‘Duizenden Arabieren, allemaal in wit gewaad, die heel hard gaan op een boenke-boenkefeest: dat is... raar’

2022 was een goed jaar voor jullie.

David Dewaele (47): “Vind je?”

Een Grammy-nominatie, het succes van Charlotte Adigéry & Bolis Pupul, het debuut van poulain Movulango. Dat is toch niet niets?

David: “Dat is waar, maar de meeste van die dingen hadden we vorig jaar al gemaakt. Eigenlijk zijn Steph en ik juist wat gefrustreerd dat we dit jaar zo weinig hebben kunnen doen.”

Stephen Dewaele (52): “Er komt bijvoorbeeld een Asa Moto-plaat aan: dat is een van onze prioriteiten, ook al omdat ze onwaarschijnlijk goed zal klinken. En toch raakt ze maar niet af, omdat er altijd andere dingen tussenkomen.”

Hebben jullie aanleg voor nostalgie? Muzikaal kijken jullie zelden achterom en over het verleden praten jullie niet graag. Maar dit interview vindt plaats in een studio met een stuk of honderd antieke sequencers, en op jullie toilet zag ik een Playboy uit 1980 liggen.

Stephen (lacht): “Zegt de gast met de Adidas-sneakers uit ’84!

“Maar je hebt gelijk: we kijken niet graag naar het verleden, vooral omdat het zo weinig oplevert. Ik heb het er echt lastig mee gehad dat zoveel Amerikaanse en Britse kranten nu plots weer met ons willen praten over 20 jaar As Heard on Radio Soulwax Pt. 2.”

Rijpe peren lokken wespen. Nú is As Heard een mijlpaal, maar ooit was er de vereniging United Youth Against Soulwax, die vond jullie ‘het toonbeeld van alles dat sinds Nirvana fout was gelopen met rockmuziek’. En techno-iconen als Dave Clarke deden jullie dj-sets af als ‘een flauwe carnavalsact’.

David: “Dat United Youth bestond, begrepen we. Een paar jaar lang waren we alomtegenwoordig, hè – op het misselijkmakende af. Noem een festival en we stonden op de affiche. Op televisie: Steph en David. Op de radio: Steph en David. In Humo: Steph en David. Veel mensen voelen de neiging om zich te verzetten tegen wat ze voortdurend door de strot geramd krijgen.”

Stephen: “Als United Youth Against Soulwax niet bestond, hadden we het misschien zelf wel opgericht.”

David: “Dave Clarke – met wie we voor de duidelijkheid intussen al lang bevriend zijn – en co. hadden het destijds moeilijk met de veranderende clubcultuur. ‘Wat is het verschil tussen jullie en een ordinaire trouwfeest-dj?’ hebben we toen vaak gehoord. Ze snapten het gewoon nog niet.”

Stephen: “Carl Craig weigerde ooit om met een van zijn nummers op een compilatie te staan omdat onze Dolly Parton-mix daar ook op zou staan. Als we daar nu over beginnen, vindt hij dat zelf ook belachelijk.”

Rare vraag: waar haalden jullie eigenlijk het zelfvertrouwen om koppig je eigen zin te blijven doen? De meeste beginnende dj’s zouden denken: misschien hebben Carl en Dave een punt.

David (wikt zijn woorden): “Dave Clarke en wij werden in die tijd vaak op dezelfde avond in dezelfde club geboekt: we zagen elkaar dus vaak aan het werk. En tijdens onze set ging de hele zaal telkens compleet uit zijn dak, en tijdens de set van Dave telkens euh, níét. (Droog) Dus, ja.”

Stephen: “We wisten ook al snel dat een rocksong als pakweg ‘Loose’ van The Stooges hetzelfde soort energie kan losmaken als elektronische muziek. We zagen Beck en Beastie Boys als verwante geesten: zij wisten toen ook al dat hiphop en rock beter bij elkaar passen dan de puristen beweerden.”

In 2002 stuurde As Heard on Radio Soulwax Pt. 2 – waarop jullie bijna honderd samples op clevere en swingende wijze samenbrachten – jullie carrière een nieuwe richting uit: van indierockers naar wereldberoemde dj’s. Sterk, in acht genomen dat die plaat bedoeld was als tussendoortje.

