Mogen handelszaken cash geld weigeren?

De Belg doet het goed op vlak van digitale betalingen. We betalen intussen al 48 procent van onze aankopen met de kaart of via een app. België staat hiermee zelfs op de vierde plaats van landen op het gebied van online betalingen. Dat blijkt uit cijfers van de Europese Centrale Bank.

We zijn dus koploper op vlak van digitale betalingen, maar we betalen nog steeds 45 procent van onze aankopen met cash geld. Toch aanvaarden meer en meer handelszaken geen cash geld meer. En deze boodschap zie je ook vaker geafficheerd: 'no cash'. Maar mag dat wel, cash geld weigeren?

Radio2 stelt de vraag aan de FOD Economie. "Er is een Europese verordening die zegt dat cashbetalingen in geen geval geweigerd mogen worden. Contant geld is en blijft een wettelijk betaalmiddel dat een handelaar niet mag weigeren. Behalve in bepaalde uitzonderlijke en tijdelijke gevallen", zegt Lien Meurisse van FOD Economie. "Trouwens, elke handelszaak is ook verplicht om minstens één digitaal betaalmiddel aan te bieden."

Er zijn 4 gevallen waarbij de verkoper wel cash geld mag weigeren:

1. Wanneer de klant met meer dan 50 munten wil betalen voor één betaling of wanneer het te betalen bedrag hoger is dan 3.000 euro.
2. Wanneer de handelaar niet genoeg wisselgeld heeft of omdat de waarde van het aangeboden bankbiljet niet in verhouding staat tot het bedrag van de aankoop. Wanneer je bijvoorbeeld wil betalen met een briefje van 200 of 500 euro, dan kan er over 'onevenredigheid' gesproken worden wanneer het te betalen bedrag minder dan 50 procent van het bankbiljet bedraagt. 
3. Wanneer de handelaar kan rechtvaardigen dat er een 'uitzonderlijke en tijdelijke veiligheidsbehoefte' is in de betrokken buurt. Denk bijvoorbeeld aan een of meer overvallen of inbraken in de handelszaak of in de onmiddellijke omgeving. Dit kan enkel als er een tijdelijk en dreigend gevaar van plaatselijke inbraken is.
4. En dit is wellicht de meest logische wetgeving: het spreekt vanzelf dat een handelaar bankbiljetten ook kan weigeren wanneer hij ernstige redenen heeft om aan te nemen dat de biljetten vals zijn.

Als de handelaar in één van bovenstaande uitzonderingen valt, kan hij dit op een affiche meedelen die zichtbaar is voor de klant. Maar bij die mededeling moet ook vermeld staan om welke reden de handelaar cash geld weigert. Die kan bijvoorbeeld melden dat die geen cash geld van 3.000 euro of meer aanvaardt. Maar zonder reden een affiche ophangen waarbij hij aangeeft dat er geen cash aanvaard wordt - zonder in de uitzonderingsgevallen te vallen - mag niet. 

De Lijn heeft beslist om geen cash betalingen meer te aanvaarden in de voertuigen. Karen Van der Sype van De Lijn legt uit hoe dat komt. "Ritten zonder contant geld zijn zowel voor de chauffeur als voor de reiziger veiliger. Op die manier willen we criminaliteit tegengaan."

Cash betalingen aanvaarden door de chauffeur heeft ook een bijzonder grote impact op de stiptheid en doorlooptijd van de voertuigen. "De chauffeur kan zich beter focussen op het op- en afstappen van de reiziger. Er is ook meer tijd om te focussen op personen met een beperking. Algemeen komt het dus ook de verkeersveiligheid ten goede."

Je kan wel op voorhand je ticket kopen met cash geld. "Betalen met cash geld voor een vervoerbewijs of abonnement blijft mogelijk in de fysieke verkooppunten van De Lijn, de zogenaamde Lijnwinkels.  Daarnaast werkt De Lijn samen met een uitgebreid verkoopnetwerk van kranten- en buurtwinkels waar vervoerbewijzen cash kunnen aangekocht worden door occasionele reizigers", besluit Karen Van der Sype.