Grafkelder Nederlandse royals breidt uit: rustplaats van onder anderen Willem van Oranje krijgt plaats voor 24 doodskisten en 11 urnen

Strak beton afgewerkt met wit leemstuc, subtiele verlichting en banken met koningsblauwe kussens. De nieuwe grafkelder van de Oranjes in de Nieuwe Kerk in Delft steekt de rustplaats van de koninklijke familie in een modern jasje. Er is ruimte voor 24 doodskisten en voor het eerst staat er een urnenkast uit eikenhout die plek heeft voor 11 urnen. Prinses Christina is tot nu toe het enige koninklijke familielid dat met de traditie brak en zich liet cremeren in 2019.

Dit is al de derde uitbreiding van de koninklijke grafkelder uit de zestiende eeuw. Dat de laatste rustplaats van de Oranjes zich in Delft bevindt, berust op een toeval. 'Vader des Vaderlands' Willem van Oranje had in zijn testament aangegeven dat hij begraven wou worden in het familiegraf in Breda, dicht bij zijn eerste vrouw Anna van Buren. Toen de prins in 1584 vermoord werd tijdens zijn verblijf in Delft, was Breda nog bezet door de Spanjaarden. Op aandringen van zijn toenmalige vrouw Louise de Coligny kwam er voor 'Willem de Zwijger' een permanent graf in de Nieuwe Kerk in Delft.

Bijna alle leden van de familie Oranje-Nassau liggen er begraven. Willems zonen Maurits en Frederik Hendrik en hun vrouwen en kinderen werden bij Willem begraven. In 1822 werd het oudste deel uitgebreid tot de meest recente bijzettingen van prins Claus in 2002 en prins Bernhard en prinses Juliana in 2004. 

Prins Friso, de broer van de huidige koning Willem-Alexander die in 2013 overleed na een ski-ongeluk, is een van de weinige uitzonderingen. Hij ligt begraven op de begraafplaats in Laage Vuursche, vlak achter het kasteel Drakensteyn waar moeder prinses Beatrix woont.

In de tweede grafkelder, waar prins Claus ligt, is nog maar een plek over. Het was dus hoogtijd voor de derde uitbreiding, waarmee de familie langer dan een eeuw verder zal kunnen.

Tijdens eerdere opgravingen van de kelder botste het archeologisch onderzoeksteam op grafkuilen met soms wel tot 23 opeengestapelde grafkisten in. Onverwachts moesten er dus 581 graven geruimd worden. De skeletten zijn voornamelijk van Delftenaren. Tot de 19e eeuw werden burgers begraven in de Nieuwe Kerk: hoe rijker je was, hoe dichter bij het praalgraf van Willem van Oranje je begraven werd. 

De huidige inwoners van Delft zijn natuurlijk geïnteresseerd in hun voorouders, dus worden de skeletten opgeslagen voor DNA- en isotopenonderzoek. Mede daardoor zijn de kosten voor het archeologisch onderzoek en de uitbreiding van de kelder opgelopen. Het 'Rijk', de Nederlandse overheid, betaalde 4,1 miljoen euro en het Koninklijk Huis droeg zelf 0,4 miljoen euro bij.