Klimaatactiviste Greta Thunberg wakkert debat over kernenergie aan in Duitsland: "Werkende kerncentrales sluiten, is een vergissing"

Kan kernenergie mee helpen om de gevolgen van de klimaatverandering in te perken? Greta Thunberg, de Zweedse klimaatactiviste die vier jaar geleden begon met haar schoolstakingen om het klimaatprobleem op de agenda te zetten, vindt van wel. Tenminste, als het gaat om kernreactoren die nu nog in gebruik zijn. 

Dat zegt Thunberg in een interview dat vanavond wordt uitgezonden op de Duitse televisiezender ARD1, en waarvan al een fragment is vrijgegeven.

“Persoonlijk denk ik dat het een zeer slecht idee is om te focussen op steenkool wanneer er al [kernenergie] geïnstalleerd is”, klinkt het daarin. “Maar het debat is natuurlijk besmet.” Op de vraag van de interviewer of nucleaire energie momenteel de beste keuze is, antwoordt ze: “Dat hangt ervan af. Als [de kernreactoren] al draaien, is het volgens mij een vergissing om ze te sluiten en te focussen op kolen.”

Net zoals in ons land staat ook in Duitsland de kernuitstap ter discussie. In de nasleep van de ramp in het Japanse Fukushima, in 2011, besloot de Duitse regering dat ze kernenergie zou uitfaseren. De drie laatste werkende reactoren zouden eind dit jaar moeten sluiten.

Maar elf jaar na Fukushima zijn de omstandigheden veranderd. Sinds de oorlog in Oekraïne moet Duitsland in zeven haasten op zoek naar nieuwe energiebronnen. Vóór de oorlog haalde Duitsland 55 procent van zijn gas en 40 procent van zijn kolen en olie uit Rusland. Die uitdaging komt nog eens bovenop het gat in de elektriciteitsvoorziening die de gesloten kerncentrales achterlaten. 

Dat gat wordt nu gevuld door opnieuw meer (vervuilende) olie en bruinkool te verbranden. Enkele centrales die eerder gesloten waren, werden daarvoor opnieuw opgestart. Thunberg doelde onder andere daarop.

Daarnaast wil de Duitse regering twee van de laatste drie kernreactoren enkele maanden langer openhouden, tot na de winter. De voorbereidingen daarvoor zijn volop aan de gang. 

De regering doet dat echter met lange tanden. Net zoals in ons land ligt kerncentrales verlengen moeilijk voor de groene regeringspartij Bündnis 90/Die Grünen (de Groenen). Die levert onder andere de minister voor Klimaatactie. De groene beweging heeft zijn wortels voor een stuk in de anti-nucleaire protestacties van de jaren tachtig. 

De Groenen hebben intussen de bocht ingezet, al zijn sommige oudgedienden het daar niet mee eens. Volgens Simone Peter, voormalig co-voorzitter van de partij en tegenwoordig voorzitter van de Duitse Federatie voor Hernieuwbare Energie, slaat Thunbergs mening “nergens op”. “De exploitatievergunningen [voor kerncentrales] lopen af, er worden geen veiligheidscontroles meer uitgevoerd, en het uranium komt uit Rusland. En vooral: om de omschakeling naar hernieuwbare energie te realiseren is er nood aan flexibiliteit, niet aan inflexibele maximale belasting [van het energienetwerk].”

Bij de coalitiepartners van de Groenen werden Thunbergs uitspraken wél op enthousiasme onthaald. “Ik verwelkom de steun van Greta Thunberg voor de positie van de FDP (de Duitse liberale partij, nvdr) om onze nucleaire centrales aangekoppeld te houden”, reageerde de minister van Financiën Christian Lindner. “In deze energieoorlog moeten we alles wat elektriciteit genereert, op het stroomnetwerk houden.” 

Zelf noemt Thunberg zichzelf in het ARD-interview nog “realistisch” over de klimaatuitdaging. “We kunnen deze catastrofe nog afwenden als we de dingen doen die we moeten doen. Maar als we dat niet doen, zullen we de gevolgen moeten ondergaan. Het is aan ons.”