Rusland neemt afscheid van laatste Sovjetleider Gorbatsjov

Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov sprak van “elementen van een staatsbegrafenis”. Zo zal er een erewacht aanwezig zijn. Gorbatsjov wordt echter niet dezelfde eer bewezen als Boris Jeltsin, die in 2007 overleed. De begrafenis vindt namelijk in beperkte kring plaats.

Huidig president Vladimir Poetin is niet aanwezig vanwege agendaproblemen, maar legde donderdag wel rozen op de kist van Gorbatsjov. Ex-president Dmitri Medvedev is wel aanwezig op de plechtigheid, melden de Russische persagentschappen.

Heel wat mensen hadden bloemen mee voor het laatste eerbetoon aan Gorbatsjov, die dinsdagavond op 91-jarige leeftijd overleed. Naast de kist stonden kransen en een foto. Dat hij opgebaard is in het Huis van Vakbonden is symbolisch, want het was traditioneel de plek voor begrafenissen van leiders van de voormalige Sovjet-Unie. Na het uiteenvallen van het blok werd pas in 2015 opnieuw een toppoliticus opgebaard in de zuilenzaal van het gebouw.

In de vroege namiddag wordt Gorbatsjov begraven naast zijn vrouw Raisa, die in 1999 overleed, op de begraafplaats voor prominenten bij het Novodevitsji-klooster.

In het licht van de Russische aanvalsoorlog in Oekraïne heeft het Westen sancties ingesteld tegen Rusland. Onder meer het luchtverkeer van Europa naar Rusland is opgeschort. De partijen hebben daarom hun luchtruim voor elkaar gesloten. Rusland antwoordde door westerse politici op een zwarte lijst te zetten. Zo hebben zowel de zittende Britse premier Boris Johnson als zijn mogelijke opvolgers, Rishi Sunak en Liz Truss, een inreisverbod opgelegd gekregen.

De Duitse bondskanselier rechtvaardigt zijn besluit om niet naar Moskou af te zakken, door te stellen dat hij geen uitnodiging heeft ontvangen. Zijn voorgangster Angela Merkel kampt met een knieblessure. Het zullen vooral buitenlandse ambassadeurs en diplomaten zijn die Gorbatsjov een laatste eer zullen bewijzen. Zo zal de Franse ambassadeur in Rusland, Pierre Levy, de Franse president Emmanuel Macron vertegenwoordigen.

Wel aanwezig is de Hongaarse premier Viktor Orbán. Hij reisde met een Hongaarse delegatie naar Moskou “om hulde te brengen aan de overleden Michail Gorbatsjov”, meldde de staatssecretaris voor Communicatie Zoltan Kovacs op Twitter. Orbán heeft steeds goede banden onderhouden met Rusland, ook ondanks de Russische inval in Oekraïne. Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov laat weten dat er geen ontmoeting tussen Orbán en Poetin gepland is.

Gorbatsjov was tussen 1985 en 1991, toen het rijk uiteenviel, leider van de Sovjet-Unie. Met zijn nieuwe economische en politieke beleid maakte hij Russische begrippen wereldwijd bekend, zoals glasnost (openheid) en perestrojka (hervorming). Onder zijn bewind eindigde de Koude Oorlog en viel de Berlijnse Muur. Daardoor is hij in het Westen populairder dan in Rusland zelf, waar hij vooral gold als de man die de Sovjet-Unie naar de ondergang hielp.

Herbekijk: Waarom Gorbatsjov in Rusland allesbehalve populair was