Live - Midterms. Republikeinen nog slechts één zetel van meerderheid verwijderd in Huis van Afgevaardigden
In de Verenigde Staten zijn de tussentijdse verkiezingen of midterms die de toekomst van president Joe Biden zullen bepalen, achter de rug. Lees de belangrijkste ontwikkelingen hieronder in de liveblog. Download de app van De Morgen en krijg meteen een bericht bij belangrijk nieuws.
• De gedachte. Het is hoopvol nieuws dat niet alle brulboeien, leugenaars en wappies het Congres kunnen binnenmarcheren
• Analyse. Vijf opvallende winnaars van de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen
• Podcast ‘Duidelijk’. ‘Een streep door de rekening van Donald Trump’: zijn deze midterms een keerpunt in de Amerikaanse politiek?
• Interview. Amerika-deskundige Bart Kerremans: ‘Dit is het meest gunstige resultaat waar de Democraten dit jaar op konden hopen’
• Uitslagen. Welke partij wint waar? Alle uitslagen van de midterms in kaart en grafiek
Live
Republikeinen nog maar één zetel van meerderheid in Huis verwijderd
Nog slechts één zetel scheidt de Republikeinse partij een week na de tussentijdse verkiezingen van een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. Volgens de projecties van de grote Amerikaanse media op basis van de tellingen van late stembiljetten die nog per post zijn toegekomen, hebben de Republikeinen gisteren nog vijf zetels bijgewonnen in kiesdistricten in Arizona, Californië en New York, waardoor hun totaal nu op 217 komt te staan.
De Democraten blijven voorlopig steken op 204, en tenzij zij alle 14 nog niet toegewezen zetels vanaf nu binnenhalen, mogen de Republikeinen dus zeker zijn van een meerderheid van minstens 218 op de 435 zetels. De definitieve uitslagen worden later vandaag of deze week verwacht.
Veel Democraten hadden de laatste dagen gehoopt om mogelijk toch nog hun meerderheid in het Huis te behouden, maar het besef kwam al snel dat dat bijzonder moeilijk zou worden. "Ik denk dat het bijzonder nipt wordt in het Huis", zei president Biden gisteren op de G20-top in Bali. "Maar ik denk niet dat we het gaan halen."
De meerderheid van de Republikeinen zal in elk geval veel kleiner zijn dan vooraf gedacht, gezien een grote rode golf is uitgebleven. Samen met de winst in de Senaat en enkele belangrijke gouverneursposten is tenminste dat voor de Democraten een opsteker richting 2024.
Lees ook. ‘Huh? Republikeinse winst, hier?’ New York kan het nog niet helemaal geloven
Democrate verslaat Trump-protegee in strijd om gouverneurschap in Arizona
In de Amerikaanse staat Arizona zou de Democrate Katie Hobbs de gouverneursverkiezingen hebben gewonnen. De 52-jarige Hobbs won het volgens prognoses van de televisiezenders NBC en CNN na een nipte race van haar Republikeinse rivale en Trump-protegee, Kari Lake.
De Democrate Katie Hobbs.Beeld AFP De overwinning van Hobbs is een nieuwe opdoffer voor Donald Trump, die dinsdag waarschijnlijk zijn kandidatuur bekendmaakt voor de presidentsverkiezingen van 2024.
De uittredende Republikeinse gouverneur Doug Ducey kon zich niet opnieuw verkiesbaar stellen wegens de geldende ambtstermijnbeperkingen. Arizona, ooit een Republikeins bolwerk, wordt beschouwd als een ‘swing state’ waarin verkiezingen steeds vaker in het voordeel van de Democraten uitdraaien.
Nancy Pelosi gelooft nog in Democratische meerderheid in het Huis
Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, is nog altijd hoopvol dat haar partij de meerderheid in het Huis behoudt. "We denken nog steeds dat we een kans hebben om te winnen", zei Pelosi zondag tegen CNN.
Nog niet alle stemmen in de dinsdag in de VS gehouden tussentijdse verkiezingen zijn geteld. Momenteel hebben de Republikeinen 212 van de 218 voor een meerderheid benodigde zetels in het Huis gewonnen, de Democraten slechts 204. Er zijn in totaal nog 19 zetels te vergeven. De meeste peilingen voorspellen een nipte Republikeinse meerderheid.
"Er zijn nog zoveel stembiljetten te tellen", zei de 82-jarige Pelosi, om vervolgens een vergelijking met de Olympische Spelen te maken: "Binnen een halve seconde heb je goud, zilver of brons."
De huidige leider van de Democraten in het Huis wilde nog niet zeggen of ze zich opnieuw verkiesbaar stelt als leider. Daarmee wacht ze tot bekend is wie in deze midterms de meerderheid in het Huis heeft gewonnen. Traditioneel houden de Huis-fracties van zowel de Republikeinen en Democraten na de midterms interne verkiezingen over het partijleiderschap.
Joe Biden 'ongelooflijk blij' met Senaatsmeerderheid voor Democraten
De Amerikaanse president Joe Biden is "ongelooflijk blij" met de uitslag van de tussentijdse verkiezingen nu blijkt dat de Democraten dankzij een overwinning in de staat Nevada de controle over de Senaat behouden.
Vier dagen na de zogeheten Midterms meldden Amerikaanse media dat de Democratische senatrice Catherine Cortez Masto in de swingstaat Nevada haar Republikeinse tegenstander verslagen heeft.
Het onverwachte Democratische succes bij de tussentijdse verkiezingen zet Biden in een sterkere positie om cruciale gesprekken aan te gaan met de Chinese president Xi Jinping, meent de Amerikaanse president. "Ik weet dat ik met meer kracht arriveer", sprak Biden in Phnom Penh, waar hij een top over Oost-Azië bijwoont. "Ik voel me goed en kijk uit naar de komende twee jaar", aldus nog Biden.
Joe Biden vanuit Phnom Penh, Cambodja. Beeld REUTERS Democraten VS behouden controle Senaat
In de Verenigde Staten hebben de Democraten volgens Amerikaanse media zaterdag de zetel binnengehaald die nodig was om de controle over de Senaat te behouden.
Vier dagen na de voor de Republikeinen teleurstellende tussentijdse verkiezingen wordt de Democratische senator Catherine Cortez Masto volgens schattingen van de Amerikaanse televisie tot winnaar uitgeroepen in de belangrijke staat Nevada. Ze zou het halen van Adam Laxalt, een kandidaat die werd gesteund door voormalig president Donald Trump.
Door de overwinning van de Democratische kandidaat in Nevada heeft de partij van Biden 50 van de 100 Senaatszetels in handen, wat voldoende is om nog tot 2024 controle te behouden over de Senaat. Want zelfs al behaalt de Grand Old Party de overwinning bij de tweede ronde in Georgia, dan trekt ze globaal aan het kortste eind. Bij staking van stemmen geeft de stem van (de Democratische) vicepresidente Kamala Harris immers de doorslag.
De Republikeinen lijken daarentegen wel een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden te kunnen behalen, wat ze waarschijnlijk zullen gebruiken om tal van parlementaire onderzoeken te starten naar de administratie van Joe Biden of naar zijn naaste medewerkers. Maar zonder de Senaat kunnen de Republikeinen geen wetten aannemen die ingaan tegen zijn doelstellingen, zoals bijvoorbeeld op vlak van abortus of het klimaat, en ze kunnen ook geen benoemingen van rechters, ambassadeurs en regeringsambtenaren tegenhouden.
Republikeinen hebben nog zeven zetels nodig voor herovering Huis, meldt Fox News
De Republikeinse partij heeft nog zeven zetels nodig om de controle over het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden te heroveren, zo heeft Fox News zaterdag gemeld.
Volgens de zender heeft de Grand Old Party (GOP) al 211 zitjes van de 435 in de wacht gesleept, op een zucht verwijderd van de 218 die nodig zijn voor een meerderheid.
Maar de Republikeinen zijn nog niet aan feestvieren toe, want er zijn nog cruciale races onbeslist in in het bijzonder de staten Alaska, Californië, Colorado en Maine.
Volgens Fox is de verwachting dat de GOP de meerderheid zal halen. Maar het uiteindelijk resultaat is mogelijk pas begin volgende week bekend.
Nek-aan-nek race voor de Senaat in Nevada
In de strijd om de controle over de Amerikaanse Senaat zijn alle ogen nu gericht op de staat Nevada waar een nek-aan-nek race aan de gang is.
Bij 94,7 procent van de stemmen geteld heeft de Republikein Adam Laxalt een voorsprong van 862 stemmen op de Democrate Catherine Cortez Masto, aldus de Washington Post. Zij komen in percentages uitgedrukt op respectievelijk 48,5 en 48,4 procent.
