Er stroomt na 70 jaar opnieuw water uit historische "Pomp van Napoleon" in Gent

Bij werken aan de Zandberg, een historisch plein op een steenworp van het Gentse stadhuis en Belfort, is een oude waterpomp gerestaureerd. Het gaat over de "Pomp van Napoleon" die sinds de jaren '50 al stuk was. Het bouwwerk dankt haar naam aan een de keizerlijke adelaar die op het monument prijkt. De restauratiewerken aan het plein, die ruim drie jaar duurden, zorgen ervoor dat er nu opnieuw water uit de pomp komt. 

"De waterput was één van de vijf openbare plekken waar Gentenaars sinds de middeleeuwen water konden halen, al in de 14e eeuw", vertelt Lut De Paepe bij Radio2 in Oost-Vlaanderen. De pomp aan de put zou dateren van de 16e eeuw. “Er was water, maar drinkbaar was het niet. Er werd toen massaal licht bier gedronken. Dat werd verhit tijdens het brouwproces en zou daardoor minder bacteriën bevatten", verklaart De Paepe.  

In 1810 kreeg de pomp uit de 16e eeuw een nieuw ontwerp, van de hand van de toenmalige stadsarchitect Pieter De Broe. Hij koos voor een monument in empirestijl met een obelisk, als verwijzing naar de Egyptische zegetochten van keizer Napoleon Bonaparte. Ook de keizerlijke adelaar mocht niet ontbreken. "De waterpomp is erg bijzonder. Er zijn wel woningen in de typische empirestijl in de stad. Op het vlak van sculpturen of monumenten is de pomp het enige overblijfsel uit de napoleontische tijd in Gent", zegt Tamara Rogiest van de stad. 

"Het verhaal gaat dat het ontwerp er kwam naar aanleiding van een bezoek van Napoleon. Aan het pleintje woonde immers één van de belangrijkste belastinginners uit onze contreien, in een voormalige herberg. De man zou de keizer gepaaid willen hebben met het keizerlijke ontwerp van de waterput. In zijn eigen huis richtte hij een kamer in in empirestijl. Hij hoopte dat de keizer er zou logeren, maar dat is uiteindelijk niet gebeurd. De kamer zelf is wel nog helemaal bewaard, daar is niets aan veranderd", zegt De Paepe. 

Nog een urban legend over de pomp is dat mensen er van heinde en verre naartoe zouden komen om er water te halen om koffie te zetten. Het zou een bijzonder smaakje gehad hebben. De Paepe betwijfelt dat ten zeerste. "Koffie was hier pas bekend in de 16e eeuw en bleef lange tijd een luxeproduct. Het zou kunnen dat er later, in de 19e eeuw, wel koffie werd gezet. Er woonde toen wel veel chique volk rond de Zandberg, of ze koffie dronken weten we niet zeker."

"We dragen ook zorg voor het minder gekende erfgoed van onze stad. Dit is een uniek stukje geschiedenis en ik hoop dat meer Gentenaars het leren kennen", benadrukte schepen Hafsa El-Bazioui (Groen) bij de inhuldiging van de gerenoveerde pomp. De werken waren een huzarenstuk. De hele pomp is weggehaald en teruggeplaatst. De hele operatie kostte zo'n 100.000 euro.