Mondmaskers duiken wereldwijd op in nesten van vogels, blijkt uit studie
Als je een vogel met afval spot, is de kans groot dat je een mondmasker ziet. Uit een wereldwijde studie blijkt heel wat persoonlijk beschermingsmateriaal (voor eenmalig gebruik) bij dieren, vooral vogels, op te duiken. Bovendien blijken vogels niet enkel verstrengeld te raken in plastic afval, maar het ook vaak in hun nest te verwerken.
Een zeeschildpad vergroeid met de ringen van een six pack, of een meeuw die plastics binnenkreeg: die beelden passeren af en toe de revue. Maar niet enkel zeedieren en zeevogels krijgen te maken met plastic vervuiling, ook landvogels moeten eraan geloven. Bovendien gaat het niet enkel om verstrengeling, maar ook om nesten: vogels gebruiken, al dan niet bewust, ook afval om hun nest te bouwen. Om beter inzicht te krijgen in dat probleem riepen wetenschappers mensen op om foto's in te sturen van vogels die met plastic afval te maken krijgen.
In totaal liepen er de voorbije drie jaar al 450 foto's binnen bij de onderzoekers, uit bijna alle continenten. Toegegeven: vooral uit Europa, van het Verenigd Koninkrijk over Noorwegen, tot Portugal. Maar ook in Mexico, Canada, Japan, Marokko, Nieuw-Zeeland, ... werden foto's opgeladen op de website van het project. Tot nu toe goed voor meldingen uit 45 landen.
Met plastics bedoelen ze niet enkel plastic verpakkingen, maar allerlei soorten plastics ("polymeren"), waaronder ook mondmaskers en ander persoonlijk beschermingsmateriaal voor eenmalig gebruik. Opvallend: één op vier van de meldingen ging over mondmaskers. Een razendsnel effect van de coronapandemie en -maatregelen.
Van mondmaskers weet je dat ze recent zijn, terwijl andere plastics jaren oud kunnen zijn
"Dit demonstreert welke schade mensen kunnen aanbrengen aan het milieu in een heel korte tijdspanne, over de hele wereld," zo zegt hoofdonderzoeker Justine Ammendolia van Dalhousie University (Canada) aan BBC news. Ze bestudeerde het probleem ook bij andere dieren, zoals zoogdieren en vissen, maar de meeste gevallen gingen over vogels.
Die één op vier moeten we voorlopig met een korrel zout nemen: "Het valt mensen natuurlijk extra op als ze dat soort afval zien. Maar het interessante is dat je van dit afval wéét hoe recent het is. Plastic flesjes kunnen van gisteren zijn, maar even goed van jaren geleden", vertelt betrokken onderzoeker dr. Neil James (University of the Highlands and Islands).
Hoeveel zorgen moeten we ons daarover maken? "De pandemie was niet gepland, en dus ook niet hoe we met het afval moesten omgaan. Dat aandeel van beschermend materiaal (PPE) zal wel weer wat dalen, maar niet verdwijnen. Maar in het algemeen moeten we beter doen en minder plastics in het milieu brengen", reageert James. "We weten nu ook dat ontzettend veel verschillende vogelsoorten plastics in hun nesten gebruiken, al dan niet bewust. Daar hadden we nog weinig kennis over, maar nu weten we het al van 130 vogelsoorten, ook best zeldzame".
Het project loopt verder, voorlopig nog zonder waarnemingen in België. Wie wil kan foto's doorsturen via https://www.birdsanddebris.com/