Wint Catherine Cortez, dan behoudt de partij van president Joe Biden haar meerderheid. Want zelfs al behaalt de Grand Old Party de overwinning bij de tweede ronde in Georgia, dan trekt ze globaal aan het kortste eind. Bij staking van stemmen geeft de stem van (de Democratische) vicepresidente Kamala Harris immers de doorslag.
Democratische senator herkozen in Arizona
In de Amerikaanse staat Arizona is een Democratische senator herkozen, zo melden Amerikaanse media vrijdag. De partij van president Joe Biden is daarmee nog slechts één zetel verwijderd van een meerderheid in de Senaat.
Volgens televisiezenders CNN en CBS versloeg de voormalige astronaut Mark Kelly zijn Republikeinse tegenstander Blake Masters in de zuidwestelijke staat.
Mark Kelly is sinds 2007 getrouwd met de voormalig politica Gabrielle Giffords. Enkele maanden nadat zij in 2011 ernstig gewond raakte bij een schietpartij, besloot Kelly ontslag te nemen als astronaut van de NASA om voor haar te kunnen zorgen.
Mark Kelly.Beeld AFP Progressieve Tina Kotek wint gouverneurschap Oregon, alle ogen richten zich nu op Arizona en Nevada
De resultaten van de tussentijdse verkiezingen in Amerika druppelen vrijdagochtend nog altijd binnen. De progressieve Tina Kotek (56), de langstzittende voorzitter van het Huis van Afgevaardigden in Oregon, is nu gekozen als gouverneur van de staat.
Capitool blijft in afwachting van Amerikaanse verkiezingsuitslag
Twee dagen na de tussentijdse verkiezingen wacht men in het Capitool nog altijd op de verkiezingsuitslag, schrijft The New York Times. De Amerikaanse krant omschrijft de sfeer in Washington als volgt: "Wat is er in vredesnaam aan de hand?"
De stemmen worden nog altijd geteld en zowel de definitieve uitslag voor de Senaat als het Huis van Afgevaardigden laat op zich wachten. De verwachting is dat de Republikeinen een meerderheid in het Huis zullen behalen. Wie de controle krijgt over de Senaat is nog niet duidelijk.
De Senaatsverdeling hangt af van de staten Arizona, Nevada en Georgia. In de eerste twee staten worden nog stemmen geteld, in Georgia is een nieuwe ronde nodig omdat geen van de kandidaten meer dan de helft van de stemmen heeft gehaald. Op dit moment hebben de Democraten 48 zetels en de Republikeinen 49 zetels.
Om controle over het 435-zetels tellende Huis van Afgevaardigden te krijgen, zijn 218 zetels nodig. Volgens The New York Times kunnen de Republikeinen op dit moment rekenen op 211 zetels.
President Biden.Beeld Reporters / DPA Voor de midterms hadden de Democraten nog de meerderheid in beide kamers. Voorafgaand aan de tussentijdse verkiezingen werd voorspeld dat de Republikeinse partij een grote overwinning zou boeken. Hoewel de Republikeinen een goede kans hebben om in ieder geval de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden terug te winnen, bleef de verwachte "rode golf" echter uit.
President Joe Biden heeft duidelijk gemaakt dat hij de komende twee jaar wil samenwerken met de Republikeinen.
‘Huh? Republikeinse winst, hier?’ New York kan het nog niet helemaal geloven
New Yorkers reageren uiterst verbaasd op de ‘rode golf’ in hun stad, die geldt als Democratisch bolwerk. Delen van de metropool worden binnenkort door een Republikein vertegenwoordigd. Doorslaggevend: de Republikeinse focus op veiligheid.
Referenda succes voor voorvechters abortusrechten
In vier staten waar kiezers direct mochten stemmen over abortuskwesties, zijn de uitslagen overwinningen voor voorvechters van het recht op abortus. Dat het recht expliciet werd vastgelegd in de relatief liberale staten Californië en Vermont was niet zo’n verrassing. Dat hetzelfde gebeurde in swingstate Michigan heeft meer impact: de uitslag voorkomt dat een anti-abortuswet uit 1931 kan ingaan.
Een voorstel dat juist abortusbeperkingen in de grondwet zou vastleggen in het zeer conservatieve Kentucky, werd intussen weggestemd. Dat amendement had het moeilijker moeten maken om de strenge anti-abortuswetgeving die de staat heeft ingevoerd juridisch aan te vechten.
Uit diverse peilingen blijkt dat de afschaffing van het landelijke recht op abortus door het Amerikaanse Hooggerechtshof door een meerderheid van de Amerikanen niet gesteund wordt. Zo stemden kiezers in het conservatieve Kansas afgelopen augustus in grote meerderheid tegen het vastleggen van abortusbeperkende wetgeving in de grondwet van de staat.
Niels Waarlo
Gematigde Republikeinen halen uit naar ‘team crazy’
Dat de ‘gigantische rode golf’ die Trump vlak voor de midterms nog voorspelde uitbleef, komt radicale trumpisten op kritiek te staan van meer gematigde Republikeinen. Stemmers verkozen duidelijk ‘team normal’ boven ‘team crazy’, zegt de Republikeinse afgevaardigde Peter Meijer uit Michigan bijvoorbeeld tegen The New York Times.
Meijer zelf verloor de voorverkiezingen in zijn district van een trumpist, nadat hij als een van de weinige Republikeinen voor de impeachment van Trump had gestemd. Die kandidaat verloor vervolgens de zetel aan een Democraat. Meijer geeft Trump en andere radicalen de schuld van het feit dat de verkiezingsuitslag tegenvalt, ook al lijkt zijn partij een kleine meerderheid in het Huis te behalen en is het lot van de Senaat nog onzeker.
Hij is niet de enige die er zo over denkt. Volgens Fox News zien veel conservatieve commentatoren de uitslag als een teken dat de Republikeinen Trump achter zich moeten laten. Ron DeSantis, die overtuigend de strijd om het gouverneurschap in Florida won, wordt in rechtse media veel genoemd als mogelijk alternatief.
Geoff Duncan, de Republikeinse luitenant-gouverneur van Georgia, denkt dat Trump zich beter niet kan bemoeien met de runoff (de staat hanteert een tweede verkiezingsronde indien geen van de kandidaten meer dan 50 procent van de stemmen behaalt) die volgende maand plaatsvindt in de staat: dat zou de campagne alleen maar hinderen. "De gesprekken op mijn conservatieve en Republikeinse kanalen bevatten een woede tegen Trump die ik nog nooit heb gezien", aldus Michael Brendan Dougherty van het conservatieve blad National Review op Twitter.
Twitter bericht wordt geladen...
Het wordt alleen maar spannender wie de Senaatszetel wint in Arizona
Het verschil tussen de Democratische en de Republikeinse kandidaat in Arizona, waar het er nog om spant wie de Senaatszetel gaat winnen, is in de loop van woensdag afgenomen. Met 70 procent van de stemmen geteld staat de Democraat Mark Kelly nog op 51,4 procent van de stemmen, en zijn Republikeinse tegenstrever Blake Masters op 46,4 procent. Het kan nog dagen duren voordat duidelijk is wie de winnaar is.
Alleen als een van de partijen zowel Arizona als Nevada weet te winnen, is op korte termijn duidelijk of de Democraten hun meerderheid in de Senaat behouden. Zo niet, dan komt het aan op de runoff in Georgia, begin volgende maand. Daar moeten kiezers opnieuw naar de stembus, omdat geen van de kandidaten een absolute meerderheid heeft gehaald.
In Nevada staat de Republikein Adam Laxalt op voorsprong met 49,6 procent van de stemmen. De Democraat Catherine Cortez Masto staat op 47,4 procent, met 79 procent van het totale aantal stemmen geteld.
Niels Waarlo
Republikeinen lijken af te stevenen op kleine meerderheid in het Huis
Nog steeds is niet beslist of de Republikeinen de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden hebben behaald, maar dat scenario komt steeds dichterbij. De Republikeinen hebben inmiddels 207 zetels binnen, de Democraten 184, volgens persbureau AP, ABC News geeft de Republikeinen er 211, de Democraten 197. Voor een meerderheid zijn 218 zetels nodig.
Dat aantal lijken de Republikeinen net te gaan halen, voorziet het persbureau. Dit zou betekenen dat ze beleid van president Biden kunnen dwarszitten, maar minder effectief dan als ze een ruime meerderheid hadden behaald, zoals veel analisten van tevoren voorzagen. De partij zal bij een kleinere meerderheid immers meer rekening moeten houden met onderlinge meningsverschillen.
