Familie van Sanda Dia: ‘Nu wil ik hem kunnen loskoppelen van Reuzegom’

Ousmane Dia, de vader van Sanda, en zijn advocaat Sven Mary.© belga

Op de zesde en voorlopig laatste procesdag kwam de familie van de overleden student Sanda Dia aan het woord. ‘Toen ik de hand van mijn zoon vasthield om hem niet te laten gaan, waren hun ouders bezig met hun advocaat.’

Jorn Van Thillo, Dario Van Fleteren

‘Ik ben heel boos. Boos op de KU Leuven, boos op de jonge heren hier en boos op hun ouders.’ Ousmane Dia, de vader van Sanda, is het eerste familielid die het woord neemt in de rechtszaal. Na dagenlang gepleit van de advocaten van Reuzegommers, namen vanmorgen familieleden het woord in een drukke rechtszaal. ‘Toen ik de hand van mijn zoon vasthield om hem niet te laten gaan, waren hun ouders bezig met hun advocaat.’

‘Jullie zijn helemaal geen vrienden van Sanda’, beweert vader Ousmane. ‘Sanda zocht geen vrienden, hij had vrienden, ze zitten hier allemaal. Een vriend laat je niet in de steek. Als Sanda jullie vriend was, hadden jullie de signalen niet genegeerd. Jullie hadden kunnen stoppen. Ik weet dat jullie niet de waarheid zeggen, dat jullie elkaar beschermen. Ik wil niet dat jullie naar de gevangenis gaan. Ik wil gewoon de waarheid.’

Dia vertelt emotioneel over het moment waarbij hij het kot van zijn zoon ging opruimen na het dodelijke doopritueel. ‘Beschaamd’, omschrijft hij. ‘De stank van urine. Er zijn bewijzen dat hij niet kon stappen, in foto’s en video’s. Er is bewezen dat hij niet op zijn knieën kon zitten, toch hebben jullie voortgedaan. Jullie hebben hem meegesleept naar Vorselaar. En plots, na een slok Ice Tea en wat brood, beweren jullie dat hij bijna weer normaal was. Hoe kunnen jullie dat zeggen?’ De vader vertelt ook hoe de feiten impact hebben gehad op zijn leven. ‘Ik heb mezelf verloren, ik kan niet meer functioneren. Ik begrijp niet hoe mijn vrouw mij tolereert, ik ben niet leefbaar.’ Zonder medicatie was hij er nooit in geslaagd om vanmorgen het woord te nemen, vertelde hij.

Herdenken voor wie hij was

De vrouw van Ousmane Dia, en stiefmoeder van Sanda, Makemu Meunier vult haar man aan. ‘Zelfs mooie dagen zijn verdrietig. ‘Ik ben bang dat mijn man dat verdriet niet aankan en zichzelf iets aandoet. Ik ben bang om te gaan werken, want ik ben bang om hem alleen te laten.’ Meunier vertelt dat ze kleuterjuf is. ‘Een kleuter moet het onderscheid kunnen maken tussen gezond en ongezond voedsel, tussen eetbaar en niet-eetbaar. Mochten die simpele kleuterdoelstellingen toegepast zijn, dan was dit niet gebeurd’, zegt ze over de doop. Ze gelooft in vergiffenis, maar blijft voorlopig op haar honger zitten. ‘Ik heb meer nodig dan een knuffel en een koffie. Is dat fout? Ben ik onredelijk?’, vraagt ze zich af.

Meunier blikt vooruit. ‘Nu wil ik Sanda kunnen loskoppelen van Reuzegom. Ik wil hem herdenken voor wie hij was. Ik wil uit die onleefbare situatie van het proces. Ik wil dat het stopt. We moeten een nieuw leven opbouwen, we moeten herbeginnen, daar wil ik nu energie in steken.’

Sanda Dia had ook een broer, Seydou De Vel. Zowel hij als z’n vriendin namen het woord. ‘Waar zit het respect voor mijn broer?’, zegt hij na enkele moeilijke procesdagen. ‘Jullie weten niet hoe het is om met kleur op te groeien in een omgeving die overwegend wit is, om te moeten overkomen als “ne goeie”. Sanda en ik waren een team. Samen gingen we laten zien dat wij ook ergens konden raken, door onszelf te zijn, door hard te werken.’ Hij komt ook terug op de beschuldigingen van racisme. ‘Handjes kappen, je verkleden als een lid van de Ku Klux Klan, dat is wel degelijk walgelijk en racistisch.’

Zijn vriendin Marie Vansteekiste zegt tegen de Reuzegomleden dat ‘menselijkheid ver weg is geweest’ en dat ‘heeft diepe wonden gemaakt’. ‘Besef dat alle toekomstperspectief weg is.’ Ze gaat ook dieper in op de straffen. ‘Die mannen horen niet thuis in de gevangenis, een strafblad geeft wel een maatschappelijk, zichtbaar signaal: “Ik heb een fout begaan.” Iedereen verdient een tweede kans, ook zij. Een strafblad is niet voor eeuwig.’

De moeder van Sanda Dia, Annemie De Vel, besloot om het woord niet te nemen.