Stephen: “Het was platenlabel PIAS dat ons had gepusht om een plaat met mixen uit te brengen, nadat we tussen twee Soulwax-tournees door waren begonnen met dj’en. Onze mindset voor As Heard was: we maken dat snel even, daarmee kopen we extra tijd om een nieuwe Soulwax-plaat op te nemen.”

Wanneer beseften jullie zelf dat het méér dan dat was?

David: “Vrij snel. Plots had iedereen het erover. We werden toeschouwers van iets dat we zelf gecreëerd hadden.”

Stephen: “Was het eerst nog een groot schandaal als wij ergens op een technofestival gingen draaien, voelde je bij promotoren over de hele wereld gaandeweg dat ze bang waren om de trein te missen. Waar ze twee maand eerder misschien Paul Van Dyck of Sasha hadden geboekt, wilden ze nu ons of Erol Alkan, Felix Da Housecat, Tiga, Peaches... – vrienden, gelijkgestemden. We hebben die beweging niet zelf gecreëerd, maar we waren de juiste mensen op de juiste plaats. Het water was er al, maar wij hebben de dijk omver geduwd: zoiets. Zeitgeist.”

Wat is het raarste compliment dat jullie al kregen?

David (denkt na): “Niet raar, wel mooi: nog altijd komen elk jaar minstens twintig grote artiesten ons zeggen dat ze muziek zijn beginnen te maken nadat ze een optreden van ons hadden gezien.”

Stephen: “Het beste is: het zijn allemaal bands die wij zelf ook wijs vinden.”

David: “Euh, er zitten ook zeer schaamtelijke voorbeelden tussen. Maar het gaat dus wel over grote namen. Maakt ook niet uit: zo’n compliment is altijd leuk.”

‘Ofwel houden mensen van ons, ofwel haten ze ons: er is geen tussenweg’, zeiden jullie in 2004. Hoe zit dat in 2022?

Stephen: “Ik vrees dat we het vroeger gewoon leuk vonden om op zoveel mogelijk tenen te trappen. Er zit een anarchist in ons: als het te makkelijk dreigt te worden, móéten we onszelf saboteren. We stonden ooit op Tomorrowland: we hadden daar heel makkelijk een set vol opzwepende techno kunnen draaien, maar wij vonden het grappig om er net voor dát publiek iets van Slayer in te steken. Ze vonden het allemaal geweldig (grijnst).”

Als niemand er problemen mee had, is er toch ook niets anarchistisch meer aan?

Stephen: “Goh, we zullen het toen stoerder hebben gevonden dan het eigenlijk was. We zullen gedacht hebben: we loodsen hier een Trojaans paard binnen – terwijl we gewoon voor de zoveelste keer wilden bewijzen: zware gitaren en harde techno gaan beter samen dan de meeste mensen denken.

“Zeker in het begin van de eeuw waren de reacties op onze muziek soms verrassend extreem. Als 2ManyDJs stonden we op Roskilde eens op het tweede podium, terwijl Oasis net zou beginnen op het hoofdpodium. Ineens begon de crowd aan ons podium massaal ‘FUCK OASIS’ te schreeuwen. We begrepen er niets van: ‘Euh, Oasis is toch oké?’ Maar het kwam erop neer dat de mensen aan ons podium expliciet duidelijk wilden maken dat ze er bewust voor hadden gekozen om de Gallaghers links te laten liggen. Enfin, een bijzondere set. Telkens wanneer we nu in Denemarken komen, beginnen ze opnieuw over het ‘FUCK OASIS’-moment.”

Zijn er meer landen met hun eigen 2ManyDJs-anekdote?

Stephen: “LUX in Lissabon is een van de beste clubs ter wereld. Ook in 2002 al, toen we daar voor het eerst draaiden. Die avond was de sfeer waanzinnig: de tent stond in brand, en je had op elk moment het gevoel dat het helemaal fout kon lopen. Wat ook gebeurde: na ongeveer een uur sprong er een gast op het podium, om vervolgens alles – tafel, platendraaiers, onze platen – met één beweging het volk in te gooien. Onmiddellijk dook ik zelf ook het publiek in: ik wilde redden wat er te redden viel.”