In de Senaat is het spannender: hier staan de Republikeinen op 49 zetels en de Democraten op 48, aldus AP. De Democraten hebben 50 van de 100 zetels nodig om hun meerderheid te behouden.
Als een van beide partijen erin slaagt om de race om de Senaatszetel in zowel Nevada als Arizona te winnen, is duidelijk of de Democraten hun meerderheid kunnen behouden of niet. Zo niet, dan zal alles aankomen op een runoff-verkiezing in Georgia, die volgende maand pas wordt gehouden omdat geen van de kandidaten meer dan 50 procent van de stemmen wist te behalen.
In kaart en grafiek: deze drie staten beslissen over het lot van de Amerikaanse Senaat
Niels Waarlo
Wie zijn de winnaars van de midterms?
Een bestsellerauteur die zich tot het Trumpisme bekeerde, een kandidaat die een beroerte overleefde, de eerste lesbische gouverneur en de vrouw die New York wist te behouden voor de Democraten. Vijf opvallende winnaars van de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen.
Overleden politicus herkozen in Pennsylvania
Een ruime meerderheid van de kiezers in een district in Pennsylvania stemde dinsdag op een kandidaat die vorige maand is gestorven. De Democratische politicus Tony DeLuca vertegenwoordigde een voorstad van Pittsburgh in het lokale Huis van Afgevaardigden. Hij overleed op 9 oktober op 85-jarige leeftijd aan lymfeklierkanker.
Het was te laat om zijn naam van het stembiljet voor de midterms te verwijderen, waardoor de bevolking toch de kans kreeg om op DeLuca te stemmen. En dat gebeurde massaal. Volgens de onofficiële uitslag is DeLuca herkozen met 86 procent van de stemmen.
Het district zal een nieuwe verkiezingsronde organiseren om te beslissen wie zijn zetel krijgt. "Hoewel we ongelooflijk bedroefd zijn door het verlies van volksvertegenwoordiger Tony DeLuca, zijn we er trots op dat de kiezers hun vertrouwen in hem en in zijn toewijding aan Democratische waarden ook postuum hebben getoond", verklaarde de Democratische Partij in Pennsylvania.
Twitter bericht wordt geladen...
President Biden: 'Een goede dag voor de democratie'
"Onze democratie is op de proef gesteld de laatste jaren, maar het Amerikaanse volk heeft gesproken", zegt president Joe Biden in een eerste reactie op de tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten. "We kennen nog niet alle resultaten, maar die gigantische rode golf is er niet gekomen."
Biden zegt dat de Amerikaanse kiezers "de duidelijke boodschap hebben gegeven dat ze de democratie willen bewaken" maar ook dat ze "hun bezorgdheden duidelijk hebben geuit, zoals over de inflatie": "Voor werkende Amerikanen moeten we belastingverminderingen bekijken."
President Joe Biden.Beeld REUTERS De president benadrukt nog dat hij met Republikeinse verkozenen wil blijven samenwerken, onder meer over de aanpak van Rusland en de steun voor Oekraïne. Hij kondigt aan dat hij de leiders van de Democraten en de Republikeinen samen zal uitnodigen om hun samenwerking te bespreken, na de top van de G20 in Indonesië later deze week.
Biden herhaalde dat hij in 2024 een gooi wil doen naar een tweede mandaat, maar stelde dat hij dat "begin volgend jaar" nog zal bevestigen omdat het om een beslissing gaat die in familieverband moet worden genomen.
Later op woensdag zal hij nog met Kevin McCarthy spreken. Als de Republikeinen de meerderheid halen in het Huis van Afgevaardigden, neemt de Republikeinse McCarthy de voorzittersfunctie over van Nancy Pelosi.
In het kort:
• Een grote 'rode golf’ van Republikeinse overwinningen blijft uit
• De Republikeinen halen allicht wel het Huis van Afgevaardigden binnen, maar met een minder grote marge dan door de Democraten gevreesd
• In de Senaat zullen drie swingstates bepalen wie de meerderheid haalt. In Arizona en Nevada gaan respectievelijk een Democraat en een Republikein aan kop, in Georgia moeten inwoners op 6 december opnieuw naar de stembus.
Te weinig steun voor Senaatskandidaten in Georgia, runoff election nodig
Noch de Democratische senator Raphael Warnock, noch zijn Republikeinse uitdager Herschel Walker behaalden in Georgia de 50 procent steun die nodig is om een zetel in de Senaat te winnen. Het lijkt er daarom op dat in Georgia een runoff election zal plaatsvinden.
Op 6 december moeten de inwoners van Georgia dan opnieuw naar de stembus. Een runoff election is een tweede verkiezingsronde, omdat in de eerste de benodigde kiesdrempel niet is behaald. In de tweede ronde zal de keuze wederom tussen Warnock en Walker zijn.
Hoewel nog niet alle Senaatsraces beslecht zijn, kan de tweede ronde in Georgia bepalend zijn voor de positie van de Democraten in de Senaat. De winst in Georgia kan uitmaken of de Democraten de meerderheid nog twee jaar vasthouden, of dat ze de controle moeten afstaan aan de Republikeinen. Ook vorig jaar was dit het geval: Warnock’s overwinning in Georgia was toen cruciaal voor het verkrijgen van de huidige meerderheid van de Democraten.
Eva Selderbeek
De Democratische senator Raphael Warnock en zijn Republikeinse uitdager Herschel Walker.Beeld REUTERS Witte Huis kondigt persconferentie Biden aan
De Amerikaanse president Joe Biden zal vanavond om 22:00 uur (16:00 uur lokale tijd) een toespraak houden en vragen beantwoorden over de tussentijdse verkiezingen. Dat heeft het Witte Huis zojuist bekendgemaakt.
De verwachting is dat hij het beter dan verwachte optreden van de Democratische kandidaten voor het Huis van Afgevaardigden en de Senaat zal vieren, nu de gevreesde ‘rode golf’ is uitgebleven en een aantal van de meest extreme Republikeinse kandidaten hebben verloren.
‘Democratie ontstaat niet zomaar. We moeten die verdedigen, versterken en vernieuwen’, schrijft Biden op Twitter. Ook uit hij zijn dank aan alle medewerkers van stembureaus en de miljoenen Amerikanen die hun stem hebben uitgebracht. ‘Vanmiddag heb ik meer te vertellen’, aldus de president.
Carlijn van Esch
Twitter bericht wordt geladen...
In New York dreigen de Democraten zetels in Huis van Afgevaardigden te verliezen
Vijf races om zetels in het Huis van Afgevaardigden in New York bleven vandaag onbeslist, maar het staat er niet goed voor voor de Democraten. Het lijkt erop dat de Republikeinen meer zetels zullen veroveren, wat hun mogelijk hun grootste Congresdelegatie in twintig jaar zal opleveren.
Een van de beslissende races vond plaats in de wijk Hudson Valley, tussen de voorzitter van het Democratic Congressional Campaign Committee (DCCC), Sean Patrick Maloney, en zijn Republikeinse uitdager Mike Lawler. Hoewel de uitslag nog niet officieel bekend is, gaf Maloney zijn nederlaag aan Lawler reeds toe. ‘Ik hou niet van verliezen, maar mijn tegenstander won deze race en hij won hem eerlijk.’ Het verlies is extra pijnlijk voor Maloney omdat hij als voorzitter van het campagnecomité verantwoordelijk was voor deze verkiezingscampagne. Dit is de eerste keer sinds 1980 dat een voorzitter van het DCCC verslagen wordt.
De eventuele overwinning van Lawler niet meegerekend, hebben de Republikeinen minstens 7 van de 26 zetels gewonnen die New York volgend jaar in het Congres zal hebben, slechts één minder dan hun huidige vertegenwoordiging in wat nu een delegatie van 27 zetels is.
Eva Selderbeek
Republikeinse senator Johnson herkozen in swingstate Wisconsin
De Republikeinse senator Ron Johnson is herkozen in Wisconsin, voorspellen Amerikaanse media, waaronder CNN. Johnson werd vooraf beschouwd als een van de kwetsbaarste Republikeinen in de Senaat in deze midterms vanwege zijn standpunten over vaccinaties, waar hij tegen is, en de aanval van 6 januari 2021 op het Amerikaanse Capitool, die hij vergoelijkt.
Republikein Ron Johnson in Neenah, Wisconsin.Beeld ANP / EPA Door zijn zege op de Democratische luitenant-gouverneur Mandela Barnes, een rijzende ster binnen de Democratische Partij, houdt de 67-jarige Johnson de Republikeinse hoop in leven om de controle over de Senaat te winnen. Daarvoor dient de partij nog twee van de drie niet-besliste Senaatsraces te winnen, in Arizona, Georgia of Nevada. In die drie verkiezingen gaan de drie Democratische kandidaten vooralsnog aan de leiding.
