Europese Unie dreigt met sancties tegen Wit-Rusland na "gevaarlijke en onverantwoorde" uitspraken van Poetin

Als Wit-Rusland beslist om Russische nucleaire wapens op zijn grondgebied te plaatsen, is dat een onverantwoorde escalatie van het conflict. Dat zei Josep Borrell, de Hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid. "Dat zou een enorme bedreiging betekenen voor de Europese Veiligheid", schreef hij op Twitter. "Wit-Rusland kan dat tegenhouden, maar het is hun keuze."

Gisteren kondigde de Russische president aan dat hij tactische nucleaire wapens wil plaatsen op het grondgebied van Wit-Rusland. Als Wit-Rusland dat inderdaad toelaat, "dan staat de Europese Unie klaar om nieuwe sancties op te leggen op Wit-Rusland", dreigt Borrell. Ook het militaire bondgenootschap reageert fors op de uitspraken van de Russische president. Het noemt de nucleaire oorlogsretoriek van Poetin "gevaarlijk en onverantwoord."

De NAVO is waakzaam en volgt de situatie op de voet, maar grijpt voorlopig niet in. "We hebben tot nog toe geen veranderingen gezien in de nucleaire houding van Rusland die ons ertoe zou brengen onze eigen houding aan te passen", klinkt het.

Poetin vindt de reacties van de Europese Unie alvast van de pot gerukt. Hij ziet geen erg in het plaatsen van de nucleaire tactische wapens op Wit-Russische bodem. "Er is niets ongewoon aan: de Verenigde Staten doen dit al decennia", zegt Poetin. "Ze ontplooien al lang hun tactische kernwapens op het grondgebied van hun bondgenoten. Wij (Rusland en Wit-Rusland, nvdr.) zijn het eens om hetzelfde te doen."

Poetin dreigde er ook mee obussen met verarmd uranium te gebruiken, als Oekraïne zulke projectielen zou krijgen van het westen. "Zonder te overdrijven hebben we honderdduizenden obussen van dat type. We gebruiken ze momenteel niet."

Volgens Oekraïne heeft Rusland Wit-Rusland gegijzeld. Oleksiy Danilov, secretaris van de Oekraïense Veiligheidsraad, zegt dat de beslissing van Moskou een "stap naar de internationale destabilisatie" van Wit-Rusland is.

Wit-Rusland is een bondgenoot van Rusland. De Wit-Russische president Aleksander Loekasjenko hangt militair, politiek en economisch af van Moskou. Zijn herverkiezing als president in 2020 is niet erkend door het Westen.

De Verenigde Staten reageren voorzichtig op de beslissing van de Russische president. Volgens het Witte Huis zijn er geen aanwijzingen dat Rusland zich voorbereidt om ook effectief kernwapens in te zetten in Oekraine.

Dat is ook de mening van oud-kolonel Roger Housen. Volgens hem gaat het hier niet om een echte dreiging. Hij denkt ook niet dat Poetin met deze aankondiging de drempel verlaagt om nucleaire wapens in te zetten. "Sinds het begin van de invasie is er een patroon van dreigingen. Telkens verhoogt Poetin de drempel van de inzet van nucleaire wapens."

"Het dreigen met kernwapens is veel efficiënter dan ze uiteindelijk te gebruiken. Er zijn ook geen echte doelwitten in Oekraïne."

Het Russische offensief, dat al twee maanden voortduurt, is ook niet echt succesvol en Kiev heeft publiekelijk aangekondigd dat hun tegenoffensief zal beginnen. "Het Kremlin wil daar nu op anticiperen en een ontradende boodschap geven aan Kiev en het Westen", zegt Housen.

Eerder vandaag kwam ook een Oekraïense drone neer op Russische grondgebied. Het toestel was volgeladen met explosieven, die tot ontploffing werden gebracht. Twee mensen raakten daarbij gewond. Dat schrijft TASS, het Russische staatsmediabedrijf. Volgens Rusland is het niet de eerste keer dat Oekraïense drones de grens overvliegen en Russische doelwitten beschadigen. Oekraïne ontkent dat.