David: “Ik zie hem nog staan: beer van een vent, omgekeerd kruisbeeld in de handen, roepend in een taal die we niet begrepen. Enorm sterke man: vier, vijf securitymensen kregen hem amper in bedwang. Achteraf bleek dat hij een satanist was.”

Stephen: “Zijn uitleg aan de politie: onze muziek maakte hem zo zot dat hij iets móést doen om het te laten stoppen.”

Tijdens welk nummer gebeurde dat? Welke druppel deed zijn emmer overlopen?

David (denkt na): “Het was ‘Silver Screen (Shower Scene)’ van Felix Da Housecat.”

Stephen: “Ja! We hebben Felix die avond nog gebeld. Zijn reactie: ‘Oooh, you crazy Belgians.’ Alsof wij die tafel zelf in de menigte hadden gegooid (lacht).”

Jullie draaiden ook ooit in de Zillion.

David: “Dat was omdat de allereerste TMF Awards daar georganiseerd werden, wij mochten toen draaien. Daarna zijn we er nog één keer geweest om er naar de Venga Boys te gaan kijken.”

Stephen (snel): “Voor alle duidelijkheid: dat was uit ironie. Eigenlijk wilde vooral Felix (Van Groeningen, red.) dat Venga Boys-concert niet missen, en we zijn toen met een paar maten meegegaan. Een vriendengroep die bestond uit theatermakers, dEUS-leden, enzovoort: allemaal gasten met een zogenaamde distinguished taste. De Venga Boys waren niet echt ons ding, maar toegegeven, ze deden het niet slecht (lachje).”

David: “In de Zillion hadden ze een dansvloer die – op precies het juiste moment in de set – met een schok naar beneden zakte. 20 centimeter diep! We zijn sindsdien in ongeveer alle clubs van de wereld geweest, maar dat heb ik nooit meer gezien.”

Jullie zijn allebei recent vader geworden: Stephen, jouw zoontje werd nét voor de eerste lockdowns geboren. David, jouw dochtertje middenin de pandemie.

Stephen: “Dat kwam ons ongelooflijk goed uit. Het was de voorbije 27 jaar nooit gebeurd dat we zolang moesten thuiszitten. En dan allebei een baby: de max!”

Wat heeft het vaderschap gebracht wat jullie er niet van hadden verwacht?

David: “Heel simpel: mijn geheugen is compleet weg sinds ik vader ben. Vroeger kon ik alles onthouden, nu niets meer.”

Stephen: “Ik besef nu vooral hoe hard Dave en ik al jaren aan het gaan waren. En hoe moeilijk het soms is om een ‘normaal’ leven te leiden. Voorbeeld: ik wil én vroeg opstaan zodat ik mijn zoon naar de kleuterschool kan brengen, én tot 3 uur ’s nachts blijven werken. Ik ondervind steeds meer dat ik keuzes moet maken.

“Toen wij opgroeiden, kwam onze pa (Zaki, red.) al op televisie, op de radio en weet ik wat nog allemaal, en toch gaven onze ouders ons nooit het gevoel dat ze geen tijd voor ons hadden. Ik besef nu wat voor een huzarenstuk dat geweest moet zijn.”

David: “Voor ons is het sowieso makkelijker nu.”

Hoezo?

David: “Omdat ik pas vader ben geworden op mijn 45ste: dat brengt rust. Alle existentiële levensvragen waar veel dertigers mee worstelen – ‘Wie ben ik? Wat is mijn plaats in de wereld? Waar wil ik naartoe?’ – had ik al achter de rug. Ik kon me meteen volledig op de opvoeding focussen.”

Dat jullie de voorbije jaren meer producen en remixen, en dus minder vaak de wereld afreizen om overal te draaien: is dat ook een gevolg van het vaderschap?