In Georgia, waar de wet van de staat bepaalt dat de winnaar minstens 50 procent van de stemmen moet winnen, is waarschijnlijk op 6 december een tweede ronde noodzakelijk om een winnaar te bepalen.
Beoogd Huis-voorzitter McCarthy moet feest uitstellen
De Republikeinse fractieleider in het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, moet woensdag bij het opstaan tot zijn schrik hebben gezien dat hij er volledig naast zat over de afloop van de verkiezingen. McCarthy, die dolgraag Nancy Pelosi wil opvolgen als Huis-voorzitter, zei dinsdag na een lange verkiezingsnacht dat de Democraten hun meerderheid kwijt zouden zijn als de Amerikanen woensdag wakker zouden worden.
"Het is duidelijk dat we het Huis weer gaan overnemen", zei McCarthy tegen zijn partijgenoten in een hotel in Washington waar hij had gehoopt zijn aanstaande voorzitterschap te vieren. "Als jullie morgen wakker worden, zullen wij in de meerderheid zijn en Nancy Pelosi zal behoren tot de minderheid."
Kevin McCarthy in het Westin Hotel in Washington op de verkiezingsavond.Beeld AFP Maar veel races zijn nog altijd onbeslist. De Republikeinen, die nu 213 van de 435 zetels in het Huis hebben, moeten netto vijf zetels winnen om de dienst uit te gaan maken in het Huis. Het voorzitterschap van het Huis is een van de machtigste politieke functies in de VS. Na de vicepresident is de voorzitter de eerstvolgende om de president op te volgen als deze overlijdt of niet meer in staat is zijn functie uit te voeren.
De 82-jarige Pelosi, de eerste vrouwelijke voorzitter, is sinds 2019 in functie. De afgelopen dagen zinspeelde ze erop afscheid te nemen van de politiek, vanwege de recente aanval op haar man, als de Republikeinen het Huis zouden winnen. Paul Pelosi raakte zwaar gewond toen een man hun huis in San Francisco binnendrong. De man zei later dat hij van plan was geweest om Nancy Pelosi te gijzelen.
Stieven Ramdharie
Russisch-Amerikaanse banden blijven slecht, ongeacht verkiezingsresultaten, zegt Kremlin
De resultaten van de Amerikaanse midterm-verkiezingen zullen geen invloed hebben op de Russisch-Amerikaanse banden, die zullen simpelweg slecht blijven. Dat zegt Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov.
"Deze verkiezingen zijn belangrijk, maar aan de andere kant zal ik mij waarschijnlijk niet vergissen wanneer ik zeg dat we de betekenis ervan voor onze bilaterale betrekkingen op korte en op middellange termijn niet moeten overschatten", aldus Peskov. "De banden zullen voorlopig slecht blijven."
Democratische belofte Abrams geen eerste zwarte vrouw als gouverneur
De Democraat Stacey Abrams, een zwarte politicus van wie president Joe Biden een grote fan is, is het opnieuw niet gelukt om de eerste zwarte vrouwelijke gouverneur van de VS te worden. Net als in 2018, toen ze nipt verloor, zag Abrams het gouverneurschap van de zuidelijke staat Georgia aan zich voorbijgaan.
De burgerrechtenactivist, die ooit door Biden nog werd overwogen als vicepresidentskandidaat, schreef geen geschiedenis omdat de Republikein Brian Kemp weer te sterk bleek. Was het verschil in 2018 ‘slechts’ 50.000 stemmen, nu won Kemp met een verschil van meer dan 300.000.
Abrams was een van de zes zwarte vrouwen die dinsdag gouverneur probeerden te worden van een staat. In 36 staten werd gestemd om het gouverneurschap. In 2018 trok haar kandidatuur zoveel belangstelling in de VS, dat tv-ster Oprah Winfrey, oud-president Barack Obama en andere bekende Democraten afreisden naar Georgia om campagne voor haar te voeren.
‘Ik ben hier vandaag vanwege de mannen en vrouwen die zijn opgehangen, vernederd en gediscrimineerd’, zei Winfrey toen over haar steun aan de kandidatuur van Abrams. Georgia heeft een grote zwarte bevolking. Abrams, afgestudeerd aan het prestigieuze Yale, en haar aanhangers hebben altijd gezegd dat ze toen verloor vanwege pogingen van Republikeinse bestuurders om zwarte kiezers te ontmoedigen te gaan stemmen. ‘Hoewel mijn strijd, onze strijd, voor het gouverneurshuis te kort kwam, sta ik nog recht overeind’, aldus Abrams na haar nederlaag. De steun van Abrams aan Bidens campagne in 2020, zorgde er mede voor dat hij toen Georgia won.
Stacey Abrams tijdens de toespraak waarin ze haar nederlaag toegaf.Beeld AFP Stieven Ramdharie
Trump voelt zich bedreigd door rijzende ster DeSantis
In Florida is de 44-jarige Republikein Ron DeSantis met een ruime meerderheid herkozen tot gouverneur. Met zijn overwinning vormt hij een geduchte tegenstander voor oud-president Donald Trump voor de presidentsverkiezingen van 2024.
In een interview met Fox News maandagavond voorafgaand aan de verkiezingen heeft Donald Trump zijn jongere evenbeeld alvast bedreigd met "weinig vleiende onthullingen" te komen over zijn persoon als hij zich kandidaat zou stellen voor het presidentschap. "Ik weet meer over hem dan wie dan ook - behalve misschien zijn vrouw", aldus de oud-president.
Trump kondigde maandag aan op 15 november met een grote aankondiging te komen, waarmee hij suggereert dat hij zich dan opnieuw verkiesbaar gaat stellen voor de presidentsverkiezingen van 2024. Trump liet dinsdag overigens wel weten op DeSantis te hebben gestemd nadat hij met zijn vrouw Melania uit het stembureau van Palm Beach was gekomen.
Ron DeSantis met zijn dochtertje tijdens zijn overwinningsspeech gisterenavond.Beeld AFP De ster van DeSantis die het gedachtegoed en zelfs de mimiek van Donald Trump volledig heeft geïmiteerd, is rijzende sinds hij in 2018 de voormalige kantelstaat Florida veroverde. Met zijn fanatieke strijd tegen "de woke agenda" van de Democraten heeft hij zijn Democratische tegenstander Charlie Crist met een ruime meerderheid verslagen. "We zullen vechten tegen woke in de wetgeving, tegen woke in de scholen. We zullen ons nooit overgeven aan de woke maffia. Florida is waar woke zal sterven", zo riep hij tijdens zijn overwinningsspeech. "We zijn het gevecht pas net begonnen."
De Santis kreeg landelijke bekendheid tijdens de corona-pandemie omdat hij zich verzette tegen lockdowns, het dragen van mondmaskers en verplichte vaccinatie. Het hoge aantal doden in Florida waartoe zijn beleid leidde, leverde hem de bijnaam ‘DeathSantis’ op. In de afgelopen weken vestigde hij opnieuw de aandacht op zijn persoon door uit protest tegen het liberale migratiebeleid van Joe Biden groepjes migranten uit Texas naar Martha’s Vineyard, een enclave voor Democratische welgestelden, te vliegen.
DeSantis heeft zich tot nog toe niet uitgesproken over een overstap naar de landelijke politiek, maar met zijn glansrijke overwinning in Florida komt die mogelijkheid steeds dichterbij.
Carlijne Vos
Biden doet het beter dan Trump, Obama en Clinton
Hoewel de Democraten gisteren naar alle waarschijnlijkheid het Huis van Afgevaardigden hebben verloren, doet president Biden het beter dan de meeste van zijn recente voorgangers, wat allicht ook de verklaring voor de "opgewekte stemming" in het Witte Huis is (zie hieronder).
Op dit moment zouden de Democraten volgens zowel de al getelde races als de voorspellingen van nog niet afgeronde tellingen op 211 zetels uitkomen, en de Republikeinen op 224. Dat betekent voor de Democraten een netto verschil van -9.
Biden kan daarmee wel de schade beperken, gezien de partij van de zittende president zo goed als altijd zetels verliest bij de midtermverkiezingen van diens eerste ambtstermijn. Zo verloren de Republikeinen in 2018, twee jaar na de verkiezing van Donald Trump, 42 zetels in het Huis. De Democraten speelden in 2010, twee jaar na Barack Obama's verkiezing, zelfs 63 zetels kwijt. En ook in 1994 was het verlies aanzienlijk, toen er twee jaar na de winst van Bill Clinton 54 zetels verloren gingen voor de Democraten.
