EU en NAVO willen samenwerking naar hoger niveau tillen

Samen met Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg ondertekende Michel dinsdag op het hoofdkwartier van de NAVO in Brussel een verklaring waarin beide organisaties zich voornemen om hun partnerschap verder uit te diepen. Het gaat al om de derde verklaring sinds 2016. Voor het eerst wordt ook China vermeld in zo'n document, maar het is toch vooral de oorlog in Oekraïne die een verdere toenadering tussen de militaire reus en de economische gigant nog urgenter maakt.

"Het regime in Moskou wil een ander Europa. Het wil zijn buren onder controle houden en ziet democratie en vrijheid als een bedreiging. Dit gaat langdurige gevolgen hebben voor onze veiligheid", zo bepleitte Stoltenberg een versterkte samenwerking tussen de democratische krachten aan beide zijden van de Atlantische Oceaan. Hij citeerde onder meer de bescherming van kritieke infrastructuur, energie- en waterbevoorrading, manipulatie van informatie en buitenlandse inmenging en de veiligheidsgevolgen van klimaatverandering.

Michel stelde dat de Russische president Vladimir Poetin met zijn aanval op Oekraïne het tegenovergestelde bereikt van wat hij wou. De NAVO is sterker aanwezig aan zijn oostflank en Zweden en Finland staan op de rand van toetreding. De EU heeft ook haar uitbreidingsproces naar het oosten een nieuw elan gegeven en manifesteert zich nadrukkelijker op militair vlak. De Russische oorlog heeft "onze beide organisaties versterkt en dichter tot elkaar gebracht", stelde Michel. Poetin "krijgt meer NAVO en meer EU".

Eenmaal Finland en Zweden de Turkse en Hongaarse bezwaren tegen hun toetreding hebben overwonnen, zullen 23 van de 27 EU-lidstaten tot de Navo behoren. De militaire organisatie zal dan 96 procent van de burgers in de EU beschermen. Ondanks die vervlechting heeft er van oudsher steeds wat wantrouwen bestaan tussen beide organisaties. Zo zijn de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk ervoor beducht dat de militaire ambities van de EU op termijn ten koste kunnen gaan van het trans-Atlantische bondgenootschap.

In de verklaring wordt dan ook bevestigd dat de NAVO de hoeksteen van de collectieve veiligheid van zijn lidstaten blijft. "De NAVO blijft het fundament van de collectieve defensie van de geallieerden en is essentieel voor de Euro-Atlantische veiligheid. We erkennen de waarde van een sterkere en meer performante Europese defensie, die op positieve manier bijdraagt aan de mondiale en trans-Atlantische veiligheid en die complementair en interoperabel is met de NAVO", zo staat het in de verklaring.