EU-lidstaten schorten visumversoepelingen voor Russen op: “We zien vele Russen reizen voor ontspanning alsof er geen oorlog woedt in Oekraïne”

Kort na de Russische invasie in Oekraïne in februari had de Europese Unie al besloten om het akkoord uit 2007 gedeeltelijk op te schorten voor bepaalde categorieën van personen, zoals regeringsfunctionarissen en zakenlui. Vandaag raakten de ministers het erover eens om de overeenkomst nu helemaal op te schorten.

“Dit betekent dat het aantal nieuwe visa dat de lidstaten uitreiken aanzienlijk zal verminderen. Het proces zal moeilijker worden en langer duren”, zei Borrell. Zo vervalt de vaste prijs van 35 euro voor de behandeling van een visumaanvraag en het engagement om binnen tien kalenderdagen na de aanvraag een beslissing te nemen.

Borrell beklemtoonde dat alle lidstaten deze nieuwe aanpak zullen volgen om “visa-shopping” te vermijden bij Russen die op zoek zouden gaan naar het land met de soepelste voorwaarden. Ze vragen de Europese Commissie ook om richtsnoeren voor de omgang met de miljoenen bestaande visa.

Sinds midden juli is er een aanzienlijke toename van grensoverschrijdingen vanuit Rusland naar de Europese buurlanden. “Dit is een veiligheidsrisico geworden voor deze landen”, stelde Borrell vast. “Bovendien zien we vele Russen reizen voor ontspanning en shopping alsof er geen oorlog woedt in Oekraïne. De lidstaten vonden dat er geen ‘business as usual’ kan zijn.”

De opschorting van de visumversoepelingen gaat minder ver dan het totale visaverbod dat een aantal lidstaten had bepleit. Borrell gaf ook aan dat buurlanden “nationale maatregelen kunnen nemen om de toegang tot de EU via hun grenzen verder te beperken”, in overeenstemming met de Schengenregels.

Polen en de Baltische staten hadden tijdens het overleg al laten verstaan dat ze de opschorting van het akkoord uit 2007 slechts als “een noodzakelijke eerste stap” beschouwen, en tijdelijk de uitreiking van visa willen stopzetten of de toegang van Russen met EU-visum willen beperken, met uitzonderingen voor dissidenten en om humanitaire redenen.

Ook Borrell beklemtoonde dat er nog steeds visa uitgereikt kunnen worden op individuele basis. “We willen onszelf niet afsluiten van de Russen die tegen de oorlog in Oekraïne zijn. We willen onszelf niet afsluiten van de Russische civiele samenleving”, zei de Spanjaard.

Naast de opschorting van de visumversoepelingen hanteert de EU een lijst van 1.214 individuen die sowieso niet meer welkom zijn als gevolg van hun verantwoordelijkheid voor de invasie van Oekraïne. Onder meer president Vladimir Poetin, buitenlandminister Sergej Lavrov en oligarchen als Roman Abramovitsj staan op de lijst.