De enige uitzondering in de moderne politieke geschiedenis was George W. Bush, die in 2002 8 zetels bijwon voor de Republikeinen. Daarbij valt wel de kanttekening te maken dat de verkiezingen een jaar na de aanslagen van 9/11 plaatsvonden in volle 'war on terror' waarbij het land zich eensgezind achter de president schaarde.
Tommy Thijs
Bidens oud-woordvoerder: ‘Opgewekte stemming in het Witte Huis’
Het Witte Huis houdt zich nog koest maar volgens voormalig woordvoerder Jen Psaki van president Joe Biden heerst er in het Witte Huis een opgewekte stemming omdat de Democraten het onverwacht goed doen. "Ik heb contact gehad met het Witte Huis en ze zijn daar opgewekt en vrolijk, zoals ze zouden moeten zijn zoals het er nu voor staat", aldus Psaki tegen zender MSNBC.
Biden, die tot op de laatste dag campagne voerde voor diverse Democraten, heeft tot nu toe niet officieel gereageerd op de uitslagen. Wel belde hij diverse partijgenoten om hen te feliciteren met hun overwinning, zoals gouverneur Gavin Newsom van Californië. Zijn overwinning was echter al zeker. Behalve het Huis van Afgevaardigden en een derde van de Senaat, kozen de Amerikanen ook gouverneurs van 36 staten.
Biden stuurde John Fetterman, die de Senaatszetel won in de belangrijke staat Pennsylvania, een sms'je om hem te feliciteren. De Republikeinen hadden gehoopt deze zetel te winnen om een meerderheid in de Senaat te behalen. De president voerde niet overal campagne voor de Democraten omdat gevreesd werd dat zijn relatief lage populariteit schadelijk zou zijn voor sommige kandidaten. Veel kiezers, zo bleek dinsdag uit exit-polls, gingen naar de stembus omdat ze ontevreden zijn over de economische situatie.
Biden gisterenavond voor het Witte Huis.Beeld ANP / EPA Vooral de hoge inflatie, in het bijzonder de dure benzine, was een grote bron van onvrede. De Republikeinse presidentskandidaat Herschel Walker, die het onverwacht goed doet in de verkiezingen in Georgia, deed er alles aan om zijn Democratische tegenstander Raphael Warnock en Biden af te schilderen als één pot nat.
Volgens Psaki blijkt uit de uitslagen tot nu toe dat de Democraten niet een fout hebben gemaakt door zich teveel op andere onderwerpen te richten, zoals abortus en de staat van de Amerikaanse democratie. "Dit was het juiste verkiezingsprogramma", aldus de oud-woordvoerder. "Bij een hoop van deze verkiezingen ging het ook om abortus."
Stieven Ramdharie
Republikeinse senator Graham teleurgesteld over uitblijven ‘Republikeinse golf’
De invloedrijke Republikeinse senator Lindsey Graham is teleurgesteld dat een grote Republikeinse overwinning tot nu toe is uitgebleven. "Dit is absoluut geen Republikeinse golf, dat is zeker", aldus de conservatieve senator van South Carolina. Verwacht werd dat de Republikeinen vooral in het Huis van Afgevaardigden veel zetels zouden winnen.
De Republikeinen moeten vijf zetels van de Democraten afpakken om de meerderheid in het Huis te winnen. Dan komen ze op 218 van de 435 zetels. In de Senaat, dat honderd zetels telt en waar de verhouding nu 50-50 is, hebben ze aan één zetel voldoende.
Graham is optimistisch dat de Republikeinen in de Senaat uiteindelijk toch aan het langste eind zullen trekken. "Ik denk dat wij op 51 of 52 zullen uitkomen als alles voorbij is", aldus Graham tegen NBC News. De Republikeinse hoop op een meerderheid in de Senaat kreeg vanochtend echter een forse klap te verduren door de Democratische zege in Pennsylvania. Daar versloeg John Fetterman de Republikein Mehmet Oz.
De Democraten staan in de Senaat nu op 48 zetels en de Republikeinen op 47. In een handvol staten moet de verkiezingsuitslag nog bekend worden gemaakt. Het gaat onder andere om Wisconsin, Georgia, Arizona en Nevada.
Stieven Ramdharie
‘Deze uitslag verzwakt de positie van Donald Trump binnen de Republikeinse partij’
In de Verenigde Staten veroveren de Republikeinen zo goed als zeker de meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. In de Senaat behouden de Democraten mogelijk hun overwicht.
"Een aantal mediagenieke Trump-kandidaten bijten in het zand", ziet buitenlandjournalist Maarten Rabaey.
Kiezers keuren recht op abortus goed
Al in minstens drie staten, Californië, Michigan en Vermont, hebben kiezers een wetsvoorstel goedgekeurd om het recht op abortus in de lokale grondwet in te schrijven. De abortuskwestie lag gisteren in vijf staten voor, en is bedoeld om het recht op zwangerschapsonderbreking te verankeren na de beslissing van het Amerikaanse Hooggerechtshof in juni om het federale recht daarop af te schaffen.
In de liberale staten Vermont en Californië was abortus al toegestaan, en wordt het recht nu expliciet in de grondwet opgenomen. In Michigan was abortus verboden, al werd dat verbod uit 1931 tot nu toe door rechters tegengehouden. De inwoners van de staat zijn nu de eersten in de VS die zo'n verbod via een referendum verwerpen.
In Kentucky en Montana is de uitslag van het lokale referendum over de kwestie nog niet definitief. In Kentucky kon gestemd worden over een voorstel waarin expliciet stond dat abortus géén grondwettelijk recht is. Voorlopig wordt die bepaling met 53 procent afgewezen.
In Montana lijkt het voorstel dat dokters zou verplichten medische zorg te geven aan kinderen die "geboren worden tijdens een poging tot abortus" het evenmin te halen. 57 procent stemde tot nu toe tegen.
Tommy Thijs
Drie staten beslissen over politieke toekomst VS, mogelijk pas op 6 december duidelijkheid over Senaat
Met voorlopig 48 zetels voor de Democraten in de Senaat, en 47 voor de Republikeinen, blijven er nog 5 staten over waar er geen winnaar is uitgeroepen.
In Alaska en Wisconsin lijkt dat een kwestie van tijd vooraleer de Republikeinse kandidaat er zal winnen. Dat maakt dat het in drie overblijvende staten nagelbijten blijft, beide partijen moeten er minstens twee van binnenhalen om de controle over de Senaat te verwerven.
• In Arizona is 55 procent van alle stemmen geteld, en ligt de Democraat Mark Kelly voorlopig ruim voorop met 56,4 procent tegenover 41,3 procent voor de Republikein Blake Masters. The New York Times geeft Kelly nu 65 procent kans het uiteindelijk te halen.
• Ook in Nevada ligt de Democratische kandidaat op kop: met 56 procent van de stemmen geteld ziet het er relatief goed uit voor zittend senator Catherine Masto die voorlopig 51,2 procent haalt. Haar uitdager Adam Laxalt komt voorlopig aan 46 procent.
• Als de Democraten de zetels van Arizona en Nevada winnen, dan hebben ze in theorie de laatste zetel van Georgia niet meer nodig. Gaat een van beide zetels naar de Republikeinen, dan zal Georgia alles bepalen, en waarschijnlijk zal het nog tot 6 december wachten zijn vooraleer daar duidelijkheid over komt.
In Georgia moet een kandidaat namelijk 50 procent halen om de Senaatszetel te winnen, anders volgt er een tweede ronde. Met bijna alle stemmen geteld, ligt Democraat Raphael Warnock momenteel op kop met 49,4 procent, tegenover 48,6 procent voor Republikein Herschel Walker. Allicht zullen zij het op 6 december dus opnieuw tegen elkaar moeten opnemen.
Warnock sprak zijn aanhangers zonet toe en erkende dat geen van beide kandidaten waarschijnlijk aan 50 procent zal komen. "We weten niet of dit vandaag voorbij zal zijn, of dat we nog wat werk voor de boeg hebben. Wat wel duidelijk is, is dat wij meer stemmen hebben behaald dan mijn tegenstander. En of het nu vannacht, morgen, of over vier weken is: de kiezers van Georgia zullen hun stem mogen laten horen."
Tommy Thijs
Huisvoorzitter Nancy Pelosi tevreden met resultaten
Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, reageert ondanks het verlies van dat deel van het Congres voor haar partij tevreden met de voorlopige resultaten. "Terwijl er nog veel uitslagen onbekend zijn, is het wel al duidelijk dat de Democratische kandidaten voor het Huis in heel het land de verwachtingen overtroffen hebben", aldus Pelosi.
