Gent jaar na jaar populairder bij Chinezen om te wonen, te werken en vooral te studeren

Gent telde vorig jaar 1.086 Chinese inwoners. Dat is een derde meer dan voor de coronacrisis, vier jaar geleden. Ruim de helft (622) verblijft in de stad om er te studeren. Ze vormen de grootste groep buitenlandse studenten in Gent, voor de groep Nederlanders, Spanjaarden en Italianen. Het gros (887) is verbonden aan de Universiteit Gent, 70 procent daarvan is er doctoraatsstudent.

"Het aantal valt te verklaren door de meer dan 100 overeenkomsten met Chinese partners: van uitwisselingen over gezamenlijke onderzoeken tot speciale beurzen. Er is een traditie van samenwerken", zegt Inge Mangelschots van de UGent. "We hebben ook een vertegenwoordiger in China. Hij behartigt belangen en onderhoudt contacten met instellingen en de Chinese overheid."

Vorig jaar arriveerden er 273 nieuwe Chinese studenten of onderzoekers. Die laatste groep blijft enkele jaren. "We zien dat wetenschap, (bio-)ingenieur, en ingenieur(swetenschappen) en architectuur de meeste interesse wekken", zegt Mangelschots. "Al zijn er bij alle faculteiten Chinezen." De nieuwkomers worden, net als andere buitenlandse studenten of academici, door de universiteit opgevangen. 

Mingye Li en Junyi Han doen allebei een master aan de UGent. Hun Chinese universiteit heeft zo'n samenwerkingsakkoord. Ze leerden Gent kennen tijdens een verkenningsreis enkele jaren geleden. Li en Han studeren hier nu anderhalf jaar en helpen ook andere Chinezen op weg.

Beiden zitten in het bestuur van de ChiSAG (Chinese Students and Scholar Association in Ghent). Dat is een officiële studentenvereniging die ook erkend is door de universiteit. "We informeren nieuwkomers, we helpen zoeken naar een verblijfplaats en we organiseren natuurlijk ook culturele en sportieve activiteiten." ChiSAG benadrukt dat het vrij is in wat het op poten zet. "We hoeven daarvoor geen verantwoording af te leggen aan de Chinese ambassade, we nodigen ze uit op onze activiteiten."

Studerende Chinezen krijgen elk jaar een visum en moeten dat telkens verlengen. "We moeten dus zorgen dat we slagen", lachen Li en Han. Het leven in Gent was even wennen. "In China doen we alles met één app: de bus nemen, de weg zoeken, eten bestellen... Hier is het ingewikkelder. En, ook de restaurants zijn anders, het eten is wel lekker." De activiteiten van ChiSAG focussen op Chinezen. "Maar de deur staat open voor andere bezoekers", benadrukken Li en Han. "We ontmoeten vaak Gentenaars, dat is altijd hartelijk. Iedereen spreekt hier goed Engels, dat is anders in Brussel en Wallonië."

Ook aan andere onderwijsinstellingen in Gent duiken Chinezen op. Het gaat meestal om enkelingen of kleine groepjes. De afdeling van de KU Leuven in Gent telt 26 Chinese studenten. Aan Artevelde Hogeschool zijn er 8. Wat opvalt, is dat bepaalde opleidingen fors aan populariteit winnen bij Chinezen. Zo volgen 15 mensen op dit moment een muziekopleiding aan de HOGENT. Dat is drie keer meer dan vijf jaar geleden. Aan de Odisee Hogeschool Gent studeren dit academiejaar geen Chinese studenten. 

Niet alle Chinezen komen naar Gent om er te studeren of onderzoek te voeren. Een aanzienlijke groep is erkend vluchteling, komt naar België in het kader van een gezinshereniging of wordt geregulariseerd. Het gaat om 260 mensen. Een kleinere groep komt naar Gent om er te werken, dat kan met een werkvisum. Er zijn nu zo 158 Chinezen geregistreerd. Ze vinden werk in de IT of de techsector. Hua Yan is programmeur en kwam 20 jaar geleden al naar België. Hij ziet dat er veel meer Chinezen opduiken in Gent. "Er zijn heel veel interessante vacatures, dat trekt mensen uit het buitenland aan, ook Chinezen. Gent is, zeker op IT-vlak, echt een internationale stad aan het worden." 

Chinezen die met een studie- of werkvisum naar België komen, zijn niet verplicht om in te burgeren, omdat ze in principe maar een tijdje blijven. Nieuwkomers met een ander statuut, moeten wel een traject volgen bij het Gentse agentschap voor integratie Amal. Dat bestaat uit lessen maatschappelijke oriëntatie en Nederlands. Er is ook begeleiding om een job te vinden, een opleiding te volgen en een netwerk uit te bouwen. Van alle 332 Chinezen die vorig jaar in Gent arriveerden, waren er maar 6 verplicht om in te burgeren. 

Internationaal stijgen de spanningen met China, denk maar aan de recente heisa rond de neergehaalde weerballon in de VS of het TikTok-verbod voor bepaalde ambtenaren, ook in ons land. Er is ook in ons land groter bewustzijn over veiligheidsrisico's. Alle nieuwkomers die een visum aanvragen (voor werk, studie, gezinshereniging) worden al op voorhand gescreend. 

In bepaalde gevallen kan de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) extra info inroepen bij de politie, de militaire inlichtingdienst en de Veiligheid van de Staat (VSSE). DVZ beslist dan finaal of het kan. Bij mensen die asiel aanvragen, en dus al in België zijn, bekijkt VVSE elk dossier. Als de openbare orde of de nationale veiligheid in gevaar is dan kan een visum niet, of dan wordt de asielaanvraag verworpen. Zowel DVZ en VVSSE geven geen bijkomende informatie of cijfers. 

Er zijn elk jaar meer Chinese inwoners in Gent, maar het was vorig jaar niet de grootste groep nieuwkomers. Er zijn nog altijd veel vluchtelingen uit Oekraïne (1.240) die naar Gent komen. Gent ziet ook een grote instroom uit Bulgarije (1.109) en Turkije (360). De Chinezen vallen net buiten de top drie.