Direct naar artikelinhoud
NieuwsOorlog in Oekraïne

Business as usual: oorlog heeft amper invloed op handel tussen België en Rusland

Een Oekraïense soldaat op de frontlijn in de regio Charkiv.Beeld AFP

In een jaar van oorlog en sancties is de handel tussen België en Rusland niet afgenomen, ook los van de gestegen gasprijzen. Dat blijkt uit de cijfers voor 2022 die De Morgen opvroeg bij het Agentschap voor Buitenlandse Handel. ‘Als we een stap verder willen gaan, moeten we daar ook eerlijk over zijn tegen de bevolking.’

Het afgelopen jaar hebben Belgische bedrijven voor 3,6 miljard euro geëxporteerd naar Rusland. Omgekeerd kwam er voor meer dan 12,8 miljard euro binnen uit Rusland. Dat blijkt uit gedetailleerde cijfers van het Agentschap voor Buitenlandse Handel, voor het eerst bekend voor het volledig jaar 2022.

De waarde van de import vanuit Rusland kende een recordhoogte (+64,7 procent). Dat is te verklaren door de gestegen gasprijs en door de sterke toename van de invoer van lng via Zeebrugge. Die dient voor een groot deel voor doorvoer naar Azië, maar ook voor de Europese markt, zo maakte een analyse van VRT NWS donderdag nog maar eens duidelijk.

Maar ook bij abstractie van de categorie olie en gas kreeg de import uit Rusland vorig jaar geen harde klappen. Er is dan in waarde wel een half miljard euro minder geïmporteerd dan in 2021, maar méér dan in coronajaar 2020 en evenveel als in 2019.

De invoer van edelmetaal uit Rusland, de op een na belangrijkste importgroep, verminderde met 23 procent. Die krimp is vooral te wijten aan een terugval van de invoer van ruwe en bewerkte diamant voor de juwelensector. Tegelijk was de invoer van ruwe diamant voor industriële toepassingen nog nooit zo hoog.

België heeft zich altijd verzet tegen sancties op diamanten en wil nu eerst een betere tracering erdoor krijgen. De invoer van gewone metalen zoals ijzer, staal of aluminium was zoals de afgelopen jaren.

De totale export naar Rusland is in 2022 licht gedaald, maar de drie belangrijkste sectoren kenden een goed jaar. De export van biochemie, hoofdzakelijk medicijnen en vaccins, nam zelfs met 22 procent toe.

“De Europese sancties tegen Rusland hebben geen impact op de normale handel in goederen met België”, zegt professor economie Koen Schoors (UGent). “Niemand heeft gezegd dat we de Russische bevolking willen verpauperen.”

Het effect is dat de handel tussen België en Rusland, ondanks die oorlog, toch business as usual is. België speelt een belangrijke rol in het bevriezen van deviezenreserves, via Euroclear, maar de sancties hebben bij ons vooral geleid tot hogere energieprijzen, die ondertussen naar een normaal niveau zijn gezakt. Professor Schoors verwacht dat de sancties, samen met het prijsplafond voor olie, toch met vertraging impact hebben in Rusland.

De Russische economie kende een kleine krimp, maar een zware schok lijkt voorlopig uit te blijven. De elite ondervindt voorlopig weinig last, maar dat is aanvankelijk altijd zo bij sancties, die bepaalde goederen schaarser maken en dus voor sommigen net opportuniteiten creëren.

“Als Rusland blijft doorgaan in die oorlog, dan moet je nadenken of die sancties toch niet een stap verder moeten gaan”, zegt Schoors. “Maar dat heeft ook effecten op ons en dan moet je daar ook eerlijk over zijn tegen de bevolking.”

Een luchtfoto van de vernieling in Bachmoet, in Oost-OekraïneBeeld AP