Drie mannen veroordeeld tot levenslang voor moord op 298 inzittenden van vlucht MH17, vierde verdachte vrijgesproken

De Russische rebellenleider Igor Girkin (51), zijn Russische rechterhand Sergej Doebinski (60) en de Oekraïense garnizoenscommandant Leonid Chartsjenko (50) zijn schuldig aan de crash van vlucht MH17 en de moord op de 298 inzittenden, oordeelt de Nederlandse rechtbank.

Poelatov, de derde Rus, is vrijgesproken en was de enige die zich door advocaten liet vertegenwoordigen bij het proces in Schiphol.

Girkin, Doebinski en Chartsjenko worden veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan de nabestaanden van meer dan 16 miljoen euro.

KIJK. Rechtbankvoorzitter Steenhuis doet de uitspraak in de zaak rond MH17.

De rechtbank ziet “een overvloed aan bewijs” voor de conclusie dat MH17 op 17 juli 2014 met een Buk-raket is neergehaald vanaf een landbouwveld in Oost-Oekraïne. Dat zei rechtbankvoorzitter Hendrik Steenhuis in het begin van de zitting om alvast wat “spanning” weg te nemen. Het landbouwveld zou in 2014 onder controle hebben gestaan van pro-Russische separatisten.

De zittingszaal is afgeladen met onder anderen nabestaanden, advocaten en journalisten.

De rechtbank noemde als bewijs onder meer foto’s van een rookspoor, satellietgegevens van het weiland met klaarblijkelijke brandsporen, zendmastgegevens en de verklaringen van een anoniem gebleven getuige. Volgens de rechtbank is het ook “ondenkbaar” dat deze hoeveelheid bewijsmateriaal “gefabriceerd” zou zijn. In de wrakstukken van het vliegtuig en in de lichamen van de inzittenden zijn ook vlindervormige fragmenten gevonden die in Buk-raketten zitten.

Volgens de rechtbank is niet vastgesteld hoe de bemanning van de Buk-TELAR precies heeft gehandeld en wie opdracht gaf tot het afvuren van de raket, en waarom. Wel is duidelijk dat het niet in een opwelling kan zijn gebeurd. Het heeft er volgens de rechtbank “alle schijn van” dat is gedacht dat er werd geschoten op een militair vliegtuig in plaats van op een vliegtuig met burgers.

KIJK. VTM NIEUWS opent met neergehaalde MH17 boven het oosten van Oekraïne op 17 juli 2014

De afgelopen 2,5 jaar hebben bijna zeventig zittingen in de zaak plaatsgevonden. De voorzitter van de rechtbank zei dat de rechtszaak “een onuitwisbare indruk” heeft gemaakt. “Tegelijkertijd is het een gewone strafzaak volgens Nederlandse regels.”

De rechtbankvoorzitter zei dat de rebellen geen deel uitmaakten van de Russische strijdkrachten. Daardoor kunnen ze geen aanspraak maken op immuniteit onder het oorlogsrecht, aldus de voorzitter.

Piet Ploeg, nabestaande en voorzitter van Stichting Vliegramp MH17, zegt dat er donderdag recht is gesproken. “Ik ben opgelucht en blij dat deze uitspraak er is”, laat hij in een eerste reactie buiten de rechtszaal weten. “Drie keer levenslang en de rol van Rusland is bevestigd, wat wil je nog meer?”

Over de vrijspraak kon hij kort zijn: “Laat me eerst dat vonnis maar lezen. We hebben altijd vertrouwen gehad en de rechtbank heeft een zorgvuldige afweging gemaakt. Wie ben ik om dat te beoordelen?”

Ploeg verloor zijn broer, diens vrouw en hun zoon bij de ramp. Hij was bij nagenoeg elke zitting aanwezig de afgelopen ruim 2,5 jaar. “Ik ben er best emotioneel onder. De uitspraak is zo ontzettend belangrijk, niet alleen voor de nabestaanden maar ook voor de luchtvaart.” Ook wijst hij erop dat het opsporingsonderzoek nog loopt. “Het is nog niet afgelopen.”

De Oekraïense president Volodymyr Zelensky begroet donderdag de “belangrijke beslissing” van de rechtbank in Schiphol. “Een belangrijke beslissing van de rechtbank van Den Haag”, aldus Zelenski op Twitter. Hij oordeelt dat het gevoel van straffeloosheid leidt tot meer misdaden en dat het daarom cruciaal is dat ‘meesterbreinen’ ook verantwoording moeten afleggen. “We moeten deze illusie verdrijven”, aldus Zelenski. “Bestraffing voor alle wreedheden van de Russische Federatie toen en nu is onvermijdelijk.”

De Nederlandse minister-president Mark Rutte noemt het vonnis op Twitter “niet het einde”. Hij wijst namelijk op de mogelijkheid tot hoger beroep. Verder schrijft Rutte ook dat het na jaren wachten “goed” is dat er een vonnis is. “Hiermee zijn we een stap dichterbij gekomen in waarheidsvinding en gerechtigheid voor de slachtoffers en hun nabestaanden”.

Lees ook:

Sven Biscop over raketinslag in Polen: “Bepalend voor de oorlog is het niet, maar we kunnen hier wel zaken uit afleiden” (+)

Opnieuw Russische raketaanvallen op infrastructuur in Oekraïense steden, dashcambeelden tonen zware ontploffing in Dnipro

“Russen sturen hoofdverdachte MH17-ramp naar het front in Oekraïne”