Traditioneel doet de partij van de president het bij de eerste tussentijdse verkiezingen altijd minder goed. Aangezien de Democraten slechts een minieme meerderheid hadden in het Huis, werd algemeen rekening gehouden met verlies. Toch zouden de Democraten in het Huis de schade kunnen beperken.
De leider in het Huis van de Republikeinen Kevin McCarthy denkt dat het al duidelijk is dat zijn partij "het Huis terugneemt". "Als je morgen wakker wordt, zullen wij in de meerderheid zijn en Nancy Pelosi in de minderheid." Als de Republikeinen inderdaad winnen, wordt McCarthy de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden.
Democrate Gretchen Whitmer herverkozen als gouverneur in Michigan
De Democrate Gretchen Whitmer wordt herverkozen als gouverneur van Michigan. Dat blijkt uit de voorlopige uitslagen. De kiezers van Michigan stemden in een referendum ook voor het opnemen van abortusrechten in de grondwet van de staat.
Biden maakte van Michigan weer een Democratische staat in 2020, maar hij won er met slechts 155.000 stemmen. Het was een van de staten waar de Republikeinen vroegen om het tellen van de stemmen stop te zetten, maar de rechter wees dat af.
Haar tegenstander Tudor Dixon hoopte met de steun van Donald Trump de staat weer Republikeins te maken. Zij verwierp net als Trump de verkiezingsresultaten van 2020.
Gretchen Whitmer begroet haar aanhangers na haar overwinning.Beeld REUTERS Whitmer kreeg als gouverneur heel veel kritiek vanwege haar strenge coronabeleid. Republikeinen beschuldigden haar ervan de economie te schaden en duizenden mensen kwamen op straat om te protesteren tegen dat beleid. Trump moedigde die protesten aan, door berichten als "bevrijd Michigan" op Twitter te plaatsen. In oktober 2020 raakte ook bekend dat de autoriteiten een plan verijdeld hadden om Whitmer te ontvoeren.
Whitmer zette in haar campagne heel sterk in op abortus. In de staat werd ook een referendum voorgelegd over het introduceren van het recht op abortus in de grondwet, dat zoals verwacht werd goedgekeurd.
Al meer dan 100 'election deniers' verkozen
Volgens The Washington Post zijn al meer dan honderd Republikeinen verkozen die de resultaten van de verkiezingen van 2020 verworpen hebben. Onder hen ook verschillende Republikeinen die verantwoordelijk worden voor de organisatie van verkiezingen, meldt ook CNN.
Volgens de berekening van The Washington Post hebben al 110 kandidaten die de verkiezingsresultaten verwierpen hun verkiezing gewonnen, en staan er nog tientallen op kop in hun race.
De krant en de denktank Brookings hadden eerder ongeveer 300 Republikeinse kandidaten geïdentificeerd voor verschillende posten die de beschuldigingen van Trump deelden over de verkiezingsfraude en twijfel zaaiden over het verloop van de verkiezingen.
Verkiezingsmedewerkers tellen poststemmen in Maricopa County, Arizona.Beeld AP CNN meldt ook dat al zeker drie 'elections deniers' verkozen werden als Secretary of State, in de staten Alabama, Indiana en South Dakota. Zij zijn in de VS de verantwoordelijke voor het verloop van de verkiezingen.
Ex-president Donald Trump en zijn medestanders verspreidden dinsdag opnieuw verklaringen rond verkiezinsgfraude, na technische problemen met stemcomputers in bepaalde kiesbureaus. Kari Lake, een rechtse vroegere televisiepresentatrice die kandidaat-gouverneur is in Arizona, liet optekenen dat overwegend progressieve kiesdistricten toevallig geen problemen hadden met stemcomputers.
Later verwierp een rechter in Maricopa County een verzoek van de Republikeinen om stembureaus langer open te houden na hun gebruikelijke sluitingstijd van 19 uur lokale tijd. Volgens de rechter was er geen bewijs dat kiezers geen stem konden uitbrengen vanwege technische storingen.
Stand van zaken: Huis vermoedelijk voor Republikeinen, Senaat mogelijk voor Democraten
De laatste stembureaus zijn gesloten in de Verenigde Staten, waar tussentijdse verkiezingen zijn gehouden die mogelijk de machtsverhoudingen in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat veranderen. In beide kamers hadden de Democraten van president Joe Biden aan de vooravond van de verkiezingen een nipte meerderheid. De laatste staat waar nog gestemd kon worden was Alaska.
Zoals het er nu uitziet, verschuift de controle in het Huis van Afgevaardigden naar de Republikeinen. Zij dienen daarvoor vijf zetels te winnen die voorheen in Democratische handen waren. Toch zou de uitslag nipter zijn dan was verwacht en blijft een grote 'rode golf' uit. ABC News geeft de Republikeinen momenteel 207 zetels, de Democraten 188, met 40 onbesliste zetels. Een meerderheid wordt gehaald bij 218 zetels.
In de Senaat liggen de twee partijen dichter bij elkaar, maar met de winst voor John Fetterman in Pennsylvania is de kans groot dat de Democraten hun meerderheid wel behouden. Momenteel krijgen de Democraten 48 zetels, de Republikeinen 47.
In vijf staten is er nog geen winnaar uitgeroepen of is het nog onduidelijk hoe er gestemd is. Wisconsin en Alaska gaan wel zo goed als zeker naar de Republikeinen. In de drie resterende kantelstaten Nevada, Arizona en Georgia liggen de Democraten voorlopig nipt in het voordeel.
Mogelijk zullen de Democraten dus met 51 zetels in de Senaat eindigen, een winst van 1. Mocht de verhouding in de Senaat uiteindelijk 50 tegen 50 blijven zoals de zetelverdeling in de huidige legislatuur is, ook dan behouden de Democraten er hun meerderheid omdat de Democratische vicepresident Kamala Harris dan de doorslaggevende stem levert.
Omdat veel kiezers in de afgelopen weken al per post hebben gestemd, kan het nog uren duren voordat de definitieve resultaten bekend zijn, in sommige staten wellicht zelfs dagen. Dat komt doordat per post uitgebrachte stemmen in de meeste staten pas op de verkiezingsdag zelf worden geteld, vaak buiten het geautomatiseerde telproces om. Landelijk hebben volgens het US Elections Project naar schatting 24 miljoen mensen per post gestemd.
Afgaande op 2020 zullen rond 9 uur Belgische tijd zo'n veertig staten volledige resultaten hebben gerapporteerd. Onder de staten die er dat jaar langer over deden, waren enkele staten die deze cyclus competitieve Senaatsraces hebben die cruciaal zijn voor de verhoudingen in de volgende Senaat.
John Fetterman wint Senaatsrace in Pennsylvania
De Democraten hebben een uiterst belangrijke zetel in de Senaat die tot nog toe in Republikeinse handen was, binnengehaald: zowel Fox News, ABC News als MSNBC wijzen de zetel in het noordoostelijke Pennsylvania toe aan de Democraat John Fetterman, ten koste van zijn Republikeinse rivaal Mehmet - Doctor - Oz. Het is de eerste en voorlopig enige zetel in de Senaatsverkiezingen die van de ene partij naar de andere gaat.
The New York Times blijft voorzichtiger, maar geeft Fetterman eveneens meer dan 95 procent winstkans. Met 88 procent van de stemmen geteld ligt Fetterman op kop met 49,5 procent versus 48,1 procent. Bovendien zijn er nog veel stemmen niet geteld in Philadelphia, dat overwegend Democratisch stemt.
Fetterman kreeg in mei een herseninfarct waar hij nog altijd herstellende van is. Tijdens het enige debat met Oz twee weken geleden raakte de Democraat vaak niet uit zijn woorden. Oz en de Republikeinen pleitten dat Fetterman daardoor niet geschikt was senator te worden.
Fettermans winst in Pennsylvania betekent een enorme opsteker voor de Democraten, die nu een grote kans maken om de meerderheid in de Senaat te behouden.
John Fetterman gisteren toen hij zijn stem ging uitbrengen.Beeld ANP / EPA Democratische Huis-voorzitter Nancy Pelosi herkozen
De Democratische voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden Nancy Pelosi is herkozen, voorspellen Amerikaanse media.
Mochten de Republikeinen tijdens deze midterms de meerderheid in het Huis terugwinnen, dan wordt grote druk op de 82-jarige Pelosi verwacht om op te stappen als leider van de Democratische Partij in het Huis.
In oktober werd Pelosi's echtgenoot Paul aangevallen en zwaar verwond door een politiek gemotiveerde aanvaller die het op haar had voorzien in haar woning in San Francisco.
