de ingekleurde versie. Over tien jaar zal de openbare omroep ons in staat stellen om via virtual reality Goebbels persoonlijk de hand te schudden - tegen die tijd is Dries Van Langenhove bij de VRT trouwens hoofdredacteur.

Keukentafel

Nu we het toch over nazi’s hebben: er valt helaas een parallel te trekken tussen de Tweede Wereldoorlog en de pandemie. Het land is diep verscheurd, en oude vrienden leven nu op voet van vijandschap. Er was het verzet, er was de collaboratie. De witten en de zwarten. Te vrezen valt dat die kloof ook deze keer nooit meer gedicht zal worden, en dat de haat van generatie op generatie, aan de keukentafel, zal worden overgedragen. Ook bestaat het gevaar dat, net zoals dat na de oorlog het geval was, de zwarten de strijd om het collectieve geheugen zullen winnen. Als de coronadoden nog maar een vage herinnering zijn, zal men straten en pleinen vernoemen naar lui die het virus liever niet krachtig hadden bestreden - denk aan de Annemanslaan, het Grootaersplein, de Torfsstraat, de Wintermanifestdreef, enzovoort. De respectieve graftombes worden ooit bedevaartsoorden.

Voorlopig staat u, als leider van het verzet, nog in een goed blaadje bij de publieke opinie. Er vallen u en uw collega’s van de pandemiebestrijding vele eerbetonen te beurt. Dat mag. U hebt per slot van rekening met zijn allen het vaderland verdedigd tegen de bezetter. Dag en nacht stond u paraat, en zulks zonder noemenswaardige vergoeding - de ovenschotels van uw lieve buurvrouw niet te na gesproken. Ik hoop dat de GEMS-collega’s, coronaproof, af en toe een vorkje kwamen meeprikken. Dan kon u vrijuit bijpraten, in plaats van altijd stiekem te moeten communiceren in het WhatsApp-groepje De Wilde Zalmen.

Huysentruyt

Wat mij bij mijn lever brengt, en wat daar nog precies op ligt. Ik zou, mijnheer Van Gucht, weleens inzage willen in de berichtjes die u allemaal met elkaar hebt uitgewisseld. Het is bekend dat u, als de experten van het verzet, ook een paar keer uit de bocht bent gevlogen. Zo hebt u mij tijdens een interview ooit urenlang proberen te overtuigen van de complete nutteloosheid van het mondmasker in de supermarkt - een tijd later schreeuwde u van de daken dat u geen voet in de supermarkt zet zónder zo’n ding. Het is maar één van de drie dingen die we willens nillens hebben geleerd. Op de wijze van Piet Huysentruyt - één: het nut van mondmaskers; twee: de rol van kinderen; en drie: het belang van aerosolen.

Het zijn die aerosolen waar we het dringend eens over moeten hebben. Ik word elke dag tipsy van de alcoholpompjes die het land hebben overwoekerd. Mensen denken nog altijd dat ze hun handen moeten ontsmetten. En dat mag, om bijvoorbeeld geen buikgriep op te doen, maar tegen covid helpt het allicht bijna niet. Ook het verhaal van die druppeltjes of droplets, die maar anderhalve meter kunnen overbruggen, is versleten. Het virus hangt in de lucht, het zit in onze adem: op het werk, in trein, tram en bus, in de klas en het rusthuis van oma vullen we er de kamers mee. Al meer dan twee jaar doen we dat: binnenruimtes naarstig volpompen met virus. Sars-COV-2 is immers airborne, zoals dat heet.

Webinar

Ventilatie staat op de agenda, dat klopt. U zei het laatst in De afspraak nog: “Ventileren, ventileren!” Volgens het propagandahandboek van Goebbels moet dat worden herhaald tot iedereen ervan doordrongen is. Maar ook luchtreiniging is cruciaal, op werkplekken, in scholen en rusthuizen. Ingenieur Bert Blocken en viroloog Marc Van Ranst werken daar hard aan, maar het beleid doet, dubbele punt: niets. Of denkt u dat minister van Onderwijs Ben Weyts klassen virusproof zal maken? Natuurlijk niet. Weyts doet helemaal niets - had ik al gezegd dat men later een rotonde naar hem zal vernoemen?

Vorig jaar zei Erika Vlieghe in een webinar dat er in januari/februari 2020 al vermoedens waren over transmissie via de lucht. Maar dat andere interventies de prioriteit kregen. En onlangs zei viroloog Piet Maes dat hij niet begrijpt waarom men dat van die aerosolen niet meteen heeft gezegd: “Door dat inzicht had men veel doden kunnen voorkomen.” En daar kwam weinig reactie op. Raar. Wilt u dat op WhatsApp toch eens in het groepje gooien?

Ik wens u een gezonde zomer

Joël De Ceulaer, senior writer

Uitkijkpost gaat met vakantie en is terug op zaterdag 27 augustus.