Voetafdruk van naar schatting 300.000 jaar oud, de oudste ooit gevonden in Duitsland.
Senckenberg Naturmuseum Frankfurt

300.000 jaar oude voetstappen van menselijke voorouder ontdekt in Duitsland

In Duitsland zijn 300.000 jaar oude voetstappen ontdekt van de Homo heidelbergensis, een voorouder van de moderne mens. Het zijn de oudste menselijke voetafdrukken die tot nu toe in Duitsland aangetroffen zijn.

De Homo heidelbergensis is een uitgestorven mensensoort die tussen de 500.000 en de 200.000 jaar geleden leefde. Hij werd genoemd naar de stad Heidelberg, in het zuidwesten van Duitsland. Daar werd in 1907 een onderkaak opgegraven die na onderzoek werd toegeschreven aan een nieuwe soort. De Homo heidelbergensis is een rechtstreekse voorouder van zowel de neanderthaler, de Homo neanderthalensis, als de moderne mens, de Homo sapiens. Later werden restanten van de Homo heidelbergensis teruggevonden in onder meer Duitsland, Engeland, het zuiden van Frankrijk en het noorden van Spanje.

Wetenschappers van de Universität Tübingen en het Senckenberg Naturmuseum Frankfurt hebben onlangs voetstappen van de Homo heidelbergensis ontdekt in Schöningen, in het noorden van Duitsland. Via onderzoek bepaalden ze dat de voetafdrukken 300.000 jaar oud zijn. Daarmee zijn het de oudste voetafdrukken die in Duitsland gevonden zijn.

Fossiele voetafdrukken op de site van Schöningen.
Senckenberg Naturmuseum Frankfurt

Ecosysteem

De voetstappen komen van drie individuen, vermoedelijk twee kinderen of jongeren en een volwassene. Vlakbij werden ook voetsporen van dieren teruggevonden. Het geeft volgens de onderzoekers een beeld van het ecosysteem dat daar ten tijde van de Homo heidelbergensis was.

Schöningen is een archeologische vindplaats. De voetsporen werden ontdekt op een plaats waar toendertijd een meer van enkele kilometers lang en enkele honderden meters breed lag. Het meer was omringd door berken- en dennenbossen en grasland. Er waren met andere woorden veel voedselbronnen aanwezig.

Een artistieke impressie van hoe het er in die tijd uitgezien zou kunnen hebben.
Senckenberg Naturmuseum Frankfurt/Benoît Clarys

"Afhankelijk van het seizoen konden menselijke bewoners er planten, fruit, bladeren, scheuten en paddenstoelen terugvinden", zegt hoofdonderzoeker Flavio Altamura. "Onze bevindingen bevestigen dat de uitgestorven Homo heidelbergensis vooral rond rivieren en meren met ondiep water leefde." Omdat er ook voetsporen van kinderen of jongeren teruggevonden zijn, vermoeden de onderzoekers meer dat het hier om een familie gaat dan om een groep jagers.

Daarnaast konden de onderzoekers ook afdrukken van olifanten en neushoorns onderscheiden. "De olifantensporen zijn een indrukwekkende 55 centimeter lang", zegt onderzoeker Jordi Serangeli. Vermoedelijk gaat het om sporen van de Palaeoloxodon antiquus, een olifant met rechte slagtanden die op dat moment het grootste landdier op aarde was.

Voetafdruk van een olifant
Senckenberg Naturmuseum Frankfurt

Meer lezen?

Altamura, F., Lehmann, J., Rodrígez-ÁlvArez, B., Urban, B., van Kolfschoten, T., Verheijen, I., J Conard, N., & Serangeli, J. (2023, 12 mei). Fossil footprints at the late lower Paleolithic site of Schöningen (Germany): A new line of research to reconstruct animal and hominin paleoecology. Gepubliceerd in het wetenschappelijke Quaternary Science Reviews.

Meest gelezen