Meerdere steden in Oekraïne opgeschrikt door zware explosies: wraak voor aanval Krimbrug, zegt Russische president Poetin

De raketten die de voorbije uren zijn neergevallen op verschillende steden in Oekraïne zijn een vergelding voor de explosie die het voorbije weekend de Krimbrug beschadigde. Dat heeft de Russische president Vladimir Poetin bevestigd in een onverwachte televisietoespraak. 

Poetin zei dat Rusland "massale" bombardementen heeft uitgevoerd op Oekraïne en dit als reactie op wat hij de Oekraïense "terroristische" aanval noemde. "Op voorstel van het ministerie van Defensie en in overeenstemming met het plan van de Generale Staf werden massale aanvallen uitgevoerd met hoge-precisiewapens op lange afstand tegen de energie-, militaire en communicatie-infrastructuur van Oekraïne", zei Poetin. Hij kondigde ook "harde" represailles aan als Oekraïne Rusland aanvalt.

Journalisten in de Oekraïense hoofdstad Kiev meldden vanochtend, kort na 8 uur plaatselijke tijd, drie luide knallen. Tientallen minuten voordien hadden de sirenes van het luchtalarm geloeid.

Op verschillende plaatsen in de stad stegen grote rookpluimen op, was te zien op beelden die op sociale media werden verspreid. Het is van 26 juni geleden dat de Oekraïense hoofdstad onder vuur werd genomen. VRT NWS-buitenlandjournalist Marijn Trio tweet dat "het de eerste keer is dat Russische raketten pal in het centrum neerkomen". 

Onder meer de Klitsjko-brug, een brug voor voetgangers en fietsers in Kiev, werd geraakt. 

NOS-correspondent Wessel de Jong verblijft momenteel in Kiev en is vanmorgen in een schuilkelder veiliger oorden moeten gaan opzoeken. "We zitten met 20-30 man uit ons hotel in een schuilkelder. Ik zag zware explosies, het waren ontzettend zware klappen", vertelt hij in "De ochtend" (Radio 1). 

"Centrum Kiev is lang geleden, maar de verklaring is niet ingewikkeld. De Russen zijn woedend over de Krimbrug", zegt De Jong. "De Russische reactie is nog verbazend laat. Ze doen nu toch een brede aanval op Oekraïne."

De Jong: "Ik ben hier net twee dagen. Toen ik de stad binnenkwam, dacht ik "dit is geen land in oorlog". Het zag echt zwart van het volk. Bij veel mensen was er een soort van jubelstemming, omdat die brug was geraakt. En vanochtend dus de grote ontnuchtering."

Ook in andere steden, zoals Lviv, Zaporizja, Dnipro, Zjitomir, Charkov en Chmelnitski zijn explosies gemeld. Verschillende van die steden liggen in het westen van het land, ver van het front. Zoals Lviv, waar sinds het begin van de oorlog veel Oekraïners uit andere delen van het land een onderkomen hebben gezocht. Volgens het Oekraïense leger zijn er in totaal 75 raketten afgevuurd, waarvan er 41 zijn onderschept. De Oekraïense politie zegt dat in heel het land zeker 10 doden en tientallen gewonden zijn gevallen.

In acht regio's en in de hoofdstad Kiev zijn infrastructuurfaciliteiten beschadigd. De bevolking moet dus rekening houden met onderbrekingen van onder meer stroom en water.

"Rusland viseert met tientallen raketten twee doelwitten: energie-infrastructuur en burgers", zegt de Oekraïense president Volodimir Zelenski op Telegram. Het moment van de aanvallen - midden in de ochtendspits - en de doelwitten zijn volgens de president gekozen om zoveel mogelijk schade aan te richten. Hij roept de Oekraïense bevolking op om vandaag in schuilkelders te blijven.

Dat doet ook de burgemeester van Kiev, Vitali Klitsjko, die waarschuwt voor nog meer aanvallen op de hoofdstad. "De Russische terroristen zullen niet stoppen", schrijft Klitsjko op Telegram."Neem warme kleren, water, een voorraad voedsel en opladers voor telefoons mee."

De reeks explosies volgt nadat het voorbije weekend de brug tussen Rusland en het geannexeerde schiereiland de Krim door een zware explosie is beschadigd. Dmitri Medvedev, de nummer twee van de Russische Veiligheidsraad, had eerder gedreigd met vergelding voor de verwoestende ontploffing op de voor Rusland strategisch belangrijke Krimbrug. 

In een videoboodschap beschuldigde de Russische president Vladimir Poetin de Oekraïense veiligheidsdiensten van de aanval op de brug. Later vandaag roept Poetin zijn veiligheidsraad bijeen.

China heeft opgeroepen tot de-escalatie in Oekraïne. "We hopen dat de situatie snel zal de-escaleren", meldt het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken.

Maar zowel Rusland als Oekraïne voeren hun oorlogstaal op. "De vijand zal worden gestraft voor de pijn en dood die over ons land zijn gebracht", reageert het Oekraïense ministerie van Defensie op de reeks aanvallen. Minister van Buitenlandse Zaken Dmytro Koeleba heeft een geplande reis naar Afrika afgebroken en keert terug naar Oekraïne. "De enige tactiek van Poetin is terreur op vreedzame Oekraïense steden, maar het zal hem niet lukken om Oekraïne te breken", zegt Koeleba op Twitter. "Dit is ook Poetins reactie op alle verzoeners die met hem over vrede willen spreken."  

In de toespraak waarin de Russische president Poetin bevestigde dat de massale aanvallen van vandaag een reactie zijn op de aanval op de Krimbrug, sprak hij op zijn beurt stevige taal. Als Oekraïne nog "dergelijke terreurdaden uitvoert op Russisch grondgebied, zal het antwoord hard zijn, en evenredig aan de schade die is toegebracht. Daarover mag geen twijfel bestaan."

Dmitri Medvedev, de nummer twee van de Russische Veiligheidsraad en voormalig president, noemt de reeks aanvallen "slechts een eerste episode". Het uiteindelijke doel is voor hem "de totale ontmanteling van de politieke macht in Oekraïne."