Waarom gebruikers van navigatieapp Waze soms de weg kwijt zijn
Sommige gebruikers van de populaire navigatieapp Waze zullen vorige week iets vreemds gemerkt hebben: ze kregen een tragere of onlogische route voorgeschoteld, terwijl de app zich toch sterk maakt dat je altijd via de snelste route ter bestemming komt. "Een fout in een kaartupdate van 19 augustus", zegt Waze-vrijwilliger Stefaan Schroeyers aan VRT NWS, "sinds gisterenmorgen zouden de problemen opgelost moeten zijn".
Wie vorige week tijdens de spits in het Brusselse of in een andere regio de app Waze gebruikte, stond soms even voor een raadsel. Zo kregen we een reactie van een lezer die in de ochtend met de auto van Sint-Pieters-Leeuw, ten zuidwesten van Brussel, naar Evere wou rijden. Omdat de grote wegen in Brussel toen relatief rustig waren, verwachtte ze een route via de grote lanen en de kleine ring doorheen het hoofdstedelijk gewest. De app stuurde haar echter via de buitenring, waar door werkzaamheden in Groenendaal ruim een half uur file stond.
Zou dat te maken hebben met het nieuwe circulatieplan in het centrum van Brussel, vroegen we ons af? Waze en Google Maps waren er immers als de kippen bij om de gewijzigde verkeerssituatie in het centrum vanaf 16 augustus mee te nemen in kaartupdates, zodat de apps automobilisten direct de juiste weg tonen.
Niets is minder waar. “Het is inderdaad zo dat de vrijwilligers van Waze Belgium alle veranderingen in Brussel voorafgaand aan de invoering van het circulatieplan op de kaart hebben aangebracht,” zegt Stefaan Schroeyers, “zodat mensen weten welke straten of lanen ze met de wagen niet meer in mogen rijden."
Maar Waze heeft de algoritmes die de navigatie ondersteunen helemaal niet veranderd: die wijzen je nog steeds de snelste weg, ook via het centrum van Brussel, en in dit geval de kleine ring. Als daar weinig file staat, dan zou je van Sint-Pieters-Leeuw naar Evere perfect via de Brusselse straten en lanen moeten kunnen rijden, zeker als er op de grote ring files staan.
De boosdoener is een kaartupdate die het hoofdkwartier van Waze in Tel Aviv in Israël op 19 augustus heeft doorgevoerd
De boosdoener is een mondiale kaartupdate die het hoofdkwartier van Waze in Tel Aviv in Israël op 19 augustus heeft doorgevoerd (Waze is ontwikkeld aan de universiteit van Tel Aviv maar sinds jaren eigendom van Google, red.). Dat gebeurt doorgaans onopgemerkt maar deze keer zaten er blijkbaar fouten in de nieuwe versie. Daarom kregen ook gebruikers in België soms ongebruikelijke routevoorstellen. “Sinds dinsdagochtend is de oude versie van de kaart weer online en nu zullen onze mensen in Tel Aviv de noodzakelijke aanpassingen stap voor stap aanbrengen, deze keer zonder fouten,” aldus nog Schroeyers.
Waze stuurt je soms ook de file in
Om te weten waar het stilstaat, heeft Waze natuurlijk continu input nodig van haar gebruikers. Als er ergens in Vlaanderen een ongeval gebeurd is, dan weet Waze dat onder meer via het verkeerscentrum, dat de app voedt via een link naar Waze. Dat is gebruikelijk. Veel spelers op de verkeersinformatiemarkt verkopen elkaar namelijk continu gegevens.
Zo maakt de Vlaamse overheid via het verkeerscentrum ook gebruik van filegegevens op snelwegen waar ze zelf weinig meetinstrumenten heeft, onder meer via de Belgische marktleider Be-Mobile. Die volgt de snelheid van 750.000 voertuigen in de Benelux – vaak bedrijfsvoertuigen - en zo weten het bedrijf en het verkeerscentrum precies waar het vlot gaat en waar er file staat. De VRT-verkeersredactie vertrouwt al sinds 2011 op de filegegevens van Be-Mobile.
Waze past soms ook wel spitsvondigheden toe. Staat er ergens een file die niet direct verklaarbaar is door een ongeval of werkzaamheden, dan zal de app je daar na een route-aanvraag soms bewust heen sturen, om te verifiëren of er nog wel degelijk file staat, dan wel of die al weg is. Weet dus dat je via Waze soms niet zonder reden in de file staat of - no pun intended - net wél.
Waze stuurt je na een route-aanvraag soms bewust naar de file om na te gaan of die er wel nog degelijk staat
Ook is Waze geïnteresseerd in mensen die nieuwe wegen gebruiken. Gebruikers van de app die deze zomer vanuit Italië of Zwitserland naar België zijn gereden, hebben het zeker gemerkt op de A355 of de nieuwe ring rond Straatsburg – de ‘Grand Contournement Ouest’. Daar word je in de app beloond met tientallen punten. “Dat doen we bewust,” zegt Schroeyers, “we noemen het munching, zoals in de videogame Pac-Man (uit 1980, red.), zo weet de app hoe de nieuwe weg eruit ziet en daar belonen we onze users voor.” Of hoe de ‘gamification’ ook in het verkeer realiteit is geworden.
Volgens Waze had haar verkeersapp in 2020 maandelijks 1,6 miljoen actieve gebruikers in België. Dat zijn mensen die minstens één keer per maand de app open doen om te navigeren. Dat zijn dus wel alle gebruikers en niet alleen Belgen, want Waze kan dat onderscheid niet maken. Omdat België een klein land in het centrum van Europa is, is er veel transitverkeer. Méér dan de helft van de vrachtwagenchauffeurs in ons land rijdt bijvoorbeeld met een buitenlandse nummerplaat. Veel gebruikers van Waze in België zijn dus geen bewoners van ons land.
Waze werd ontwikkeld aan de universiteit van Tel Aviv in Israël en is eigendom van Google. De app vertrouwt vreemd genoeg - maar dat is misschien net het meest succesvolle business-model - in elk land op een leger van vrijwilligers die onder meer alle werkzaamheden en afsluitingen van zelfs lokale straten op de kaart aanduiden.
Daardoor is het bij Belgen een erg populaire app, die doet wat onze eigen Vlaamse en lokale overheden niet kunnen: op één platform zeggen waar het dicht is, en waar je een omleiding kan volgen. Het feit dat een multinational zoals Google dat wel kan, is een teken aan de wand . De inertie van onze overheden en wegbeheerders heeft een sluipende uitbesteding van de verkeerssturing veroorzaakt.