Premier dient klimaatjongeren van antwoord in brief: “Voortdurend met het vingertje zwaaien levert niets op”

Beste klimaatjongeren,

Maandag hadden we op de Klimaattop COP27 in Egypte een goed en constructief gesprek. Ik merkte bij jullie ontzettend veel engagement om samen de strijd tegen de klimaatverandering te voeren. Weg van de slogans. Op een positieve manier, op basis van feiten en wetenschap. Jullie straalden een can do-mentaliteit uit die ik echt kan smaken.

Groot was dan ook mijn verrassing toen jullie na mijn toespraak ronduit negatief waren. “Vijf minuten, nul inhoud” klonk het. Er was geen goed woord over voor de positieve aanpak die ik naar voren schoof: een klimaataanpak die inzet op technologie en op ons menselijk kunnen, een ambitieus klimaatbeleid waarin we er blijven over waken dat we iedereen meenemen en niemand achterlaten. “Een leugen” las ik, “een rad voor de ogen.”

We kunnen dit

Ik denk inderdaad dat het niet helpt om zoals de VN-baas enkel maar te spreken over “de klimaathel” en “collectieve zelfmoord”. Begrijp me niet verkeerd. Ik woon in Brakel, op het platteland in onze mooie Vlaamse Ardennen, en ook ik zie elke dag hoe onze boeren worstelen met het klimaat. De zomers te droog, de winters te nat. De ene dag dreigt de oogst te verschrompelen, de andere dag verzuipen de velden. Ik ben de laatste die de ogen zal sluiten voor de grote klimaatuitdaging waarvoor we staan. Maar ik geloof ook dat we dit samen kunnen aanpakken.

En ja, ik geloof ook dat technologie mee onze redding zal zijn. Maar het is geen blind geloof. Ik geloof het omdat ik het zie gebeuren. In Egypte hadden we een grote delegatie Belgische ondernemers mee: havenbazen, waterstofingenieurs, windmolenbouwers.

Ik zag er hoe onze baggeraars zichzelf heruitvinden als groene bouwmeesters. Het slijk dat ze opbaggeren, herbruiken ze om woestijnen vruchtbaar te maken voor landbouw.

Belgische bedrijven zijn vandaag al actief in tal van Afrikaanse landen om grootschalige zon- en windparken aan te leggen om groene waterstof op te wekken die we kunnen gebruiken om onze industrie een groene omslag te laten maken.

Trots op onze bedrijven – wereldtop!

Ik geloof in onze menselijke vindingrijkheid en creativiteit. In ons vermogen om de dingen steeds beter te maken. In de jaren ’90 had een doorsnee windmolen wieken van 17 meter. Eén zo’n windmolen wekte net genoeg energie op om een kleine woonwijk van stroom te voorzien. Vandaag zijn er windturbines, zo hoog als de Eiffeltoren, die een heel Vlaams dorp van stroom voorzien. Op tien jaar tijd heeft België een windmolenpark op zee gebouwd dat voor even veel energie zorgt als een uit de kluiten gewassen kerncentrale. We waren als land bij de eersten om daarop in te zetten. Vandaag zijn we wereldtop in windenergie op zee. Het buitenland benijdt ons daar om.

Onze Belgische bedrijven zorgen over de hele wereld voor klimaatoplossingen, van de Noordpool tot de Zuidpool. Ze zijn niet het probleem, ze zijn nét de oplossing. En daar mogen we best wat trotser op zijn. Onze bedrijven, ingenieurs en experten behoren tot de besten ter wereld. Of het nu over groene waterstof gaat, windparken op zee of groene baggerprojecten: België is een klein land met grootse klimaatoplossingen.

Voortdurend met het vingertje zwaaien levert niets op. Misschien dat het blokkeren van enkele privéjets oplucht, maar het verandert nul komma nul aan de klimaatuitdaging. Ja, de hele luchtvaartsector is verantwoordelijk voor een dikke 2 procent van alle CO2-uitstoot in de wereld. Maar binnen enkele jaren zal de CO2-uitstoot van alle datacenters waarop jullie smartphones, tablets en laptops draaien even groot zijn als die van alle vliegtuigen samen. Sommigen roepen “Just Stop Oil”. Het antwoord daarop zou evengoed kunnen zijn “Stop Using Your Phone.”

Mijn punt is niet dat jullie van die telefoon afmoeten, maar wel dat er betere oplossingen zijn. Onze ingenieurs en technici moeten ervoor zorgen dat net via betere technologie iedereen haar of zijn telefoon kan houden op een duurzame én betaalbare manier. Net zoals ze ervoor zullen zorgen dat we binnenkort met elektrische vliegtuigen korte afstanden kunnen afleggen. Zo geven we mensen meer vrijheid en houden we tegelijk onze planeet gezond.

Geen agenda van betutteling

Eén van jullie verweet mijn technologie-agenda “uit de jaren 70” te stammen. Maar het is net de klimaatagenda van “minder, minder, minder” die uit de ‘jaren stillekes’ komt. Het zullen precies technologie en onze menselijke ondernemingszin zijn die ervoor zullen zorgen dat we ons goede leven kunnen behouden en tegelijk de uitstoot drastisch terugdringen.

Het kan nooit kwaad om kritisch naar je eigen consumptie te kijken. Ik stel bij mezelf vast dat ik best met wat minder vlees en minder kleren kan. Maar het is voor mij al enige tijd duidelijk dat we met een agenda van betutteling niemand zullen meekrijgen: niet in eigen land, niet in Europa, niet in China, de VS of de rest van de wereld en al helemaal niet de huidige generatie jongeren waarvoor onze Vlaamse kerktoren vele maten te klein is (en gelukkig maar!).

Ik heb in mijn toespraak overigens helemaal niet uitgehaald naar de jongeren. Integendeel. Ik riep net op om het samen te doen omdat ik er rotsvast van overtuigd ben dat we dan zullen slagen! Ik gaf aan dat ik begrip heb voor diegenen die vrezen dat we niet genoeg doen. Maar dat ons antwoord daarop moet zijn: meer ambitie, meer innovatie en meer zorg voor wie vreest dat het allemaal te zwaar zal zijn. Mijn boodschap was een boodschap die net meer mensen meeneemt.

Neen aan klimaatvandalisme

Ik nam ook duidelijk afstand van elke vorm van klimaatvandalisme en ik zal dat ook blijven doen. Ook al ben ik het niet eens, ik zal altijd het recht verdedigen van mensen om hun mening te uiten. Maar wanneer protest afglijdt naar geweld en vernietiging, dan haak ik af. Met een afbraakcultuur bereik je niets. Je maakt problemen alleen maar groter, jaagt er mensen mee weg en haalt het draagvlak voor de klimaatagenda helemaal onderuit.

In plaats van te polariseren en te vernietigen, moeten we precies het tegenovergestelde doen: ervoor zorgen dat meer mensen meezijn en nooit vergeten dat heel wat mensen grote vragen hebben of dit allemaal wel betaalbaar is. Dat mogen we echt niet uit het oog verliezen. Want het klimaat is niet geholpen met voorstellen die enkel haalbaar zijn voor wie stevig wat geld op de bank heeft staan.

Laat ons dus het gesprek en vooral onze klimaatactie verderzetten op een correcte manier. Maar vooral: laat ons dit samen doen. Over het doel zijn we het alvast eens: een leefbare planeet, waar iedereen meekan en in alle vrijheid van het leven kan genieten!

Positieve groet!

Alexander De Croo