Persbureau AP heeft eind februari 2022 een archief met beelden vrijgegeven, die bij een controlepost bij de kerncentrale van Tsjernobyl zijn gemaakt. Het zijn zeldzame video-opnames van de acties van het Russische leger tijdens de allereerste dagen van de oorlog.

De video is gemaakt met een bewakingscamera van een commercieel bedrijf dat rondleidingen organiseert naar de uitsluitingszone van Tsjernobyl. De eigenaar, Yaroslav Emelianenko, installeerde een paar maanden voor de oorlog een camera in zijn winkel, waar souvenirs en ansichtkaarten werden verkocht. Die winkel lag vlak bij een controlepost van de centrale. Het Russische leger, dat het gebied had bezet, zette alle bewakingscamera’s van de overheid uit, maar de camera van Emelianenko werd niet opgemerkt.

‘Psychisch moeilijk’

De camera bleef enkele dagen werken, totdat de batterij leeg was. Ze registreerde de beweging van de Russen bij het controlepunt. De beelden werden verzonden naar Emelianenko’s computer in een kantoor in Kiev, de Oekraïense hoofdstad, en hij telde het aantal militaire voertuigen dat op de beelden verscheen. ‘Honderd. Vijfhonderd. Het bleef maar doorgaan’, zei Emelianenko. Hij gaf de informatie door aan contacten bij de Oekraïense militaire en inlichtingendienst. Emelianenko zei dat het ‘psychisch moeilijk’ was naar de beelden te kijken.

Russische troepen bezetten Tsjernobyl en de kerncentrale tegen het einde van de eerste dag van de oorlog.