Man die drie mensen doodschoot in winkelcentrum Kopenhagen had psychiatrische problemen: dit weten we nu over de schietpartij

Wat is er gebeurd?

In het Field’s-winkelcentrum op het eiland Amager, gelegen tussen het stadscentrum van Kopenhagen en de luchthaven, opende een man zondag rond 17.30 uur het vuur. Daarbij vielen meerdere slachtoffers.

Drie mensen zijn overleden. Het gaat om een 47-jarige Rus die in Denemarken woonde, en twee 17-jarigen. Dat heeft hoofdinspecteur van de politie Søren Thomassen bekendgemaakt op een persconferentie.

Daarnaast zijn volgens de politie zeker 27 gewonden gevallen. Vier mensen, onder wie twee Zweden, zijn zwaargewond. Maandagvoormiddag zijn drie van hen buiten levensgevaar, de vierde is wel nog in kritieke toestand. Drie anderen liepen een schampschot op. Twintig mensen raakten lichtgewond toen ze het winkelcentrum uit vluchtten.

Beelden verspreid door lokale media tonen hoe mensen in paniek wegrennen na de schietpartij. Ook is te zien hoe de dader met een jachtgeweer rondloopt in het winkelcentrum. 

Wie is de verdachte?

De politie heeft kort na de schietpartij een 22-jarige Deen opgepakt. De man had een wapen en munitie bij zich en kon wat verderop, nabij de afrit van een snelweg, gevat worden. Bij zijn arrestatie zei de man dat hij zijn slachtoffers willekeurig gekozen had.

De politie vermoedt dat de man alleen handelde en zegt dat er geen aanwijzingen zijn dat de schietpartij een terreurdaad was. “Er is geen bewijs in het onderzoek, in de documenten of de getuigenverklaringen dat aantoont dat het hier om terreur gaat”, zei Thomassen. Nog volgens de hoofdinspecteur was de verdachte “zijdelings” bekend bij de politiediensten. “Maar we kenden hem niet voor misdrijven in het bijzonder.” Over een motief sprak Thomassen zich nog niet uit.

De 22-jarige wordt beschuldigd van moord met voorbedachten rade en verschillende moordpogingen. Hij blijft voorlopig voor minstens 24 dagen in de cel.

Wat is zijn motief?

Op sociale netwerken wordt inmiddels gespeculeerd dat de man een racistisch motief zou hebben gehad. Zo zou hij lid zijn van de extreemrechtse partij Stram Kurs, waarvan oprichter Rasmus Paludan gekend is voor anti-islamitisch activisme. De schutter zou dan bewust islamitische slachtoffers hebben uitgekozen in het winkelcentrum. Daar zijn echter geen aanwijzingen voor, volgens de politie. Bij zijn arrestatie zei de verdachte dat hij zijn slachtoffers willekeurig gekozen had, aldus Thomassen.

De politie heeft wél bevestigd dat er mogelijk sprake is van psychiatrische problemen. In het verleden zocht de twintiger al psychiatrische hulp. Volgens de zender DR, die verschillende anonieme bronnen citeert, probeerde de vermoedelijke dader kort voor de aanval een psychologische hulplijn te bereiken. Dat hebben de autoriteiten echter nog niet bevestigd. 

Enkele uren voordat de schutter naar het winkelcentrum trok, postte de man ook video’s op z’n sociale media, waarin hij doet alsof hij zelfmoord pleegt. Op YouTube verscheen een filmpje waarin de vermoedelijke dader enkele geweren tegen zijn hoofd plaatst. De titel van het filmpje luidt ‘I don’t care’. De Deense politie bevestigt dat die video’s authentiek zijn.

Afgelopen nacht werden de YouTube- en Instagramaccounts van de verdachte gedeactiveerd, maar op andere plaatsen circuleert de inhoud van de accounts nog.

Neemt Denemarken extra maatregelen?

Het leger heeft intussen de bewakingsopdrachten van de politie overgenomen. Die maatregel moet toelaten meer politiemensen vrij te maken voor het onderzoek naar de schietpartij.

In de Royal Arena, een concertzaal vlakbij het winkelcentrum, stond gisteravond een optreden van de Britse popster Harry Styles gepland. Dat werd afgelast toen bekend werd dat er dodelijke slachtoffers waren gevallen bij de schietpartij.

Deens premier Mette Frederiksen heeft de schietpartij veroordeeld als een “afschuwelijke aanval”. Ze riep de bevolking op om steun te bieden aan elkaar. “We zijn allemaal bruut weggerukt uit de stralende zomer waaraan we net waren begonnen”, zegt Frederiksen. “Het is onbegrijpelijk. Hartverscheurend. Zinloos. Onze mooie en anders zo veilige hoofdstad werd in een fractie van een seconde veranderd.”