Nancy Pelosi en haar echtgenoot Paul.Beeld AFP Republikeinse oppositieleider Kevin McCarthy herkozen
De Republikeinse oppositieleider in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden Kevin McCarthy is herkozen, melden Amerikaanse media. Mochten de Republikeinen tijdens deze midterms de meerderheid in het Huis terugwinnen, dan is de verwachting dat McCarthy de volgende voorzitter van het Huis wordt, de op twee na hoogste positie in de Amerikaanse politiek achter de president en vicepresident.
Na de bestorming van het Capitool door aanhangers van oud-president Donald Trump in januari 2021 toonde McCarthy zich aanvankelijk zeer kritisch over de rol die Trump bij de bestorming speelde. Later sprak hij alsnog zijn steun uit voor Trump.
Democraat wint overtuigend gouverneursverkiezing van radicale verkiezingsontkenner in Pennsylvania
De Democraat Josh Shapiro heeft met een overtuigende marge de verkiezing tot gouverneur van Pennsylvania gewonnen van Doug Mastriano. Die gepensioneerde kolonel en Republikeinse staatssenator is een Donald Trumps grootste medestanders en ontkenner van de verkiezingsuitslag van 2020. Met 87 procent geteld, haalt Shapiro 55 procent, Mastriano 44 procent, een niet meer te overbruggen kloof.
Josh Shapiro wordt de nieuwe gouverneur van Pennsylvania.Beeld Getty Images Minder dan 1.000 stemmen verschil in kantelstaat Georgia
De zuidelijke staat Georgia lijkt net als bij de presidentsverkiezingen twee jaar geleden alles te gaan beslissen. Met 89 procent van de stemmen geteld in de Senaatsverkiezing hebben de door schandalen geplaagde Republikein Herschel Walker en de Democratische dominee Raphael Warnock elk exact 49 procent.
Met meer dan 3,7 miljoen geteld stemmen betekent dat een verschil van minder dan 1.000 stemmen tussen de twee: 1.816.027 voor Walker, 1.815.104 voor Warnock.
In Pennsylvania lijkt de Senaatszetel naar Democraat John Fetterman te gaan. Met 85 procent van de stemmen geteld heeft die voorlopig 49,3 procent, tegenover 48,3 procent voor zijn Republikeinse uitdager Mehmet Oz. Doordat in de staat de briefstemmen bovendien laatste geteld worden - die vaker naar de Democraten gaan - geeft The New York Times Fetterman nu meer dan 95 procent kans op de eindwinst.
Dat zou betekenen dat de Republikeinen minstens Georgia én Nevada of Arizona moeten winnen, maar ook in die twee laatste staten lijken de Democraten momenteel licht in het voordeel.
John Fetterman lijkt het te gaan halen in Pennsylvania.Beeld AFP Stembureaus overal gesloten
In heel de Verenigde Staten zijn de stembureaus nu gesloten, ook in Alaska en op Hawaï.
De verkiezingsnacht toont tot nog toe geen 'rode golf' zoals sommigen hadden voorspeld. De Democraten behouden een realistische kans om de controle over de Senaat te behouden. In acht staten is de uitslag daarover nog niet bekend (zie hieronder).
De Republikeinen zouden wel het Huis van Afgevaardigden binnenhalen, met op dit moment al 206 aan hen toegewezen zetels tegenover 184 voor de Democraten. 45 zetels zijn nog niet toegewezen, voor een meerderheid zijn 218 zetels noodzakelijk.
Nog 8 Senaatszetels onduidelijk
In totaal hebben beide partijen nu 46 Senaatszetels, met 8 nog onbesliste zetels. Voor de Democraten volstaan 50 zetels om de controle te behouden.
Van de nog niet voor een bepaalde partij uitgeroepen staat gaan waarschijnlijk Alaska, Utah en Wisconsin naar de Republikeinen, terwijl de Democraten al zo goed als zeker zijn van Hawaï.
Nevada, Arizona, Pennsylvania en Georgia zijn de spannendste strijdstaten. Dit zijn daar de voorlopige uitslagen:
• Georgia (87% geteld): Raphael Warnock (D) 49% - Herschel Walker (R) 49%
• Pennsylvania (82% geteld): John Fetterman (D) 49% - Mehmet Oz (R) 48%
• Nevada (0% geteld): Catherine Masto (D) 0% - Adam Laxalt (R) 0%
• Arizona (50% geteld): Mark Kelly (D) 58% - Blake Masters (R) 40%
Senaatszetel Ohio blijft van Republikeinen, die van New Hampshire blijft van Democraten
De Senaatszetel van de Republikeinen voor Ohio blijft in Republikeinse handen. Volgens exitpolls wint de door Donald Trump gesteunde J.D. Vance van de Democraat Tim Ryan. En in New Hampshire behoudt de Democrate Maggie Hassan haar zetel.
Beide races werden gezien als erg competitief.
Ondanks de stevige voorsprong voor Vance in de peilingen, hoopten de Democraten toch om met Tim Ryan, sinds 2003 in het Huis van Afgevaardigden, de zetel blauw te maken. De zetel stond leeg nadat de Republikein Rob Portman zich niet opnieuw verkiesbaar stelde.
J.D. Vance, gisteren bij het stemmen in Cincinnati, Ohio.Beeld REUTERS J.D. Vance geldt als een erg rechtse, door Donald Trump gesteunde Republikein. Hij is een techinvesteerder en de auteur van 'Hillbilly Elegy', een autobiografie over de crisis van het traditionele Amerika met oude waarden.
In New Hampshire wint de Democratische Maggie Hassan dan weer van de door Trump gesteunde Don Bolduc. Opvallend is dat de Democraten Bolduc gesteund hadden tijdens zijn voorverkiezing, in de hoop dat Hassan gemakkelijk zou kunnen winnen van zo'n 'radicale' kandidaat. Toch werd het nog spannend, omdat Bolduc het beter deed dan verwacht in de peilingen.
Democraten behouden uitzicht op controle over Senaat
In alle staten op het Amerikaanse vasteland zijn de stembussen nu gesloten. Enkel in Alaska en op de eilanden van Hawaï kan er nog een uur gestemd worden.
In heel wat staten komen al voorlopige resultaten binnen, maar in veel gevallen zijn die nog niet representatief. In sommige staten worden eerst de post- en voortijdige stemmen geteld, in sommige staten gebeurt dat net als laatste. Aangezien Democraten vaker per post stemmen en Republikeinen op de verkiezingsdag zelf, kunnen voorlopige resultaten in sommige staten dus een vertekend beeld geven.
Toch is de verkiezingsnacht zoals die tot nog toe verlopen is volgens The New York Times "niet de nacht waar de Republikeinen over gedroomd hadden". "De partij doet het overal minder goed dan verwacht, behalve in Florida. Waar het tellen afgelopen is in Pennsylvania, doet (Democratisch Senaatskandidaat) John Fetterman het goed. De Democraten hebben zelfs hun kansen het Huis te behouden, iets verbeterd."
In de Senaat hebben de Democraten volgens de stemmen die al geteld zijn en waarvan de uitslagen al vaststaan, nu 43 zetels, de Republikeinen 44. 13 zetels staan nog open, en zoals het er nu naar uitziet gaan er daar volgens The New York Times mogelijk 7 van naar de Democraten, en 6 naar de Republikeinen. Dat zou de verdeling in de Senaat op 50-50 houden, zoals het nu is, met de beslissende stem voor de Senaatsvoorzitter, de Democratische vicepresidente Kamala Harris.
Slechts twee staten zouden volgens de huidige stand van zaken van kamp wisselen: Pennsylvania zou van de Republikeinen naar de Democraten gaan met winst voor John Fetterman, Georgia zou van de Democraten naar de Republikeinen gaan met winst voor Herschel Walker.
Het Huis van Afgevaardigden zou zoals verwacht wel naar de Republikeinen gaan, maar mogelijk met een kleinere marge dan gehoopt door de partij: volgens de huidige stand van zaken zouden de Republikeinen 225 zetels krijgen, de Democraten 210.
Republikein Brian Kemp wint gouverneursrace in Georgia, Stacey Abrams geeft verlies toe
De Republikein Brian Kemp blijft gouverneur van Georgia. Dat voorspelt CNN. Hij wint van Democratisch stemmenkanon Stacey Abrams, die het in 2018 ook al tegen Kemp opnam.
Kemp en de autoriteiten in Georgia verzetten zich tegen Donald Trump en zijn beschuldigingen van verkiezingsfraude, ook toen in de staat Democraten wonnen met een heel nipte voorsprong. Trump probeerde Kemp tijdens de campagne dan ook neer te halen, door zijn tegenstander in de voorverkiezingen te steunen.
