Het afgesproken budget voor de zorgsector bedraagt het komende jaar liefst 35,3 miljard euro. Toch moet de zorgsector ieder jaar moeilijke keuzes maken. De energiecrisis zet de financiën extra onder druk.

1. Gratis tandzorg tot 19 jaar in plaats van tot 18 jaar

Jongeren kunnen een jaar langer gratis naar de tandarts gaan. De leeftijdsgrens voor gratis tandzorg wordt opgetrokken van 18 naar 19 jaar. Het kabinet van minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) spreekt over een ‘effectieve maatregel’. Tegelijk wordt de leeftijdsgrens voor de terugbetaling van het jaarlijkse preventieve mondonderzoek afgeschaft. Tot nu gold die terugbetaling niet voor 80-plussers.

2. Betere terugbetaling van brilglazen

De regering verlaagt ook nogmaals de drempels om brilglazen terugbetaald te krijgen. Eind vorige jaar verlaagde ze die drempel al naar een afwijkend zicht (dioptrie, red.) van 7,75 in plaats van 8,25 voor mensen tussen 18 tot 65 jaar. Dat wordt verder verlaagd naar dioptrie 6.

3. Hoofddeksels voor kankerpatiënten terugbetaald

Behalve de terugbetaling van de kankerbehandeling gaat er nu ook aandacht naar maatregelen die de levenskwaliteit van kankerpatiënten verbeteren. Het gaat bijvoorbeeld om de terugbetaling van huidkoeling voor het hoofd, de handen en voeten, wat onder meer helpt tegen tintelingen, branderig gevoel en om haaruitval bij chemotherapie te beperken. Niet alleen de kosten voor pruiken maar ook voor andere alternatieven bij haaruitval, zoals bepaalde hoofddeksels, zullen terugbetaald worden. Er komt ook extra begeleiding voor jonge kankerpatiënten, zoals door psychologen of sociaal werkers.

4. Eigen inbreng bij maximumfactuur niet geïndexeerd

De remgeldplafonds van de maximumfactuur worden eenmalig niet geïndexeerd. Dat betekent dat het bedrag dat patiënten met een laag inkomen zelf moeten ophoesten, volgend jaar niet wordt opgetrokken. Voor de allerlaagste inkomens betekent dat bijvoorbeeld dat de zorgfacturen nog altijd worden terugbetaald zodra ze boven de 250 euro uitstijgen. Met een indexatie zou dat volgend jaar pas vanaf 276,03 euro zijn.

5. Extraatje voor zorgverleners die zich aan tarieven houden

Vandenbroucke wil de zorgverleners aanzetten om de officiële tarieven te respecteren en aan patiënten geen supplementen meer te vragen. Nu zijn er veel tandartsen en kinesitherapeuten die zich niet aan de overheidstarieven houden.

De regering trekt daarvoor 100 miljoen euro uit die verdeeld kan worden tussen alle geconventioneerde zorgverleners. Op die manier wil Vandenbroucke hen belonen omdat ze hun stijgende kosten in de energiecrisis ‘niet kunnen en ook niet willen afwentelen op patiënten’. De beslissing botste op hevig verzet van de artsensyndicaten omdat artsen die de officiële tarieven niet volgen, er niet van profiteren.

6. Sector moet zelf jaarlijks 80 miljoen vinden

Vandenbroucke verwacht van de zorgsector ook ‘verantwoordelijkheidszin en hervormingszin’ in tijden van crisis. Ze moet in 2023 20 miljoen euro besparen op ‘niet-doelmatige zorg’. Vanaf 2024 moet dat jaarlijks 80 miljoen euro opleveren. Vandenbroucke wil die besparingsoefening niet concreet maken: de sector kan zelf kiezen. Maar het kan bijvoorbeeld gaan over het wegwerken van overbodige ziekenhuisscans.

Nog opvallend: als de sector dat bedrag niet bijeenkrijgt, dan gaat de regering die bedragen afromen van de artsenlonen. Als de sector wel slaagt in de besparingen, dan stroomt de helft van de opbrengsten naar hen terug, onder meer voor de verhoging van enkele artsenlonen.

7. Eerste hulp bij energiefacturen

Zoals aangekondigd doet de regering ook een inspanning om de zware energiekosten in de ziekenhuizen op te vangen. De sector krijgt daarvoor 80 miljoen euro in de eerste zes maanden van 2023. Tegen juni volgt een evaluatie en eventuele bijsturing.

Vandenbroucke benadrukt dat de ziekenhuizen erover moeten waken dat die energiekosten niet verhaald worden op de patiënten, bijvoorbeeld via supplementen.