Advocaat Kris Luyckx: "Er zijn duizenden drugsgebruikers bekend bij gerecht, pak hén aan"

Al de hele zomer wordt Antwerpen opgeschrikt door drugsgeweld, een probleem dat maar niet beheerst raakt. Sinds begin juni zijn al meer dan 30 dossiers over vermoedelijk drugsgeweld geopend, meer dan in de eerste vijf maanden van dit jaar samen, en zelfs meer dan heel vorig jaar. Het geweld blijkt zich over de hele stad te verspreiden en buurtbewoners zijn ongerust. 

"De war on drugs is een flop", zegt advocaat Kris Luyckx, die al vaak druggerelateerde dossiers in Antwerpen heeft behandeld, in "De ochtend" op Radio 1. "Die bestaat al 50 jaar en heeft geen zoden aan de dijk gezet."

"Ik heb mij mateloos geërgerd aan de retoriek van Bart De Wever de laatste dagen, die nog meer geld en middelen wil voor repressie. Maar dat brengt geen oplossing. Integendeel. De prijs van drugs blijft dalen en er is meer cocaïnegebruik dan ooit."

Luyckx, die ook een tijdlang voor Open VLD in de Antwerpse gemeenteraad zat, pleit ervoor om de focus te verschuiven van drugsdealers naar drugsgebruikers. "Als er geen vraag is, zal er geen aanbod zijn. Ik volg dit probleem al jaren op. Het stoort me dat de Antwerpse communicatie focust op de 1.000 dealers die jaarlijks gepakt worden. Maar de gemiddelde dealer heeft een klantenbestand van 200-300 mensen. Het gerecht wéét wie die mensen zijn, dus waarom pakken we hen niet aan?"

Het is volgens Luyckx een kleine moeite om bij wijze van sensibilisering gebruikers een eerste briefje te sturen om hen erop te wijzen dat ze in een databestand van drugsgebruikers staan. "Dat zal niet bij iedereen werken, maar ik denk dat een heel aantal gebruikers zeker afgeschrikt zal worden."

"Gebruikers voor de rechter te brengen heeft geen zin", vindt Luyckx. "Maar bij mensen op wie zo'n briefje geen indruk maakt, zou een volgende stap kunnen zijn om bijvoorbeeld een boete te betalen."

Daarnaast zou het volgens de advocaat ook geen slecht idee zijn om de farma-industrie mee in bad te trekken. "Er bestaan al veel middelen om verslavingen tegen te gaan. Ik weet er niet veel van, maar zou het mogelijk zijn om een product te maken dat dezelfde roes of kick geeft als cocaïne, maar veel minder verslavend en vernietigend?"

Expertisecentrum VAD is niet echt overtuigd van het voorstel van advocaat Luyckx. "Ik begrijp vanwaar het idee komt. Een aantal mensen zal ongetwijfeld erg schrikken en zijn gedrag veranderen. Maar het effect zal vermoedelijk maar heel kortstondig zijn", zegt directeur Katleen Peleman.

"Dealers zullen gauw andere communicatiekanalen vinden die minder makkelijk te ontdekken zijn. En mensen die al een patroon ontwikkeld hebben van regelmatige cocaïnegebruik, zullen zich niet laten ontmoedigen", klinkt het.

Volgens VAD-directeur Peleman moet er vooral preventief te werk worden gegaan en het aantrekkelijke karakter van cocaïne weerlegd worden. "We moeten het imago van cocaïne als succesdrug onderuithalen. We moeten de verhalen brengen van mensen die dachten dat ze het onder controle hadden, maar wel in een verslaving zijn geraakt. We kunnen dat door de drempel naar de hulpverlening te verlagen."