De Port of Antwerp-Bruges blijft records verbreken. Vorig jaar verwerkte de haven zo’n 286,9 miljoen ton goederen, wat Antwerpen de grootste exporthaven in Europa maakt. En voor het zoveelste jaar op een rij heeft de douane ook een recordhoeveelheid cocaïne in beslag genomen. Antwerps havenschepen Annick De Ridder (N-VA) is blij dat de haven kan blijven groeien, maar haalt tijdens een interview met Radio 1 ook aan dat de uitdagingen groot blijven, zeker in verband met het drugsmilieu.

LEES OOK. Opnieuw recordvangst cocaïne in Antwerpse haven in 2022, dubbel zoveel als in Rotterdam

“We hebben dat dramatisch hoogtepunt meegemaakt deze week, waarbij een eerste onschuldig slachtoffer gevallen is. Ik wil eerst en vooral mijn medeleven betuigen aan alle naaste familie en vrienden, maar ik uit uiteraard ook mijn kwaadheid naar die drugshandel, die er voor verantwoordelijk is. Dat is een spijtige mijlpaal, maar we moeten er nu van overtuigd zijn dat de strijd opgevoerd moet worden.”

Extra middelen

Schepen De Ridder weet dat Antwerpen als tweede grootste haven van Europa illegale handel aantrekt. Maar net zoals vakbondsmensen, politici en experts al herhaaldelijk aangaven, moeten meer personeel en middelen vrijgemaakt worden om de strijd aan te gaan tegen de drugsmaffia.

LEES OOK. Mama van doodgeschoten Firdaous (11) reageert: “Mijn broer treft geen enkele schuld”

“Lokaal en federaal doen we er alles aan, maar die diensten zijn ook zwaar onderbemand. Ik ben op het punt gekomen dat het me niet meer uitmaakt hoe we de haven beter kunnen beveiligen. Is dat door de versterking van de Federale Gerechtelijke Politie (FGP), door het leger in te zetten, of een andere piste, het maakt me niet uit. Zolang de haven maar beter beveiligd wordt. De situatie is dramatisch, de drugscriminaliteit verlamt onze samenleving. We moeten er nu écht een topprioriteit van maken.”

Meer sensibilisering

De Antwerpse drugsoorlog heeft ook een impact op personeel dat in de haven werkt. Mensen die aangesproken worden om containers open te breken of te verplaatsen, het gebeurt helaas nog steeds. Volgens De Ridder moet er meer sensibilisering komen rond de impact rond samenwerken met de drugsmaffia om duidelijk te maken dat “één keertje” niet mogelijk is.

LEES OOK. Buurman Frank probeerde neergeschoten meisje (11) nog te reanimeren: “Dat zijn goede buren, van drugs heb ik nooit iets gemerkt”

“De lokroep is groot natuurlijk, zeker als we over tienduizend tot honderdduizenden euro’s spreken. Maar we moeten bijvoorbeeld via private bedrijven campagnes organiseren om duidelijk te maken dat één keer uithalen niet mogelijk is. Je geraakt nooit uit de klauwen van de drugsmaffia. En het einde van dat verhaal eindigt altijd met bedreigingen, geweld of de gevangenis. Eens je over die lijn zit, is het te laat.”

LEES OOK. Dreigt een escalatie van de drugsoorlog na schietincident in Merksem? “Er zijn verschillende scenario’s mogelijk”

Ook voor drugsgebruikers die in de haven aan de slag gaan, moet preventief meer ingezet worden. “We moeten beseffen dat zij ook een radar zijn in dit geheel. Onschuldige slachtoffers eisen is niet vrijblijvend. We moeten verhalen kunnen brengen waar het wel misloopt.”

Pillen: “Slecht idee om leger in te zetten”

Open VLD-Kamerlid en defensiespecialist Jasper Pillen noemt het echter een slecht idee om het leger in te zetten in Antwerpen om de drugsproblematiek in te dijken. “Ik heb veel begrip voor de emotie en het drugsgeweld moet keihard aangepakt worden, maar het leger is daar niet voor opgeleid. Soldaten zijn niet opgeleid voor inzet op de openbare weg, én zijn daarvoor niet gemandateerd”, zegt hij, “waardoor ze passanten bijvoorbeeld niet kunnen vragen om hun identiteitskaart te tonen of hun rugzak te openen”.

Bovendien heeft het leger slechte ervaringen met Operation Vigilant Guardian, waarbij ze jarenlang op straat werden ingezet naar aanleiding van de terreurdreiging. “Het is nefast omdat ze zo niet kunnen trainen voor de opdrachten die ze wél hebben, en het is slecht voor de motivatie”, aldus Pillen. Volgens de liberaal kan het leger zich dat niet permitteren in het kader van de NAVO-opdrachten in Oost-Europa naar aanleiding van de Russische agressie in Oekraïne.

Dedonder: “We mogen de rollen niet omdraaien”

Voor minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) is de kwestie momenteel in elk geval niet aan de orde. “Het leger heeft niet dezelfde mogelijkheden als de politie en kan geen onderzoeksdaden stellen. We mogen de rollen niet omdraaien”, stelt ze.

Bovendien loopt de vergelijking met de periode na de aanslagen van maart 2016 mank, zegt Dedonder. “We zitten niet in een nationale veiligheidscrisis met een acute en concrete dreiging waarbij de inzet van het leger om de politie te versterken op basis van de analyses van het (orgaan voor de dreigingsanalyse, red.) OCAD gerechtvaardigd is. De politie is in de eerste plaats verantwoordelijk voor de binnenlandse veiligheid in ons land.”

Tot slot hebben de bevoegde ministers van Justitie en Binnenlandse Zaken de hulp van het leger vooralsnog niet ingeroepen, benadrukt Dedonder nog. Minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) liet dinsdag al verstaan dat dat ook niet aan de orde is.