Stephen: “We gaan niet meer drie weken aan een stuk touren, maar we gaan wel nog altijd redelijk vaak draaien: twee, drie keer per week. Morgen bijvoorbeeld in Andorra, vorige week Dave alleen in Saudi-Arabië. We gaan bewuster om met de balans tussen leven en werk, zodat we er meer van kunnen genieten.

“Daarnet vroeg je ‘wat was het weirdste compliment?’ Een makkelijkere vraag zou zijn: ‘Wanneer voelde je je het downst?’ Of: ‘Wat was je eenzaamste moment?’ Zo zijn er namelijk ontzettend veel geweest de voorbije jaren, en daar willen we van weg.”

Even terug: is er een clubscene in Saudi-Arabië?

David (lacht): “Ik was er ook van geschrokken. Duizenden Arabieren, allemaal in wit gewaad, die heel hard gaan op een boenke-boenkefeest: dat is... raar. Ze wilden er ook alleen maar harde techno horen.”

ALTIJD PRIJS

Hoe trots zijn jullie op het succes van Topical Dancer van Charlotte Adigéry en Bolis Pupul? Niet alleen Humo’s Plaat van het Jaar, maar ook uitgebreid geprezen in Amerika en Groot-Brittannië: op 22 in de eindlijst van Pitchfork.

David: “Héél trots. Omdat we eraan hebben meegewerkt, omdat we hen het succes gunnen én omdat we tevreden vaststellen dat ze onze hulp stilaan niet meer nodig hebben. Op hun concerten valt bijvoorbeeld niets meer aan te merken: die zijn áf. Ook in de studio – er wordt al aan nieuw materiaal gewerkt – moeten we steeds minder uitleggen. Doet ons enorm veel plezier.”

Voor jullie remix van ‘Too Late Now’ van Wet Leg werden jullie genomineerd voor een Grammy. Na jullie versie van Marie Davidsons ‘Work It’ in 2020 is dat al de tweede keer. Wat betekent zo’n nominatie voor jullie?

Stephen (haalt de schouders op): “Onlangs kwam hier een vakman de filters van onze luchtsystemen vervangen. Hij kende onze namen niet, maar zag hier plots drie MIA’s in de kast staan. Hij was onder de indruk en zei: ‘Dan moeten jullie wel iets voorstellen!’ Mijn eerste reflex is dan: yeahyeah whatever. Maar aan de andere kant zijn dat soort prijzen ongeveer de enige overgebleven maatstaf voor succes dat door iedereen begrepen wordt.”

Leg eens uit.

David: “Wij komen uit een tijdperk waarin iedereen altijd perfect wist wie er op dat moment op de eerste plaats in de hitparades stond, en waarin iedereen naar dezelfde tv-programma’s keek. Dat gevoel is nu compleet weg. Voorbeeld: wij zijn trots dat we, na jaren afwezigheid, deze maand nog eens in Brixton Academy in Londen staan. En uitverkocht hebben. Maar kijk op de website van die zaal, en je ziet tien bands waarvan wij nog nooit gehoord hebben. En die die zaal óók uitverkocht hebben. We leven in een cultuur van versnippering: succes en bekendheid zijn héél relatief. Een muziekprijs is tenminste duidelijk.”

Stephen: “Er zijn mensen die Soulwax volgen, maar niet weten dat 2ManyDJs nog bestaat. Anderen vinden Charlotte & Boris leuk, maar weten niet dat dat bij ons is gemaakt. Elke manager ter wereld vindt nu dat wij ons slecht in de markt zetten. Maar ik vind al die confusion net de max. Bovendien zijn wij hopeloze romantici: wij geloven dat, als iets echt goed is, het altijd wel zijn weg zal vinden.”

In 2017 tourde Soulwax met drie drummers en evenveel drumkits. Dat zag er op het podium indrukwekkend uit en het klonk geweldig, maar het moet een logistieke nachtmerrie zijn geweest. Doen jullie dat ooit opnieuw?

David: “Die héle tournee was een logistieke nachtmerrie. We namen ook een complete analoge studio mee op het podium: we mixten de From Deewee-nummers live. Als er eens iets níét kapotging, was dat al een hele overwinning.”

