19 graden wordt nieuwe norm op kantoor en in overheidsgebouwen: kunnen we daaraan wennen?

Hoe kunnen we onze energiefactuur zo laag mogelijk houden? Het is voor veel mensen de vraag van 1 miljoen nu de koudere wintermaanden eraan komen en de energieprijzen de pan uit swingen. De vraag houdt niet enkel huishoudens, maar ook bedrijfsleiders en uiteraard de politici in ons land (en daarbuiten) bezig.

Twee weken geleden kwamen de verschillende regeringen van ons land nog samen in een Overlegcomité. Onder het motto "de goedkoopste energie blijft de energie die je niet verbruikt", kondigde premier Alexander De Croo (Open VLD) achteraf de volgende maatregel aan: zet de verwarming in overheidsgebouwen lager, op 19 graden Celsius om precies te zijn.

Het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO), de grootste werkgeversorganisatie van ons land, spoort bedrijven aan om dat voorbeeld te volgen. Een graad minder betekent een besparing van 7 procent, maakt het VBO zich sterk. 

19 graden lijkt zo de nieuwe norm te worden en dat is toch wat lager dan de 20 à 21 graden die nu op veel plaatsen gehanteerd wordt. "Het is een stapje terug", geeft thermofysioloog Wouter van Marken Lichtenbelt toe, "maar 19 graden is op zich een hele goede temperatuur". 

"Daar kan je zeker aan wennen. Sterker nog: proeven laten zien dat het zelfs gezond is", stelt hij in "De wereld vandaag" op Radio 1. "Je ziet dat de metabole gezondheid, dus de stofwisseling, erop vooruitgaat. En vooral ook de suikerhuishouding, je kan suikers beter verwerken als je af en toe ook in de kou zit."

Allemaal goed en wel, maar wat als je nu een typische koukleum bent? Werken in een paar graden minder is dan misschien niet iets waar je meteen naar uitkijkt. "Het is zo dat er grote individuele verschillen zijn. De ene persoon zal zich wat makkelijker kunnen aanpassen dan de andere", reageert van Marken Lichtenbelt. "Dat is iets waar je een beetje rekening mee moet houden."

Ook tussen groepen zijn er verschillen. Over het algemeen hebben vrouwen het vaker koud dan mannen, weet de thermofysioloog bijvoorbeeld. "Dat is deels verklaarbaar door de lichaamssamenstelling. Het komt erop neer dat het weefsel dat de meeste warmte produceert in ons lichaam, de spieren, meer aanwezig is bij mannen." En ook ouderen hebben het over het algemeen moeilijker met het reguleren van hun lichaamswarmte.

Bedrijven kunnen hier op verschillende manieren rekening mee houden, zegt van Marken Lichtenbelt. "Ik kan me voorstellen dat je op kantoor gemiddeld 19 graden hanteert, maar dat je toestaat dat er wat meer variatie is in tijd. Een dynamisch verloop van temperatuur helpt ook al. En wat je ook kan doen, is per lokaal verschillen. Maak het aan de ene kant wat warmer dan aan de andere kant zodat mensen kunnen kiezen."

"Ook persoonlijke comfortinstelling helpt enorm", aldus de thermofysioloog. "Je houdt de ruimte koel, maar je laat de mogelijkheid om je voeten of bureaublad lokaal bij te warmen. Dat werkt goed, maar het is natuurlijk niet iets wat je van de ene op de andere dag realiseert in alle kantoren. Daar is wat meer tijd voor nodig. Het is alleszins een energievriendelijke en individuvriendelijke oplossing."

Natuurlijk is een extra trui ook altijd een optie, en dan is het afwachten tot je gewend bent aan de nieuwe temperatuur. "Dat duurt wel even. We weten dat wennen aan andere temperaturen - zowel warmte als koude - een kleine week kan duren", besluit van Marken Lichtenbelt.