Abrams en Kemp namen het in 2018 ook al op tegen elkaar. Toen won Kemp met maar 55.000 stemmen. De verkiezing was heel controversieel, omdat Kemp, tot 2018 de Secretary of State van de staat die de verkiezingen organiseerde, ervan beschuldigd werd de registratie voor zwarte kiezers extra moeilijk te maken. En net zij stemmen vaker voor Democraten.
Vier jaar geleden gaf Abrams nooit haar nederlaag toe. Volgens CNN deed ze dat nu wel.
Beeld Getty Images Welke gouverneurs zijn al verkozen?
Texaanse gouverneur Abbott houdt Democraat O'Rourke af
Republikein Greg Abbott begint straks aan een derde ambtstermijn als gouverneur van Texas nadat hij makkelijk zijn Democratische uitdager Beto O'Rourke versloeg bij de verkiezing in de Amerikaanse grensstaat.
De 64-jarige Abbott, die de steun geniet van oud-president Donald Trump, werkte zich recentelijk in de schijnwerpers door met zijn Republikeinse ambtgenoot van grensstaat Arizona duizenden migranten met bussen naar steden te brengen die in Democratische handen zijn. Zo liet Abbott migranten afzetten voor de residentie van vicepresident Kamala Harris in Washington. Ook voerde de behoudsgezinde Abbott in Texas een van de strengste abortusverboden van de VS in.
Na een dodelijke schietpartij in een Texaanse school afgelopen mei verweet het 50-jarige oud-Congreslid O'Rourke Abbott niets te doen aan het wapenbezit in de Amerikaanse staat. Door beveiligers werd hij toen de zaal uitgeleid. De Democratische oud-president Barack Obama had zijn steun uitgesproken voor O'Rourke en samen met hem campagne gevoerd.
Texaans gouverneur Gregg Abbott.Beeld AP Ex-Trump-woordvoerster Huckabee Sanders wordt gouverneur Arkansas
Een voormalige woordvoerster van het Witte Huis onder toenmalige president Donald Trump, Sarah Huckabee Sanders, wordt de nieuwe gouverneur van de zuidelijke Amerikaanse staat Arkansas. Dat melden diverse Amerikaanse media op basis van eerste stemmentellingen en exitpolls. De 40-jarige Republikeinse, dochter van voormalig presidentskandidaat Mike Huckabee, versloeg haar Democratische tegenstander Chris Jones.
In het conservatieve Arkansas was de overwinning van de door Trump gesteunde Huckabee Sanders geen verrassing. Ook haar vader was gouverneur van Arkansas (1996-2007). Zelf was Huckabee Sanders van 2017 tot 2019 de woordvoerster van het Witte Huis. In die periode werd ze herhaaldelijk beschuldigd van het verspreiden van onware of misleidende verklaringen.
Sarah Huckabee Sanders wordt gouverneur van Arkansas.Beeld AP Republikein DeSantis herkozen als gouverneur van Florida
Republikein Ron DeSantis heeft als verwacht de gouverneursverkiezingen in de Amerikaanse staat Florida gewonnen. De tv-stations CNN, Fox News en NBC hebben DeSantis als winnaar uitgeroepen over zijn Democratische tegenstander Charlie Crist bij de stemming in de dichtbevolkte staat in het zuidoosten van het land.
DeSantis (44) werd in 2018 voor het eerst tot gouverneur van Florida gekozen, destijds met een kleine marge. DeSantis wordt beschouwd als een mogelijke presidentskandidaat voor 2024 en de grootste Republikeinse concurrent van oud-president Donald Trump.
Florida's gouverneur Ron DeSantis.Beeld Getty Images Maura Healey is eerste openlijk lesbische gouverneur
De Democrate Maura Healey wordt de eerste vrouwelijke gouverneur van Massachusetts én de eerste openlijk lesbische gouverneur in de VS. Dat blijkt na exitpolls van onder meer The New York Times.
Naast Healey is ook Tina Kotek uit Oregon een openlijk lesbische kandidaat. Zij zou haar race volgens de peilingen ook winnen, maar het is nog wachten tot 05.00 uur Belgische tijd tot daar de stembureaus sluiten.
De Democrate Maura Healey.Beeld ANP / EPA Volgens politieke website FiveThirtyEight krijgen de VS dit jaar mogelijk een recordaantal vrouwelijke gouverneurs. Tot vandaag zijn nog maar negen vrouwen tegelijkertijd gouverneur geweest, deze midterms zijn er 12 vrouwelijke gouverneurskandidaten die minstens 50 procent kans maken om te winnen.
In Maryland wordt de Democraat Wes Moore bovendien de eerste zwarte gouverneur van zijn staat, en maar de derde zwarte gouverneur in eender welke staat. Hij versloeg de extreemrechtse Dan Cox, die gesteund wordt door Donald Trump.
Trump ziet opnieuw (ongefundeerde) 'tekenen van fraude'
De voormalige Amerikaanse president Donald Trump, die zijn nederlaag bij de presidentsverkiezingen in 2020 nooit heeft erkend, gewaagde dinsdag van vroege tekenen van fraude bij de briefstemmen in Pennsylvania tijdens de tussentijdse verkiezingen. Die deelstaat is de sleutel tot de overwinning.
"Daar gaan we weer! Kiesfraude!", schreef de Republikeinse miljardair op zijn sociale netwerk, Truth Social. In het bericht vermeldde hij een artikel van een activistische website waarin wordt beweerd dat de autoriteiten van Pennsylvania honderdduizenden stembiljetten verstuurden naar kiezers wier identiteit niet was "geverifieerd". Verkiezingsfunctionarissen in de staat, een van de meest bekampte, wezen de beschuldigingen van de hand.
"De Democraten spelen nog steeds spelletjes, omdat ze weten dat ze in de problemen zitten", dixit Donald Trump vrijdag. "Gelukkig houden patriotten en verkozenen dit nauwlettend in de gaten", vervolgde de voormalige leider, die alomtegenwoordig is in de campagne voor de tussentijdse verkiezingen.
Amerikaans ex-president Donald Trump.Beeld AP De Midterms vinden plaats in een bijzonder gespannen klimaat. De autoriteiten vrezen dat desinformatie en diepe politieke verdeeldheid kunnen uitmonden in geweld. Sommige kiesagenten en gekozen vertegenwoordigers hebben al een toename van bedreigingen en intimidatie gemeld.
In 2020 beschuldigde Trump de autoriteiten van verschillende staten er al van de presidentsverkiezingen te hebben gestolen door het manipuleren van de briefstemmen. Bewijzen voor die claim kon hij niet voorleggen. Miljoenen Amerikanen blijven echter in de theorie geloven.
Exitpolls: inflatie is belangrijkste thema voor kiezers, gevolgd door abortus
Ongeveer een derde van de Amerikanen vindt de inflatie het belangrijkste thema deze midterms, met abortus op de tweede plaats met 27 procent. Dat blijkt uit exitpolls in opdracht van verschillende televisienetwerken.
Ongeveer drie kwart van de kiezers zei negatief te staan tegenover de economische situatie in het land. Dat is een meer pessimistische kijk dan in 2020, toen 49 procent nog zei dat de economische situatie goed was. Drie kwart gaf aan dat ze financiële kopzorgen kregen door de inflatie van ruim 8 procent, zestig procent zegt dat specifiek de hoge benzineprijzen het probleem zijn.
Democraten en Republikeinen zien verschillende issues als de belangrijkste. Bijna de helft van de Republikeinse kiezers vindt de inflatie het belangrijkste issue, terwijl 44 procent van de Democratische kiezers abortus ziet als het belangrijkste thema.
Dit onderscheid was ook al te zien tijdens de campagne, toen de Republikeinen hamerden op het feit dat Joe Biden verantwoordelijk is voor de hoge inflatie en energieprijzen, terwijl de Democraten na de annulatie van 'Roe vs Wade' door het rechtse Hooggerechtshof beloven om de abortusrechten te versterken.
Ook zeggen meer dan zeven op de tien kiezers ontevreden te zijn over de situatie in het land. Ongeveer de helft zegt dat het beleid van Biden vooral schadelijk is voor het land.
Tot slot lijkt ruim een derde van de Amerikaanse kiezers (34 procent) er nog steeds niet van overtuigd dat Joe Biden de legitiem verkozen president van de VS is. Drieënzestig procent van de kiezers zegt wel dat Biden de legitieme president is. CNN wijst er wel op dat het om voorlopige exitpolls gaat, enkel van kiezers die vandaag/dinsdag hun stem uitbrengen. Toch toont het resultaat aan dat heel wat kiezers nog steeds Donald Trumps discours geloven dat de Democraten de verkiezing gestolen hebben.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