Werken jullie op dit moment ook aan een nieuwe Soulwax-plaat?

Stephen (vaag): “Telkens we in het verleden praatten over een nieuwe Soulwax-plaat, ging het vervolgens wreed mis. En duurde het drie jaar langer dan oorspronkelijk gepland. Ik wil mezelf niet in de voet schieten.”

David (vager): “Het is niet simpel om Soulwax-repetities te organiseren: Stefaan (Van Leuven, bassist, red.) woont tegenwoordig in Nieuw-Zeeland. Vic (Victoria Smith, drummer, red.) speelt ook bij Abba, the 3D experience... Krijg dat maar eens samen.”

Staan jullie soms stil bij hoe jullie over pakweg 20 jaar herinnerd zullen worden?

David: “Ik denk oprecht dat het beste nog moet komen. Ik wil herinnerd worden voor de dingen die ik nog niet gemaakt heb.”

Op jullie website staat een DEEWEE-manifest. Dat stipuleert: ‘Alle DEEWEE-releases werden geschreven, opgenomen óf gemixt door David of Stephen.’ Moeten we dat letterlijk nemen, of volstaat ‘van ver bekeken’ soms ook?

Stephen: “Dat laatste is net wat je níét wilt. We willen dat de kwaliteitsstempel van DEEWEE constant blijft.”

Jullie zijn ook mensen aan het opleiden. Is het de bedoeling dat zij vroeg of laat kunnen wat jullie kunnen?

David: “Zeker, maar zover zijn we nog niet.”

Knap: jullie hebben ook muziek gemaakt voor de nieuwe versie van GTA, nog altijd een van de bestverkopende games ter wereld.

Stephen: “We hadden voor een vorige versie al een keer een radiostation gemaakt: in een van de auto’s kon je toen afstemmen op Soulwax.FM. Deze keer hebben ze gevraagd om een score te maken bij het hele spel: een soort nummer dat nooit stopt, en bij elk nieuw level wat anders klinkt: heel wijs om te maken. We werden ook intenser dan vorige keer bij het creatieve proces betrokken, mochten met developers praten...

“De vraag kwam tijdens de lockdowns, wat goed uitkwam: we zaten toch thuis. Ik heb een tiener als pluszoon, en voor de allereerste keer kwam ik naar huis met nieuws waar hij van onder de indruk was (lacht). Vooral omdat een developer me een paar straffe cheatcodes had meegegeven voor hem.”

In augustus van dit jaar beleefde Charlotte de Witte haar ergste nachtmerrie toen ze op het hoofdpodium van Pukkelpop met technische problemen te kampen had. Hebben jullie ooit iets dergelijks meegemaakt?

Stephen: “In Part of the Weekend Never Dies (de Soulwax-rockumentary uit 2008, red.) hoor je Nancy (Whang, ex-vriendin, red.) op een gegeven moment zeggen dat Dave en ik dat soort kleine rampen zelf opzochten. We hébben niet liever dan dat de PA hapert of het licht uitvalt. Bring it on! Omdat er dan iets gebéúrt. En: het creëert zelfs een connectie met het publiek.

“We hebben het ook altijd plezant gevonden als de fans het podium bestormen terwijl we aan het draaien zijn. Omdat de mensen dan tenminste iets hebben om naar te kijken. Dat is ook de reden waarom we tijdens onze set grote platenhoezen achter ons projecteren.”

David: “Ik hoorde dat Charlotte erg teleurgesteld was, en dat is natuurlijk ook perfect te begrijpen. Jammer dat het voor eigen publiek moest gebeuren. In pakweg Medellín had ze het zich wellicht minder aangetrokken.”

Stephen: “Anderzijds: nu heeft ze de kans om volgend jaar opnieuw naar Pukkelpop te gaan en revanche te nemen door daar de hele weide plat te spelen. Alle druk is nu toch weg. Als er opnieuw iets foutloopt, is dat toch gewoon grappig?

“(Enthousiast) Echt: ze moet dat doen. Dat gaat zó wijs zijn.”

© Humo