Nairo Quintana gaat dan toch niet van start in Vuelta: “Wil me concentreren op mijn verdediging”

Bij twee controles in de Tour de France is Tramadol gevonden in het bloed van Nairo Quintana. De eerste controle vond plaats na rit zeven met aankomst op La Super Planche des Belles Filles (8 juli). De tweede controle was vier dagen later, rit elf die eindigde op de Col du Granon (13 juli).

Sinds 1 maart 2019 geldt in het wielrennen een verbod binnen competitie op het gebruik van Tramadol. Bij een eerste overtreding wordt de renner gediskwalificeerd. Dat is het geval voor Quintana, die ook een boete van 4.400 euro krijgt. Bij een tweede en een derde overtreding gelden schorsingen van vijf en negen maanden.

Tramadol is een pijnstiller die maar net iets minder krachtig is dan morfine. Volgens professor Peter Van Eenoo van het DoCoLab Gent kunnen evenwichtsstoornissen optreden en voelt men zich duizelig en verdoofd. “Ik heb één keer Tramadol gekregen voor een hernia. Ik ging met stapjes van een centimeter binnen bij de dokter en ik kwam bijna huppelend naar buiten.”

De pijnstiller heeft volgens recente studies ook een prestatiebevorderende werking. Van Eenoo: “Je kan dieper gaan in de inspanning, omdat je de pijn niet voelt. Maar ook door de stimulerende werking van Tramadol. Alsof je amfetamine met morfine zou mengen en die twee samen naar binnen zou kappen.”

Tramadol staat niet op de verboden lijst van het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA), omdat uit monitoring in de anti-dopinglabo’s is gebleken dat het bijna een exclusief probleem van het wielrennen is. Van Eenoo: “Meer dan de helft van de Tramadol-positieven kwam van wielrenners. De UCI heeft daar heel ethisch naar gehandeld en het probleem zelf aangepakt. Zoals sokken aan een bepaalde lengte moeten voldoen en een fiets een bepaald minimumgewicht moet hebben, zo is ook Tramadol in competitie verboden. In 2014 vonden wij in 146 van 3.614 urinestalen sporen van Tramadol. Dat aantal is na de invoering van het UCI-verbod in 2019 gigantisch naar beneden gegaan.”

In dat verhaal komt in 2023 wellicht verandering door de prestatiebevorderende werking. Van Eenoo: “Er is een aanvraag van bepaalde organisaties om Tramadol op de verboden lijst te plaatsen. Het Uitvoerend Comité van WADA moet in september goedkeuring geven aan een nieuwe dopinglijst. De kans dat Tramadol daarop staat is reëel.”

Quintana verspeelt zijn zesde plaats in de voorbije Tour de France. De pakkans was nochtans reëel. Volgens de UCI zijn in de voorbije Tour in totaal 120 bloedstalen genomen met de bedoeling om ze te testen op de aanwezigheid van Tramadol. Van Eenoo: “De vraag of Quitana dom is kan je bij alle dopingpositieven stellen. Oud-WADA-voorzitter Dick Pound heeft ooit gezegd dat wie gepakt wordt bij een dopingcontrole binnen competitie, gelijk ook gebuisd is voor een intelligentietest. Quintana heeft dat waarschijnlijk verkeerd ingeschat.”