Als 17-jarige plakte Martin Sellner (nu 34) stickers met swastika’s op een synagoge in Wenen. ‘Een jeugdzonde’, noemt hij dat intussen, ‘een provocatie’. Maar zijn overtuigingen situeren zich nog altijd in dezelfde extreemrechtse hoek.

Omvolking

De leider van de Oostenrijkse Identitaire Beweging (IBÖ) is een boegbeeld van alt-right. In 2018 trok hij mee de protesten tegen het VN-Migratiepact, dat door rechts smalend het ‘Marrakech-pact’ wordt genoemd en de N-VA destijds zo ongerust maakte dat ze de Belgische federale regering erover deed vallen. In een videoboodschap (die, voor ze offline werd gehaald, meer dan 400.000 views kreeg), riep Sellner toen op tot een ‘informatieoorlog’, om een ‘uitslaande brand’ te stichten. Het pact, dat de koers van de wereldwijde migratie niet ingrijpend heeft veranderd, zou volgens Sellner de ‘ondergang der Europese volkeren’ betekenen. Multiculturaliteit is een mislukt concept, vindt Sellner, die stelt dat er een sprake is van een omvolking, een term die ook bekend is van Adolf Hitler en, in Vlaanderen, van Filip Dewinter (Vlaams Belang).

Wereldberoemd werd Sellner in 2019 toen bleek dat de Australiër Brenton Tarrant, de dader van de terroristische aanslag in een Nieuw-Zeelandse moskee, waarbij 51 mensen om het leven kwamen, 1.500 euro had gedoneerd aan de IBÖ. Sellner bleek via mail te hebben gecorrespondeerd met Tarrant, maar verklaarde achteraf dat hij dat enkel deed om Tarrant te bedanken en door te verwijzen naar Sellners Engelstalige Youtube-kanaal. ‘Ik kon onmogelijk weten wat de plannen van de man waren’, reageerde Sellner daarop. Aan De Standaard zegt hij nu ‘geweld altijd te veroordelen’. De toenmalige Oostenrijkse bondskanselier, Sebastian Kurz, onderzocht naar aanleiding van de aanslag of de overheid de IBÖ kon laten ontbinden. Sinds juli 2021 is het logo van de beweging er bij wet verboden.

Aanzetten tot haat

Binnen twee weken wordt Sellner verwacht in Oostenrijk, waar hij terecht moet staan wegens ‘aanzetten tot haat tegen vluchtelingen’. Aanleiding is een post die hij voor zijn 58.000 volgers op Telegram postte nadat Duitse veiligheidsdiensten een potentiële staatsgreep door de extreemrechtse beweging Reichsbürgers verijdelden. Sellners reactie luidde: ‘De waarheid is dat van elk asielcentrum meer gevaar uitgaat voor onze kinderen dan van Reichsbürgers.’

Officieel zegt Sellner nooit aan te zetten tot geweld, maar de grens blijkt vaag. In 2017 was hij betrokken in een gevecht waarbij hij pepperspray gebruikte. Achteraf verklaarde hij dat het om zelfverdediging ging. In datzelfde jaar deed hij ook live verslag vanop een extreemrechtse patrouilleboot die in de Middellandse Zee probeerde te verhinderen dat ngo-schepen, zoals dat van Artsen zonder Grenzen, bootvluchtelingen zouden redden. Sellner sprak zijn medestanders aan wal toe: als de politiek niets deed dan zouden zij ‘het vuile werk van deze mensenhandelaars wel stoppen’. Mede daardoor werd Sellner het boegbeeld van de Europese identitaire beweging.

In interviews verschijnt de voormalige filosofiestudent steevast in poloshirt, zijn zwarte haar opgeschoren aan de slapen. Met gevoel voor retoriek legt hij uit dat ‘islamisering een groot probleem is’ en dat ‘het duidelijk de bedoeling is om de eigen bevolking te vervangen door migranten’. ‘Als niemand ingrijpt, eindigen alle steden zoals Molenbeek’, reageert hij tegen De Standaard.

Trump

Sellner en zijn echtgenote, de Amerikaanse youtuber Brittany Pettibone, kunnen het ook goed vinden met de Amerikaanse ex-president Donald Trump. Aan de Amerikaanse krant New York Times verklaarde Sellner dat de bestorming van het Capitool door Trumps aanhang op 6 januari 2021 ‘het potentieel had van een erg positieve beweging’. Woorden die uit context werden getrokken, reageert hij aan De Standaard: ‘Al overdrijven de mainstream media ook (wat daar gebeurd is, red.). Geweld is niet goed, maar aan die zaak wordt disproportioneel veel belang gegeven.’

Lees ook

  Radicalisering heeft altijd een oorzaak